Cần nguồn cát cho cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng
Trong bối cảnh nguồn cung cát gặp khó, nếu không kịp thời điều phối từ các mỏ còn trữ lượng trên địa bàn tỉnh, Dự án thành phần 1 thuộc Dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 (đoạn qua tỉnh An Giang) có nguy cơ bị chậm tiến độ. Tỉnh đang cân đối bổ sung nguồn cát, nhưng phải đảm bảo đúng quy định pháp luật.
Công trình chờ cát
Dự án tuyến đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát lệnh khởi công xây dựng vào ngày 17/6/2023 tại điểm đầu TP. Châu Đốc, là dự án có quy mô lớn nhất từ trước đến nay đi qua địa bàn tỉnh An Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng và TP. Cần Thơ. Đây cũng là lần đầu tiên một dự án tầm cỡ quốc gia được chia thành 4 dự án thành phần, giao cho 4 tỉnh, thành phố có dự án đi qua làm chủ đầu tư, chịu trách nhiệm thực hiện.
Là điểm đầu của cao tốc, UBND tỉnh An Giang được Thủ tướng Chính phủ giao làm cơ quan chủ quản thực hiện Dự án thành phần 1, chiều dài 57km (đoạn qua địa phận tỉnh An Giang 56,4km, đoạn qua địa phận TP. Cần Thơ 0,6km), tổng mức đầu tư 13.526 tỷ đồng. UBND tỉnh đã giao Ban Quản lý Dự án (BQLDA) đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh làm chủ đầu tư.
Lần đầu tiên được giao thực hiện dự án có quy mô đầu tư lớn, đòi hỏi yêu cầu kỹ thuật cao và thời gian triển khai cấp bách, ngay sau lễ khởi công, BQLDA quyết tâm thực hiện đúng tiến độ, nhằm đưa vào khai thác đồng bộ với các Dự án thành phần 2, 3 và 4 (qua TP. Cần Thơ, tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng), phát huy hiệu quả dự án.
Theo BQLDA, đối với gói thầu xây lắp đầu tiên của dự án (từ Km0+314 đến Km17+240), đơn vị thi công cơ bản hoàn thành đắp bờ, bóc đất hữu cơ. Tuy nhiên, hàng chục công nhân, máy móc trên công trường vẫn đang ngóng chờ nguồn cát để đắp nền đường.
Trong khi đó, 3 gói thầu còn lại của dự án qua địa bàn An Giang cũng được ký hợp đồng thi công vào ngày 30/8. “Mỏ cát trên sông Tiền do Công ty Cổ phần Đầu tư Trung Hậu - Tổng 68 khai thác, theo kế hoạch phân bổ cho dự án 1,2 triệu m3. Tuy nhiên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định doanh nghiệp (DN) này khai thác vượt trữ lượng được cấp phép trên 3,2 triệu m3, không biết còn đủ cung cấp cho dự án như kế hoạch hay không?” – lãnh đạo BQLDA lo lắng.
Nghiên cứu nguồn cung
Ngày 18/5/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) có Văn bản 1633/STNMT-KSN&BĐKH gửi BQLDA, thông tin về các đơn vị, vị trí khu mỏ, dự án chỉnh trị, thời gian và khối lượng cát san lấp bố trí cho Dự án thành phần 1. Theo đó, có 6 mỏ cát sông trên khu vực sông Tiền, sông Hậu được UBND tỉnh An Giang cấp phép cho 5 DN khai thác cung cấp cho Dự án thành phần 1, gần 3,2 triệu m3 cát.
Trong đó, Công ty TNHH Xây dựng Dịch vụ Thương mại Hải Toàn khai thác cung cấp cho dự án 300.000m3; Công ty TNHH MTV Tân Lê Quang khai thác 2 mỏ, cung cấp 750.000m3; Công ty Cổ phần Đầu tư Trung Hậu - Tổng 68 cung cấp hơn 1,2 triệu m3; Công ty TNHH Thương mại Tân Hồng cung cấp 450.000m3; Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Thủ Tuyền cung cấp 450.000m3.
Bên cạnh đó, còn có 6 đơn vị nạo vét chỉnh trị dòng chảy cung cấp 4,6 triệu m3 cát cho dự án; 2 khu vực thuộc dự án chỉnh trị hạ lưu Mỹ Hòa Hưng (TP. Long Xuyên) và khu vực mỏ cát trên sông Tiền (xã Tấn Mỹ, huyện Chợ Mới) chưa thăm dò, khai thác, dự kiến cung cấp cho dự án 1,5 triệu m3.
Tuy nhiên, trong 6 mỏ cát sông cung cấp gần 3,2 triệu m3 cát cho dự án, hiện 3 mỏ cát do DN Hải Toàn và Tân Lê Quang khai thác đã bị UBND tỉnh ra quyết định thu hồi giấy phép khai thác sau khi Thanh tra Chính phủ kết luận có sai phạm, trong khi mỏ cát do Trung Hậu - Tổng 68 khai thác cũng xảy ra sai phạm khi vượt trữ lượng cấp phép.
Khẩn trương rà soát
BQLDA đã kiến nghị cơ quan chuyên môn đo đạc, đánh giá lại trữ lượng cát tại mỏ cát do Trung Hậu – Tổng 68 khai thác để cung cấp cho dự án theo kế hoạch. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh cho ý kiến về tính pháp lý của các mỏ cát và trữ lượng cung cấp theo Văn bản 1633/STNMT-KSN&BĐKH; đề nghị cho phép BQLDA mời chủ mỏ cát (còn đầy đủ tính pháp lý) để ký hợp đồng mua cát, đẩy nhanh tiến độ thi công dự án theo cam kết.
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình đã yêu cầu Sở TN&MT An Giang chỉ đạo đơn vị chức năng thực hiện ngay việc đo đạc, kiểm tra địa hình đáy sông, đánh giá trữ lượng còn lại của tất cả khu mỏ cát sông, dự án nạo vét thông luồng hoặc nạo vét chỉnh trị dòng chảy kết hợp thu hồi khoáng sản. Sở TN&MT chịu trách nhiệm giám sát, kiểm tra quá trình thực hiện, đảm bảo tính đúng đắn, chính xác của số liệu, dữ liệu, nội dung phải tuân thủ quy chuẩn và quy định pháp luật; báo cáo UBND tỉnh trước ngày 9/9/2023.
Sở TN&MT An Giang được giao báo cáo quy trình cấp giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản, nạo vét chỉnh trị dòng chảy kết hợp thu hồi khoáng sản. Khẩn trương kiểm tra, rà soát giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản đã cấp; quyết định, văn bản cho phép thu hồi khoáng sản trong quá trình thực hiện các dự án nạo vét thông luồng hoặc nạo vét chỉnh trị dòng chảy kết hợp thu hồi khoáng sản trên địa bàn tỉnh đảm bảo đúng quy định; đề xuất chấm dứt việc khai thác khoáng sản đối với khu vực không đủ điều kiện… báo cáo UBND tỉnh trước ngày 13/9/2023.
Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình giao Sở TN&MT khẩn trương rà soát, tham mưu UBND tỉnh về phương án phân bổ nguồn vật liệu xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu, tiến độ thi công cao tốc theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các công trình trọng điểm của tỉnh. Kết quả báo cáo UBND tỉnh trước ngày 13/9/2023.