Canada và Mexico phản ứng trước lời đe dọa về thương mại của Tổng thống Mỹ Trump

Hàng hóa được bày bán trong siêu thị ở Toronto, Canada. (Ảnh: THX/TTXVN)

Ngày 21/1, Canada tuyên bố sẽ phản ứng mạnh mẽ, trong khi Mexico kêu gọi giữ bình tĩnh trước những lời đe dọa về thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, được dự báo có thể sẽ tác động mạnh đến nền kinh tế của các quốc gia này.

Các tuyên bố được đưa ra sau khi Tổng thống Trump, trong phát biểu sau khi ký ban hành một loạt sắc lệnh hành pháp trong ngày đầu nhậm chức, đã cáo buộc hai nước láng giềng ở Bắc Mỹ lơ là trong việc ngăn chặn dòng người di cư và ma túy (cụ thể là thuốc fentanyl) bất hợp pháp vào Mỹ.

Ông Trump còn cảnh báo có thể sẽ áp mức thuế trừng phạt 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ 2 đối tác thương mại lớn của Mỹ này vào ngày 1/2. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ cũng nói ông sẽ ra lệnh cho quân đội ngăn dòng người di cư tại biên giới với Mexico.

Đáp lại các đe dọa của ông Trump, phát biểu trong cuộc họp báo ngày 21/1, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cảnh báo một cuộc chiến thương mại sẽ gây thiệt hại cho cả Mỹ và Canada.

Cũng theo lời ông Trudeau, hiện tại là thời điểm quan trọng của nước này và Ottawa sẽ đáp trả một cách "mạnh mẽ, nhanh chóng nhưng có chừng mực", tương xứng với mức thuế mà Mỹ sẽ áp đặt lên hàng hóa nhập khẩu từ Canada.

Một nguồn tin Chính phủ Canada cho biết Ottawa đang cân nhắc tăng thuế đối với hàng hóa của Mỹ, giai đoạn đầu có thể bao gồm các sản phẩm như thép, đồ gốm trang bị trong nhà vệ sinh, đồ thủy tinh và nước cam. Một số lãnh đạo các bang và phe đối lập ở Canada thậm chí còn kêu gọi chính phủ liên bang ngừng xuất khẩu dầu, điện và khoáng sản quan trọng sang Mỹ.

Theo các nhà kinh tế, chiến tranh thương mại có thể đẩy Canada vào suy thoái. Hiện xuất khẩu sang Mỹ chiếm tới 75% tổng lượng hàng xuất khẩu của Canada, nhiều nhất là năng lượng và ôtô. Ngân hàng Scotiabank nhận định bất kỳ gián đoạn nào trong quan hệ thương mại với Mỹ cũng có thể khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Canada giảm hơn 5% và khiến tỷ lệ thất nghiệp cũng như lạm phát tăng mạnh.

Về phía Mỹ, GDP của nước này có thể giảm 0,9%. Theo một đánh giá khác của Phòng Thương mại Canada, màn "ăn miếng, trả miếng" về thuế quan giữa hai nước sẽ khiến GDP của Canada giảm 2,6%, GDP của Mỹ giảm 1,6%.

Trong khi đó, tại Mexico, phát biểu tại hội nghị buổi sáng thường kỳ ngày 21/1, Tổng thống Claudia Sheinbaum kêu gọi bình tĩnh và xem xét kỹ các thỏa thuận đã ký với Mỹ sau khi bị ông Trump cảnh báo sẽ áp đặt các biện pháp nghiêm ngặt mới liên quan vấn đề di cư. Từ nhiều tháng nay, bà Sheinbaum luôn phản ứng khá bình tĩnh và thực tế, nhưng cũng không kém phần kiên quyết, trước những lời đe dọa của ông Trump.

Mỹ, Canada và Mexico đã ký Hiệp định thương mại tự do USMCA trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, thay thế cho hiệp định thương mại trước đó từ những năm 1990. USMCA từng được ca ngợi là "thỏa thuận thương mại tốt nhất và quan trọng nhất mà Mỹ từng ký kết."

Theo các số liệu thống kê, năm 2003 Mexico đã vượt qua Trung Quốc để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ với mức thặng dư tăng lên tới 150 tỷ USD.

Trong vài năm gần đây, xung đột thương mại giữa 3 nước đã gia tăng, nhất là liên quan đến ngô biến đổi gen của Mỹ, các sản phẩm từ sữa của Canada và thương mại phụ tùng ôtô./.

(TTXVN/Vietnam+)