Căng thẳng thuế quan

Trung Quốc hôm 10-2 chính thức áp thuế trả đũa nhằm vào Mỹ, ảnh hưởng đến khoảng 14 tỉ USD hàng hóa và dập tắt hy vọng tránh được cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. Các mức thuế của Trung Quốc dao động từ 10% đến 15% và được áp dụng đối với dầu thô, khí thiên nhiên hóa lỏng, máy móc nông nghiệp cùng một số sản phẩm khác. Bắc Kinh đã thông báo bước đi trên vào tuần rồi để đáp trả việc chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 4-2.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các nước có thể còn tăng sau khi ông Trump hôm 9-2 tiết lộ các khoản thuế mới được công bố trong tuần này. Đầu tiên là mức thuế lên đến 25% đánh vào thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, công bố chính thức ngày 10-2 (giờ địa phương). Sau đó, ông Trump sẽ công bố các khoản thuế "có đi có lại" nhằm vào các nước khác với lập luận rằng nếu một quốc gia buộc hàng hóa Mỹ chịu mức thuế nhất định thì họ cũng sẽ phải gánh chịu mức thuế tương đương đối với hàng hóa xuất vào Mỹ. Ông Trump không nêu rõ quốc gia nào sẽ bị áp thuế trả đũa nhưng cho biết chúng sẽ không ảnh hưởng đến mọi quốc gia.

Theo dữ liệu của chính phủ Mỹ và Viện Sắt thép Mỹ, Canada là nhà cung cấp thép hàng đầu cho nước này. Brazil, Mexico, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc… cũng là những nước xuất khẩu nhiều thép sang nền kinh tế hàng đầu thế giới. Bên cạnh đó, theo đài Al Jazeera, Canada còn là nước xuất khẩu nhôm hàng đầu sang Mỹ, tiếp sau là Trung Quốc, Mexico và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Bên trong một nhà máy thép ở Canada Ảnh: CANADA WEST FOUNDATION

"Thép và nhôm của Canada hỗ trợ các ngành công nghiệp quan trọng tại Mỹ - từ quốc phòng, đóng tàu đến ô tô. Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ Canada, người lao động và các ngành công nghiệp của chúng tôi" - Bộ trưởng Đổi mới sáng tạo Canada Francois-Philippe Champagne viết trên mạng xã hội X sau khi ông Donald Trump công bố thông tin trên.

Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Úc Don Farrell hôm 10-2 nhấn mạnh nước này đang thúc đẩy thương mại tự do và công bằng, trong đó có quyền tiếp cận thị trường Mỹ đối với thép và nhôm của Úc. Thủ tướng Úc Anthony Albanese lập luận rằng thuế quan "không đánh vào chúng tôi mà đánh vào những người mua sản phẩm của chúng tôi". Theo dữ liệu thương mại của Liên hợp quốc, Úc đã xuất khẩu khoảng 237 triệu USD thép và sắt sang Mỹ vào năm 2023 và khoảng 275 triệu USD nhôm vào năm 2024.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot hôm 10-2 cho biết Liên minh châu Âu (EU) sẽ phản ứng với thông báo áp thuế mới từ Tổng thống Donald Trump. Nói với đài TF1, ông Barrot cho rằng Pháp và các đối tác châu Âu khác không nên do dự trong việc bảo vệ lợi ích của mình trước các mối đe dọa thuế quan từ Mỹ. Tổng thống Trump hồi đầu tháng này cho biết EU có thể là đối tượng tiếp theo bị áp thuế khi cho rằng khối này "hầu như không nhập khẩu gì" từ Mỹ trong khi Washington lại nhập mọi thứ từ EU.

ANH THƯ