Cập nhật biện pháp bảo hộ thép và ảnh hưởng đến các doanh nghiệp
Việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá có thể giúp bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất thép mạ kẽm trong nước trước các sản phẩm nhập khẩu.
Ảnh minh họa. Nguồn: Tập đoàn Hòa Phát
Trong báo cáo ngành thép cập nhật ngày 6/6, SSI cho biết, vào ngày 3/5/2024, Cục Phòng vệ thương mại Việt Nam thông báo đã nhận được hồ sơ yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với thép mạ kẽm nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
Theo Nghị định số 10/2018/NĐ-CP, cơ quan điều tra sẽ có 45 ngày để thẩm định hồ sơ trình Bộ trưởng Bộ Công Thương xem xét có tiến hành điều tra hay không. Trong trường hợp cần thiết, việc xem xét khởi xướng quyết định điều tra có thể được gia hạn nhưng không quá 30 ngày.
SSI cho rằng, việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá có thể giúp bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất thép mạ kẽm trong nước như HSG, NKG, GDA, HPG trước các sản phẩm nhập khẩu.
Theo dữ liệu từ Cục Hải quan, Việt Nam nhập khẩu khoảng 1,16 triệu tấn thép mạ kẽm trong năm 2023 và khoảng 960.000 tấn trong năm 2022, tương đương khoảng 27% và 22% tổng sản lượng tiêu thụ tôn mạ của toàn ngành vào năm 2023 và 2022. Số lượng này có thể bao gồm cả thép tấm chất lượng cao mà các công ty Việt Nam chưa sản xuất được.
Trong trường hợp Bộ Công thương đồng ý mở cuộc điều tra thì quá trình điều tra có thể kéo dài 12-18 tháng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Như vậy, việc áp thuế chống bán phá giá sẽ được áp dụng sớm nhất vào cuối năm 2025. Vì vậy, SSI cho rằng tin tức này chưa có tác động đáng kể trong năm tới.
Về biện pháp bảo hộ từ Liên minh các nước châu Âu nhằm hạn chế nhập khẩu HRC từ các quốc gia khác bao gồm Việt Nam, SSI cho biết, Liên minh châu Âu đã đề xuất gia hạn biện pháp tự vệ đối với thép nhập khẩu thêm 2 năm nữa, tức là đến hết tháng 6/2026.
Ngoài ra, Liên minh châu Âu đang đề xuất giới hạn hạn ngạch nhập khẩu HRC đối với mỗi quốc gia trong hạng mục “các quốc gia khác” ở mức 15% tổng hạn ngạch phân bổ cho hạng mục này. Thay đổi này cần được các quốc gia thành viên chấp thuận vào tháng 6 trước khi được áp dụng chính thức.
Đơn vị phân tích dữ liệu từ hải quan châu Âu, hạn ngạch cho danh mục biện pháp tự vệ của các nước ngoài liên minh là 3,7 triệu tấn vào năm 2023. Do đó, mức trần 15% sẽ tương đương với giới hạn khoảng 550.000 tấn/năm cho mỗi quốc gia, tức là khoảng 50% khối lượng xuất khẩu thực tế của Việt Nam sang châu Âu trong năm 2023. Phần sản lượng vượt hạn ngạch sẽ chịu mức thuế 25%.
Thị trường châu Âu lần lượt chiếm 10% và 37% tổng doanh thu xuất khẩu của HPG vào năm 2022 và 2023. Thị trường này cũng chiếm lần lượt 2,1% và 10,7% tổng doanh thu của HPG trong năm 2022 và 2023. Tuy nhiên, SSI cho rằng HPG đang mở rộng sang các thị trường xuất khẩu mới như Trung Đông, châu Phi và Bắc Mỹ, điều này sẽ làm giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ thị trường đơn lẻ nào.
"Không nước nào chấp thuận thép nhập khẩu lớn hơn trong nước"
Chia sẻ về việc Hòa Phát và Formasa gửi đơn yêu cầu điều tra thép cán nóng (HRC) xuất xứ từ Trung Quốc và Ấn Độ tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2024, ông Trần Đình Long - Chủ tịch Hòa Phát cho rằng đây là điều rất thông thường, theo quan điểm bảo vệ sản xuất trong nước. Nước nào cũng không chấp nhận hàng hóa nước ngoài tràn vào. “Không một nước nào trên thế giới chấp nhận thép nhập khẩu lại lớn hơn cả sản xuất trong nước,” ông nhấn mạnh.
Ông Long chia sẻ thêm, lượng thép nhập khẩu vào Việt Nam đang quá lớn và có nguy cơ đè bẹp sản xuất trong nước. Quý 1/2024, Hòa Phát và Formosa sản xuất được hơn 2 triệu tấn thép nhưng lượng nhập khẩu vào đã hơn 3 triệu tấn. Hòa Phát đã gửi kiến nghị điều tra chống bán phá giá lên Cục quản lý cạnh tranh của Bộ Công Thương.
Chủ tịch Hòa Phát cũng cho rằng áp thuế chống bán phá giá không có nghĩa sẽ khiến giá bán bị đẩy lên cao. Nếu có thuế chống bán phá giá thì ngành tôn mạ có thể sẽ tốt hơn, giá cả ổn định hơn.
