Cắt giảm 50% thời gian tuân thủ thủ tục hành chính: Cú hích mạnh mẽ từ nghị trường
Cắt giảm 50% thời gian tuân thủ thủ tục hành chính là cú hích buộc hệ thống phải chuyển từ tư duy 'quản lý' sang 'phục vụ'
Tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 10, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trình bày báo cáo tổng kết kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 và đề xuất kế hoạch năm 2026. Trong đó, một điểm nhấn gây chú ý mạnh mẽ: Chính phủ đặt mục tiêu cắt giảm 50% thời gian tuân thủ thủ tục hành chính (TTHC).
Đây là một tín hiệu rất tích cực và chúng ta hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng vào một môi trường đầu tư kinh doanh cởi mở, thuận lợi hơn rất nhiều trong năm 2026.
TS Nguyễn Đức Quyền.
Con số 50% không chỉ là một chỉ tiêu kỹ thuật. Nó là tuyên ngôn cải cách. Là lời khẳng định rằng bộ máy hành chính không thể tiếp tục vận hành theo lối cũ - chậm chạp, rườm rà, thiếu minh bạch - nếu muốn đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân trong một thế giới đang chuyển động từng giây.
Cắt giảm một nửa thời gian TTHC là cú hích buộc hệ thống phải chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”. Khi thời gian là tiền bạc, mỗi giờ chờ đợi giấy tờ là một giờ mất cơ hội. Với doanh nghiệp, đó là chi phí vận hành, là vốn bị đóng băng, là thị trường bị bỏ lỡ. Với người dân, đó là ngày nghỉ việc, là công sức đi lại, là sự mệt mỏi không tên.
Nhưng quyết tâm cải cách không thể chỉ nằm trên giấy. Muốn hiện thực hóa con số 50%, cần một cuộc tái cấu trúc toàn diện: Chuẩn hóa quy trình, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng công nghệ thông tin đến tận cấp xã. Cần một bộ máy không chỉ “đồng thuận” mà phải “đồng hành” từ lãnh đạo đến cán bộ tiếp dân.
Và quan trọng hơn cả: Cần một cơ chế giám sát đủ mạnh để ngăn tình trạng “cắt giảm trên văn bản, rườm rà ngoài thực tế”. Chỉ số hài lòng SIPAS, phản hồi trực tuyến, kiểm tra đột xuất, đánh giá công khai, tất cả phải được vận hành như một vòng lặp phản hồi liên tục. Đặc biệt, cần có cơ chế cho phép người dân/doanh nghiệp đánh giá ngay sau khi hoàn thành TTHC (như hệ thống đánh giá sao 5 sao).
Các hiệp hội ngành nghề, VCCI (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) cần được trao quyền và trách nhiệm tổ chức các diễn đàn phản hồi định kỳ và gửi báo cáo đánh giá trực tiếp đến Văn phòng Chính phủ.
Tiếp tục sử dụng các chỉ số như chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) để đánh giá chất lượng điều hành, đặc biệt là thời gian và chi phí tuân thủ TTHC trên thực tế. Mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp phải trở thành “kiểm toán viên” của cải cách.
Và cần có chế tài đủ mạnh đối với các hành vi cố tình kéo dài thời gian, gây khó khăn hoặc đòi hỏi các giấy tờ ngoài quy định (tức là làm rườm rà trở lại). Chỉ khi áp lực giám sát đến từ nhiều phía, quyết tâm 50% mới thực sự trở thành hiện thực ngoài đời sống.
Cải cách hành chính chưa bao giờ là công cuộc dễ dàng. Nhưng nếu làm được, đây sẽ là một cú chuyển mình thể chế - mở đường cho đầu tư, khơi thông nội lực, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Và hơn hết, khôi phục niềm tin vào một nền hành chính kiến tạo, liêm chính, phục vụ.
Nghị trường đã phát đi tín hiệu. Câu hỏi còn lại: Liệu bộ máy có đủ sức biến quyết tâm thành hiện thực?
TS NGUYỄN ĐỨC QUYỀN, chuyên gia quản lý công
