Cầu đi bộ ven sông Sài Gòn: Đồng thuận về nhu cầu, còn đó những băn khoăn

Chưa thật sự tạo được dấu ấn thẩm mỹ

TP.HCM đang dự kiến đầu tư hai cầu đi bộ bắc qua đường Tôn Đức Thắng, kết nối phố đi bộ Nguyễn Huệ và đường Thái Văn Lung với khu bến Bạch Đằng ven sông Sài Gòn.

Các công trình được giới thiệu với thiết kế hiện đại, kết cấu gọn nhẹ, tích hợp thang bộ và thang máy, hướng đến mục tiêu tăng an toàn cho người đi bộ, giảm xung đột giao thông và mở rộng không gian sinh hoạt, du lịch tại khu vực trung tâm.

Theo kỳ vọng của cơ quan quản lý, hai cầu đi bộ không chỉ giải quyết bài toán kết nối không gian ven sông mà còn góp phần tạo điểm nhấn kiến trúc, làm đẹp diện mạo đô thị và nâng cao trải nghiệm của người dân, du khách khi tiếp cận khu vực bến Bạch Đằng, một trong những không gian công cộng giàu tiềm năng của TP.HCM.

Tuy nhiên, ngay sau khi phương án thiết kế được công bố, dự án đã nhận được nhiều ý kiến góp ý xoay quanh yếu tố thẩm mỹ và sự hài hòa với cảnh quan ven sông.

Phương án cầu đi bộ nhận được nhiều ý kiến góp ý về tính thẩm mỹ và sự hài hòa với cảnh quan ven sông.

Băn khoăn về hình thức và trải nghiệm đô thị

Trên các diễn đàn và mạng xã hội, nhiều kiến trúc sư, nhà thiết kế cùng những người gắn bó với Sài Gòn cho rằng thiết kế hiện tại chưa thật sự tạo được dấu ấn thẩm mỹ tương xứng với vị trí trung tâm.

Một số ý kiến nhận xét hình khối công trình còn an toàn, thiếu sự hòa quyện với cảnh quan ven sông và các công trình lân cận như cầu Ba Son hay các tổ hợp kiến trúc hiện đại dọc bờ sông Sài Gòn.

Bên cạnh yếu tố tạo hình, nhiều góp ý tập trung vào công năng sử dụng. Theo đó, cầu đi bộ cần có giải pháp che mưa nắng, xử lý khối thang máy và hệ thống chiếu sáng ban đêm theo hướng tinh tế hơn, đồng thời gắn kết hài hòa với cảnh quan xung quanh.

Không ít ý kiến mong muốn cây cầu không chỉ là lối qua đường, mà còn là không gian dừng chân, ngắm cảnh và cảm nhận nhịp sống đô thị ven sông.

Bên cạnh yếu tố thẩm mỹ, nhiều góp ý tập trung vào công năng sử dụng. Các đề xuất phổ biến gồm bổ sung giải pháp che mưa nắng, tổ chức khối thang máy gọn gàng, xử lý chiếu sáng ban đêm và cảnh quan đi kèm theo hướng thân thiện với người đi bộ.

Không ít ý kiến cho rằng cầu đi bộ ven sông cần được thiết kế như một không gian đa chức năng, cho phép người dân và du khách dừng chân, ngắm cảnh, quan sát nhịp sống đô thị, thay vì chỉ đóng vai trò là lối qua đường. Cách tiếp cận này được xem là phù hợp với xu hướng phát triển không gian công cộng tại các đô thị lớn trên thế giới.

Cầu đi bộ ven sông cần được nhìn nhận như một thành phần của tổng thể không gian đô thị trung tâm, chứ không chỉ là một công trình giao thông đơn lẻ. Ảnh: Lê Anh Tuấn

Cầu đi bộ như một phần của bản sắc ven sông

Trao đổi với Tạp chí Du lịch TP.HCM, TS. Nguyễn Hữu Vinh, phụ trách Khoa Kiến trúc Nội thất, Trường Đại học Kiến trúc TP.HCM, cho rằng cầu đi bộ ven sông cần được nhìn nhận như một phần của tổng thể không gian đô thị trung tâm, chứ không đơn thuần là công trình giao thông.

Theo ông, khu vực ven sông Sài Gòn hội tụ nhiều lớp lịch sử, cảnh quan và không gian công cộng quan trọng. Vì vậy, mọi can thiệp kiến trúc mới cần được cân nhắc kỹ lưỡng để vừa đáp ứng công năng, vừa góp phần nâng tầm cảnh quan và trải nghiệm đô thị.

TS. Nguyễn Hữu Vinh cũng nhấn mạnh, tại nhiều đô thị phát triển, cầu đi bộ ven sông thường được thiết kế như một không gian đa trải nghiệm. Đây là nơi người dân có thể dạo chơi, dừng chân, tương tác xã hội và hình thành sự gắn bó cảm xúc với không gian đô thị. Cách tiếp cận này giúp công trình phát huy hiệu quả sử dụng lâu dài và đóng góp vào bản sắc của thành phố.

Cần một không gian đối thoại thực chất

Các ý kiến góp ý cho thấy cộng đồng không phản đối việc xây dựng cầu đi bộ, mà mong muốn dự án được đầu tư kỹ lưỡng hơn về tư duy thiết kế và tầm nhìn dài hạn. Trong bối cảnh đó, báo chí được kỳ vọng đóng vai trò cầu nối, mở ra không gian đối thoại thực chất giữa cơ quan quản lý, giới chuyên môn và cộng đồng, thay vì chỉ dừng lại ở việc truyền tải thông tin.

Hai cây cầu hiện vẫn nằm trên bản vẽ. Đây cũng là thời điểm phù hợp để lắng nghe những góp ý thẳng thắn, thiện chí, nhằm hướng tới một giải pháp vừa hiệu quả về giao thông, vừa giàu giá trị thẩm mỹ và văn hóa. Bởi với một không gian đặc biệt như bờ sông Sài Gòn, mỗi công trình mới không chỉ bổ sung hạ tầng, mà còn góp phần định hình ký ức và cảm xúc đô thị trong nhiều năm tới.

Hà Sang