Cây nhãn trị những bệnh gì?

1. Tính vị và công dụng của cây nhãn

Lá nhãn:Vị ngọt nhạt, tính bình; có tác dụng chữa bệnh trĩ, cảm mạo, mụn ngọt sưng đau, sốt rét, an thai.

Hạt nhãn:Vị chát, có tác dụng giảm đau, cầm máu, điều hòa khí huyết... chủ trị chấn thương xuất huyết, sán khí (sa đì), loa lịch (sưng hạch bạch huyết) và một số chứng bệnh ngoài da (mụn nhọt lở ngứa).

Hoa nhãn: Sắc uống có thể chữa chứng bí tiểu tiện.

Vỏ quả nhãn: Vị ngọt, tính ấm, không độc, lợi vào kinh phế; có tác dụng trừ phong, chữa chóng mặt; dùng ngoài chữa bỏng và vết thương ngoài da.

Vỏ thân cây nhãn: Có tác dụng sát trùng, trị cam tích, đinh sang (mụn nhọt).

Rễ cây nhãn:Vị đắng, chát, có tác dụng chữa khí hư bạch đới, trị giun chỉ.

Lá nhãn chữa cảm mạo, mụn ngọt sưng đau.

2. Bài thuốc từ lá nhãn

Phòng cảm mạo và cúm: Lá nhãn 8-10g, sắc nước uống thay trà hàng ngày.
Chữa sốt rét:Lá nhãn 7 cái, vừng đen 1 thìa con (5g), nước 400ml, sắc còn 200ml, uống chặn trước cơn sốt 2 tiếng.
Chữa chàm (eczema): Lá nhãn, cành lá ké đầu ngựa (thương nhĩ thảo) - lượng bằng nhau; sắc lấy nước đặc, rửa chỗ da bị bệnh, ngày 2 lần.

3. Bài thuốc từ hạt nhãn

- Chữa nấc: Nhãn 7 quả, bóc bỏ vỏ để nguyên hạt, sao tồn tính (rang cho đến khi mặt thuốc cháy đen như than, nhưng bên trong vẫn giữ nguyên màu thuốc), nghiền mịn, chia thành 4 phần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần một phần.

- Chữa viêm mũi, giảm đau đầu: Hạt nhãn phơi khô, tán bột, quấn vào giấy bản như điếu thuốc lá, châm lửa đốt cho khói xông vào 2 lỗ mũi. Xông khói khoảng 15 phút thường thấy mũi chảy ra nước vàng, đầu nhẹ và dễ chịu.

- Sán khí thiên trụy (bộ phận sinh dục bị sưng to, xệ xuống, đau nhức): Hạt nhãn, hạt vải, tiểu hồi hương - ba thứ liều lượng bằng nhau, đem tán mịn; ngày uống 2-3 lần, lúc đói bụng, mỗi lần 3-4g, chiêu thuốc bằng rượu hoặc nước sắc vị thuốc thăng ma.

Hạt nhãn chữa viêm mũi, giảm đau đầu.

- Chữa bí tiểu tiện, tiểu khó: Hạt nhãn 12g, gọt bỏ vỏ đen bên ngoài, giã nát, sắc với nước, uống dần từng ít một. Tiểu tiện thông rồi, thì sắc cùi long nhãn uống.

- Chữa nước ăn chân, khe ngón chân lở ngứa: Hạt nhãn cạo bỏ vỏ đen, thái mỏng, phơi khô, tán mịn, rắc vào chỗ vết thương.

- Chữa vết thương mưng mủ, viêm loét, không liền miệng: Hạt nhãn gọt bỏ vỏ đen, tán thành bột mịn; rửa sạch vết thương bằng nước lá trầu không đun sôi, sau đó rắc bột hạt nhãn vào vết thương, băng lại.

4. Bài thuốc từ vỏ nhãn

Chữa bỏngnước sôi phồng đau: Vỏ cây nhãn, sắc lấy nước đặc, rồi lấy bông tẩm nước đắp vào chỗ bị bỏng; thông thường, chỉ khoảng 2-3 giờ sau, chỗ phồng đau đã xẹp.

LY Minh Phúc