Cây thông Noel có nguồn gốc từ đâu?

Phong tục trang trí cây thông Giáng sinh bắt đầu khi nào và có ý nghĩa thế nào? Hiện vẫn có rất nhiều giả thuyết và truyền thuyết được truyền tụng về nguồn gốc của cây thông Noel.

Nguồn gốc cây thông Noel

Theo truyền thuyết, ngay từ khoảng năm 2.000 đến 1.200 trước Công nguyên, ở châu Âu đã có tục lệ trưng bày cây thông épiceá vào ngày 24/12, được xem là ngày tái sinh của thần Mặt trời. Trước đây, người Đông Âu (Celtes) dùng lịch theo chu kì Mặt trăng, mỗi tháng của năm đều liên kết với một loại cây. Ngày 24/12 nhằm tiết Đông chí được đặt tên là tùng bách (épiceá). Để làm lễ cho ngày Đông chí, người ta trưng bày một cây thông xanh tượng trưng cho sự sống, được trang trí bởi trái, hoa và lúa mì.

Năm 354, Giáo hội Công giáo định lễ Giáng sinh vào ngày 25/12. Theo dòng thời thời gian, cây thông Noel đã trở thành hình ảnh thân quen mỗi dịp Giáng sinh.

Cây thông được xem là loài cây phục sinh và tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chúa Cứu Thế.

Truyền thuyết khác kể rằng vào một đêm Noel rất xưa, người tiều phu nghèo đang trên đường về nhà bỗng gặp đứa trẻ đi lạc đã lả đi vì đói. Dù túng thiếu, ông vẫn dành cho đứa trẻ chút thức ăn ít ỏi và che chở giúp nó có một đêm yên giấc. Khi thức dậy vào sáng hôm sau, người tiều phu nhìn thấy một cái cây đẹp lộng lẫy ngoài cửa. Lúc đó, ông mới biết đứa trẻ chính đức Chúa và ngài đã tạo ra cái cây để thưởng cho lòng nhân đức của ông.

Vào thế kỷ thứ VIII, thánh Boniface - một thầy tu người Anh - trên đường hành hương tình cờ bắt gặp một nhóm người không theo đạo Thiên Chúa đang tập trung quanh cây sồi lớn, dùng một đứa trẻ để tế thần. Để dừng buổi tế thần và cứu đứa trẻ, Boniface đã hạ gục cây sồi chỉ bằng một quả đấm. Tại nơi đó mọc lên một cây thông nhỏ. Vị thánh nói với những kẻ kia rằng cây thông nhỏ là cây của sự sống và nó tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chúa cứu thế.

Theo một câu chuyện khác, vào thế kỷ thứ 8, thánh Boniface khi sang Đức truyền bá đạo Cơ đốc đã tặng thành phố Geismar một cây thông tượng trưng cho tình thương cũng như tín ngưỡng mới. Khi người Đức chấp nhận Cơ đốc giáo, họ chọn cây thông làm biểu tượng ngày Giáng sinh để tưởng nhớ công ơn thánh Boniface.

Martin Luther treo nến trên cành cây thông và thắp sáng nó với lòng tôn kính ngày Chúa giáng sinh.

Tương truyền, một lần Martin Luther (nhà thần học người Đức, tu sĩ dòng Augustine) dạo bước qua rừng vào đêm Noel khoảng năm 1500. Nhìn thấy hàng triệu vì sao sáng lấp lánh qua kẽ lá, ông thực sự ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của một loài cây nhỏ, trên cành tuyết trắng phủ đầy, lung linh dưới ánh trăng. Vì thế, khi trở về, ông đặt một cây thông nhỏ trong nhà và kể lại câu chuyện này với lũ trẻ.

Để tái tạo ánh sáng lấp lánh của muôn ngàn ánh sao, ông treo nến lên cành cây thông và thắp sáng những ngọn nến ấy với lòng tôn kính ngày Chúa giáng sinh. Ông giải thích, các cây nến cháy sáng trên các nhánh thông tượng trưng cho ánh sáng của Đức Giêsu mang đến cho nhân loại, màu xanh tươi quanh năm của cây thông tượng trưng cho Đức Chúa hằng hữu.

Ý nghĩa của cây thông Noel

Theo quan niệm của nhiều người phương Tây, màu xanh tượng trưng cho sự vĩnh cửu, phồn vinh và ấm no. Những loại cây có màu xanh quanh năm thường mang ý nghĩa rất đặc biệt với con người. Cây thông được chọn cho dịp Giáng sinh nhờ nó vẫn xanh tốt vào mùa đông lạnh giá. Nhiều quốc gia còn tin rằng màu xanh chính là thứ bùa giúp xua đuổi tà ma, bệnh tật.

Phong tục cây Giáng sinh trở nên phổ biến ở Đức vào thế kỷ 16. Người theo đạo Cơ đốc mang cây xanh vào trong nhà và trang hoàng cho chúng trong dịp lễ Giáng sinh. Ở những vùng vắng bóng cây xanh, mọi người tạo ra các đồ vật hình chóp từ gỗ và trang trí các cành cây xanh và nến. Chẳng bao lâu sau, phong tục trang trí cây Giáng sinh đã trở nên phổ biến ở các nước châu Âu.

Cây thông Noel là biểu tượng về sự phồn vinh và no ấm.

Vào giữa thế kỷ 19, Hoàng tử Albert - chồng Nữ hoàng Victoria của Anh - đã phổ biến rộng rãi phong tục cây Giáng sinh ở nước Anh. Năm 1841, đôi vợ chồng hoàng gia này đã trang hoàng cây Giáng sinh đầu tiên của Anh tại lâu đài Windson bằng nến cùng với rất nhiều loại kẹo, hoa quả và bánh gừng. Khi cây Giáng sinh trở thành thời thượng ở đây, các gia đình giàu có thường dùng tất cả những đồ vật quý giá để trang trí cho nó.

Ở Việt Nam những năm gần đây, không chỉ các gia đình theo đạo Thiên Chúa mới trang trí cây thông Noel mà hầu như mọi người đều muốn hòa mình vào không khí lễ hội, nhà nhà đều trang trí cây thông Noel, làm hang đá.

Thiên An (Tổng hợp)