Chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế sẽ bị xử như thế nào?

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15 () và Luật số 51/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế ( sửa đổi năm 2024) có những điều chỉnh theo hướng quy định rõ ràng hơn về hành vi chậm đóng, trốn đóng , bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Các văn bản này đồng thời tăng cường các biện pháp xử lý, đặc biệt là bổ sung khả năng truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội.

Theo đó, những điểm mới của và Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2024 trong việc quy định rõ về chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cụ thể như sau.

Tạo cơ sở pháp lý vững chắc để xử lý chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội

Luật mới có xu hướng phân định rõ ràng hơn giữa hành vi chậm đóng và trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, tạo cơ sở pháp lý vững chắc hơn cho việc xử lý.

Cụ thể như, với hành vi chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế: Chưa đóng hoặc đóng chưa đầy đủ số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế kể từ sau ngày đóng bảo hiểm y tế chậm nhất; Không lập danh sách hoặc lập danh sách không đầy đủ số người phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định.

Về hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế: Người sử dụng lao động không lập danh sách hoặc lập danh sách không đầy đủ số người phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định; Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế sau 60 ngày kể từ ngày đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế chậm nhất theo quy định và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc theo quy định.

Thêm chế tài xử lý

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 cũng tăng cường chế tài xử lý với các hành vi vi phạm.

Đối với hành vi chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế: Bắt buộc đóng đủ số tiền chậm đóng; Nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trốn đóng và số ngày trốn đóng vào Quỹ Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Cùng với đó là xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật; Không xét tặng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng.

Đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế: Bắt buộc đóng đủ số tiền trốn đóng; Nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trốn đóng và số ngày trốn đóng vào Quỹ Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Cùng với đó là xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Đây là một điểm mới đáng chú ý, đặc biệt đối với bảo hiểm xã hội.

Tăng cường kỷ luật, bảo vệ quyền lợi người lao động

Các quy định mới về chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; các chế tài xử lý trong Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có ý nghĩa quan trọng thể hiện ở những khía cạnh cụ thể sau:

Trước hết là tăng cường tính răn đe và tuân thủ pháp luật.

Việc phân định rõ hành vi và tăng cường chế tài, đặc biệt là khả năng truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, sẽ tạo ra sức răn đe mạnh mẽ hơn đối với các hành vi vi phạm. Điều này kỳ vọng sẽ nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của các đơn vị sử dụng lao động.

Tiếp đó là bảo vệ quyền lợi của người lao động. Việc đóng đầy đủ và kịp thời bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là yếu tố then chốt để bảo đảm quyền lợi về an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe cho người lao động. Các quy định mới này góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi chính đáng của người lao động, bảo đảm họ được hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế khi cần thiết.

Song hành với đó là bảo đảm sự bền vững của các quỹ bảo hiểm. Hành vi chậm đóng, trốn đóng làm ảnh hưởng tiêu cực đến sự cân đối và bền vững của các quỹ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Các quy định mới, đặc biệt là các biện pháp xử lý nghiêm khắc, sẽ góp phần ổn định nguồn thu cho các quỹ, bảo đảm khả năng chi trả các chế độ cho người tham gia.

Cuối cùng là sự minh bạch và công bằng. Việc quy định rõ ràng các hành vi vi phạm và chế tài xử lý sẽ tạo ra một môi trường minh bạch và công bằng hơn cho tất cả các đơn vị sử dụng lao động. Các đơn vị tuân thủ pháp luật sẽ không bị thiệt thòi so với những đơn vị cố tình vi phạm.

Như vậy, những điểm mới trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024 và Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2024 về quy định và xử lý hành vi chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế mang ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường kỷ luật, bảo vệ quyền lợi người lao động và bảo đảm sự bền vững của hệ thống an sinh xã hội.

HÀ DUNG