Chán yêu đương, giới trẻ Trung Quốc mập mờ cùng lúc với 2-3 người

Tình yêu kiểu "mập mờ" ngày càng phổ biến ở Trung Quốc. Ảnh minh họa: Netflix.

Với người ngoài, Zhao Shiyan (25 tuổi) có vẻ như đang trong một mối quan hệ lãng mạn điển hình. Kể từ khi ghép đôi với một cô gái trên ứng dụng hẹn hò, hai người dành thời gian cho nhau giống như bất kỳ cặp đôi nào khác - nắm tay, đi xem phim và chia sẻ những khoảnh khắc thân mật.

Tuy nhiên Zhao cho biết cả hai đều không định nghĩa rõ ràng mối quan hệ.

"Chúng tôi không nghĩ mình cần đặt tên cho nó. Miễn là chúng tôi tận hưởng sự đồng hành với nhau và cảm thấy thoải mái, thế là đủ rồi", anh nói với Sixth Tone.

Quan điểm giống Zhao ngày càng trở nên phổ biến trong giới trẻ Trung Quốc. Với áp lực kinh tế và chủ nghĩa cá nhân hiện diện trong xã hội Trung Quốc hiện đại, các chuyên gia cho biết ngày càng nhiều cặp đôi lựa chọn mối quan hệ "mập mờ" hơn là các mối quan hệ truyền thống, chỉ tập trung vào kết nối tình yêu mà không nhìn quá xa vào tương lai.

Du Shichao, nhà nghiên cứu xã hội học tại Đại học Phục Đán, cho biết sức hấp dẫn của các mối quan hệ mập mờ (thân mật, quan tâm nhau nhưng không ràng buộc) nằm ở việc không cần chịu các trách nhiệm và chấp nhận sự không chắc chắn.

"Chúng mang lại hiệu quả, ít áp lực và linh hoạt, nhưng thường thiếu sự ổn định cần thiết để đi đến mối quan hệ lâu dài", ông nói.

Cái giá của tự do

Zhang (31 tuổi) làm việc trong lĩnh vực tiếp thị tại thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, chia tay bạn trai cũ sau khoảng một năm hẹn hò vì lịch trình bận rộn. Tuy nhiên, thay vì đường ai nấy đi hoàn toàn, cả hai quyết định thử mối quan hệ "trên tình bạn dưới tình yêu".

"Chúng tôi đều đã ngoài 30 và không muốn lãng phí thời gian của nhau. Nhưng chúng tôi vẫn còn tình cảm với nhau, vì vậy chúng tôi quyết định thử làm điều gì đó ít nghiêm túc hơn, linh hoạt hơn. Đó là một cách thoải mái để trải nghiệm sự thân mật. Chúng tôi có thể tận hưởng sự đồng hành của nhau mà không bị áp lực", cô nói.

Nhiều cặp đôi bên nhau nhưng không chính thức gọi tên mối quan hệ là hẹn hò. Ảnh minh họa: Netflix.

Cả hai đều đồng ý chỉ quen một mình đối phương trong lúc qua lại, song hứa sẽ trao đổi cởi mở nếu một trong hai muốn theo đuổi điều gì đó nghiêm túc hơn. Điều bất ngờ là mối quan hệ của cả hai ngày càng sâu sắc.

"Không có áp lực của một mối quan hệ chính thức, chúng tôi gặp nhau thường xuyên hơn", cô cho biết.

Zhang thừa nhận đôi khi cô tự hỏi liệu bản thân có thấy đủ với kiểu quan hệ này không, nhưng nhớ lại sự miễn cưỡng của bạn trai thời còn chính thức bên nhau khiến cô ngần ngại đi xa hơn. "Nếu chúng tôi kết hôn, anh ấy sẽ cần phải bỏ ra nhiều nỗ lực hơn", cô bày tỏ.

Zhang coi mối quan hệ hiện tại của mình phản ánh sự thay đổi của xã hội theo hướng chủ nghĩa cá nhân, khi mọi người ưu tiên nhu cầu của riêng họ hơn là mục tiêu chung. Trong khi một số người có thể coi lối suy nghĩ này là ích kỷ, Zhang tin rằng đó là sự trao quyền: "Phụ nữ nên biết họ muốn gì và không ngại yêu cầu điều đó".

Đáp ứng nhu cầu mà không cần ràng buộc

Dù tăng nhẹ vào năm 2023, tình hình đăng ký kết hôn ở Trung Quốc tiếp tục có xu hướng giảm vào năm 2024, với chỉ 6,11 triệu cặp đôi đi đến hôn nhân, giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm trước.

Theo nhà nghiên cứu Du Shichao, đối với giới trẻ ngày nay, những trách nhiệm như hôn nhân được coi là gánh nặng và nhiều điều bất ổn định trong cuộc sống khiến họ không muốn thực hiện những cam kết dài hạn.

Khi các khái niệm và thái độ văn hóa thay đổi, những người Trung Quốc trẻ tuổi không còn mong đợi một mối quan hệ thân mật sẽ đáp ứng mọi nhu cầu của họ nữa, mà thay vào đó là hy vọng đáp ứng được một số nhu cầu cụ thể, riêng biệt thông qua nhiều người bạn đồng hành khác nhau, hay còn gọi là "dazi" trong tiếng Trung Quốc. Ví dụ, một người có thể có một "dazi" để ăn ngoài cùng, một "dazi" khác để cùng xem phim, và một "dazi" để chơi thể thao.

Số cặp đôi kết hôn ở Trung Quốc năm 2024 giảm hơn 20% so với cùng kỳ. Ảnh: Aly Song/Reuters.

Du cho biết theo cách này, họ có thể cho phép mỗi đối tác hỗ trợ khi cần mà không cần đầu tư quá nhiều thời gian và công sức vào việc duy trì kết nối.

Theo báo cáo Khảo sát Xu hướng, Khái niệm Hôn nhân và Tình yêu của thanh niên Trung Quốc năm 2024 do Đại học Thượng Hải và ứng dụng xã hội Soul công bố, chỉ có 40% người sinh sau năm 2000 được hỏi đồng ý rằng hôn nhân là một lựa chọn cần thiết trong cuộc sống. Một cuộc thăm dò khác được thực hiện vào năm 2023 cho thấy gần 40% người trẻ Trung Quốc cho biết có các mối quan hệ "dazi", với trung bình 2,59 "dazi" trên một người.

Du chỉ ra rằng các mối quan hệ mập mờ không nhất thiết phải trái ngược với các mối quan hệ lâu dài truyền thống mà tùy thuộc vào bối cảnh. Mọi người có thể lựa chọn các mối quan hệ khác nhau tùy thuộc độ tuổi và nhu cầu cá nhân. Hai kiểu mối quan hệ này cũng không loại trừ lẫn nhau.

Các ứng dụng hẹn hò như Tinder, Bumble và Tantan cũng đóng vai trò quan trọng. So với dịch vụ mai mối truyền thống, các công cụ trực tuyến đem lại tính linh hoạt cao hơn và nhiều lựa chọn hơn, giúp việc tìm kiếm đối tác hiệu quả hơn. Tuy nhiên, Du cho biết chúng cũng đi kèm với rủi ro và độ bất ổn định cao hơn, ví dụ như giả mạo hồ sơ hay lừa đảo.

Từ mập mờ đến gắn bó

Fan (33 tuổi), làm trong ngành giáo dục ở tỉnh Cát Lâm, ban đầu chỉ muốn kết bạn bình thường sau khi ly hôn. Vì vậy, cô tìm đến Tinder để tìm bạn đồng hành và "để vui vẻ một chút". Đây là cách cô gặp người chồng hiện tại.

Dù cả hai cố gắng hết sức để giữ mọi thứ nhẹ nhàng, khi hiểu nhau hơn, sự gắn bó về mặt tình cảm của hai bên dần trở nên mạnh mẽ hơn. Sau nhiều thăng trầm, cả hai cùng đi du lịch châu Phi, sau đó anh giới thiệu cô với gia đình - khoảnh khắc đánh dấu sự thay đổi trong mối quan hệ của cặp đôi.

"Mối quan hệ của chúng tôi phát triển thông qua giao tiếp cởi mở và tôn trọng lẫn nhau. Một mối quan hệ mập mờ không phải là sự thất bại hay thỏa hiệp, mà là cơ hội để mọi người đối mặt với nỗi sợ hãi và sự bất an của họ. Nếu một người có đủ sự tự tin vào giá trị của mình, họ sẽ không cố gắng kiểm soát mối quan hệ, cũng như không phải chịu đựng sự bất ổn định trong mối quan hệ", Fan nói, cho rằng sự linh hoạt và phát triển cá nhân nên được ưu tiên hơn các chuẩn mực cứng nhắc.

Bắt đầu là "mập mờ" không đồng nghĩa các cặp đôi không thể đi đến gắn bó lâu dài. Ảnh minh họa: Reuters.

Kể từ khi kết hôn, cuộc sống của cặp đôi cũng không theo khuôn mẫu. Cả hai sống riêng và dành phần lớn thời gian xa nhau, chỉ tụ họp như một gia đình vào cuối tuần, ở nhà của một trong hai. Vào các ngày lễ, cả hai tổ chức các kỳ nghỉ hoặc đi thăm bố mẹ.

“Trong thế giới mới và trật tự mới này, quan điểm về tình yêu và hôn nhân phải thay đổi. Không có mô hình cố định nào cho hôn nhân. Miễn là cách tương tác này thoải mái và thúc đẩy sự hòa hợp trong gia đình, thế là đủ”, Fan nói.

Fan nói thêm mọi mối quan hệ đều là một quá trình, không phải là điểm kết thúc: “Chỉ khi mọi người học cách đối mặt với nỗi sợ hãi và nhận ra giá trị của mình, họ mới có thể thực sự tận hưởng được những niềm vui và sự phát triển mà bất kỳ mối quan hệ nào mang lại”.

Mai An