Chàng trai đại diện thanh niên Việt Nam tham dự Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu 2023 (COP28)
Anh Nguyễn Sơn Trà (sinh năm 1998) là một trong 100 đại biểu thanh niên và là đại diện duy nhất từ Việt Nam được lựa chọn bởi Đoàn chủ tịch COP28 để tham dự các phiên đối thoại giữa các đoàn chính phủ tại Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP28) tại Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) năm 2023.
Nuôi dưỡng nhiệt huyết và tài năng từ tình yêu lớn dành cho thiên nhiên
Anh Sơn Trà tâm sự: “Ngay từ thuở nhỏ, mình đã yêu những loài vật sống xung quanh, yêu thiên nhiên kỳ vĩ và mong muốn một cuộc sống đầy màu xanh”. Tình yêu ấy cứ thế lớn dần lên theo từng bước trưởng thành của anh, là động lực để anh tham gia làm tình nguyện viên, trưởng câu lạc bộ về Bảo tồn động vật hoang dã (ĐVHD) trong thời niên thiếu. Năm 2017, anh may mắn dành được học bổng toàn phần du học cử nhân về Quản lý và Bảo tồn ĐVHD, Đại học Szent Istvan, Hungary. Trong suốt hành trình đó, anh vẫn không ngừng đóng góp nhiều hơn cho công cuộc bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường và hành động vì khí hậu thông qua các hoạt động, dự án nghiên cứu, tình nguyện, thực tập. Bên cạnh đó, chàng trai trẻ còn hăng say học hỏi những kiến thức ngành bổ ích từ các chuyên gia và mô hình trong nước cũng như quốc tế.
Sau khi trở về nước, anh tiếp tục hoạt động sâu trong các dự án nghiên nghiên cứu và giáo dục dành cho thanh niên về rác thải nhựa, quản lý nước, đa dạng sinh học, nông nghiệp, thích ứng với Biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng và nghề nghiệp xanh. Ở thời điểm hiện tại, anh Sơn Trà đang nắm giữ nhiều vai trò như: Trưởng ban điều hành Dự án Diễn đàn Mô phỏng Nghị viện trẻ - Chương trình Mekong (VNYP-Mekong); Đại sứ Đổi mới sáng tạo UNLEASH; Công sứ nước Thế giới; Thành viên nhóm Chính sách Thanh niên về Giáo dục Biến đổi khí hậu, và Cán bộ Giám sát, Đánh giá, và Học hỏi của Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á - Chương trình Mekong.
Đại biểu thanh niên Việt Nam chính thức duy nhất được chọn bởi đoàn chủ tịch COP28
Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP) là sự kiện thường niên nơi các Quốc gia trên toàn thế giới họp mặt để thảo luận về các thỏa thuận chung và đóng góp của các quốc gia vào việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính toàn cầu, để đảm bảo nhiệt độ trung bình của Trái Đất không bị nóng lên quá 1.5 độ C so với giai đoạn tiền công nghiệp. Năm 2023, sự kiện Hội nghị COP28 được diễn ra tại Dubai, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Đây cũng là lần đầu tiên mà thanh niên trở thành đối tượng được thúc đẩy tham gia và trao cơ hội chính thức để có nhiều tiếng nói hơn trong chương trình nghị sự khí hậu. Đầu năm 2023, Đoàn chủ tịch COP28 đã mở ra Chương trình Đại biểu Khí hậu Thanh niên Quốc tế để chọn ra 100 thanh niên xuất sắc toàn cầu tới từ các quốc gia đang phát triển, chịu nhiều ảnh hưởng bởi Biến đổi khí hậu để tham dự Hội nghị này.
Sau một quá trình xét duyệt khắt khe với hơn 11.000 đơn ứng tuyển qua 03 vòng từ đơn tuyển, đến bài luận, và phỏng vấn, cuối cùng, anh Sơn Trà đã vinh dự trở thành đại diện Việt Nam chính thức duy nhất được đặt chân tới Dubai để tham dự hội nghị này. Với anh, điều đặc biệt của chương trình không chỉ nằm ở cơ hội được tham dự COP28, mà còn là quá trình anh có thêm cho mình những trải nghiệm quý báu, được nâng cao năng lực về kỹ năng đàm phán khí hậu từ khóa tập huấn của trường Đại học Harvard và các quy chế của Công ước Khung Liên Hợp Quốc về Biến Đổi Khí hậu (UNFCCC) trong vòng 06 tháng trước sự kiện.
Những hiểu biết quý giá từ cơ hội tham dự Hội nghị COP28
Trong khuôn khổ Hội nghị, Sơn Trà đã may mắn được gặp nhiều nguyên thủ quốc gia, đặc biệt là Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng đoàn các Bộ ngành Chính phủ Việt Nam. Anh đã được lắng nghe những chia sẻ từ đoàn chính phủ Việt Nam về tiến trình của nước ta trong công cuộc chuyển đổi xanh và thực hiện các cam kết khí hậu thông qua công bố liên quan tới Kế hoạch thực hiện Quan hệ Đối tác về Chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP), các định hướng về phát triển nông nghiệp giảm thiểu phát thải, thích ứng với Biến đổi khí hậu, chuyển đổi giao thông điện khí hóa, hydro hóa, triển khai thí điểm thị trường carbon, giáo dục Biến đổi khí hậu, việc làm xanh và các giải pháp thuận thiên nhằm giảm thiểu và thích ứng với các tác động của Biến đổi khí hậu. Anh tin rằng, các hoạt động và cam kết của Việt Nam hiện nay sẽ là nền tảng để đưa đất nước phát triển theo hướng xanh, bền vững và thân thiện với môi trường.
Tại đây, Sơn Trà đã có bài trình bày về Giáo dục Biến đổi khí hậu tại bậc THPT ở Việt Nam và vai trò của thanh niên trong các hoạt động về Biến đổi khí hậu. Anh cũng đã có cuộc đối thoại với đại diện Bộ Tài nguyên & Môi trường để trình bày về các kiến nghị và vai trò của thanh niên Việt Nam cho các hoạt động về giảm thiểu và thích ứng khí hậu tại Việt Nam. Anh đã mang theo Tuyên ngôn thế hệ trẻ Mekong, bao gồm các đề xuất của thanh niên khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ đưa ra từ Diễn đàn Mô phỏng Nghị viện trẻ - Chương trình Mekong. Các đề xuất liên quan tới các chủ đề Nước, Năng lượng, và Nông nghiệp được gửi tới đại diện các cơ quan Chính phủ Việt Nam và các tổ chức quốc tế trong Hội nghị để các kiến nghị của thanh niên đến gần hơn với các nhà hoạch định chính sách, đóng góp vào quá trình xây dựng phát triển đất nước dưới các tác động của Biến đổi khí hậu.
“Hội nghị năm nay cũng đã thành công trong việc đưa vào vận hành Quỹ Tổn thất và Thiệt hại (Loss & Damage Fund) đồng thời cũng ghi nhận cam kết của các quốc gia phát triển về việc cung cấp các nguồn tài chính xanh lên tới 83 tỷ đô cho các hoạt động về giảm thiểu và thích ứng với Biến đổi khí hậu”, anh chia sẻ. Anh Trà hy vọng rằng Việt Nam cũng sẽ tận dụng được nguồn quỹ này từ cộng đồng Quốc tế để thu hút đầu tư và viện trợ cho các hoạt động tái thiết và nâng cao năng lực phục hồi, chống chịu, thích ứng và xây dựng kinh tế xanh tại các khu vực chịu nhiều tác động tiêu cực từ Biến đổi khí hậu như Đồng bằng sông Cửu Long, ven biển miền Trung, Tây Nguyên, và vùng núi phía Bắc. Anh cũng cho biết thêm: “Cũng trong Hội nghị năm nay, các quốc gia đã đưa ra kêu gọi tăng gấp 3 lần các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, điện hydro, điện sinh khối,... và tiến tới loại bỏ dần các nguồn nhiên liệu hóa thạch như dầu mỏ, xăng, khí đốt, than đá - lĩnh vực đóng góp chính vào lượng phát thải toàn cầu tăng cao”
Lời nhắn gửi tới thanh niên Việt Nam về xây dựng đất nước “phát triển xanh”
“Là thế hệ tiên phong và chủ nhân tương lai của đất nước, thanh niên đóng một vai trò vô cùng quan trọng - là lực lượng lao động dẫn đầu giúp quốc gia đạt được các cam kết về khí hậu”, anh Sơn Trà nhắn gửi. Cụ thể hơn, anh đã chỉ ra những hành trang cần thiết mà thế hệ trẻ Việt Nam cần chuẩn bị để tự tin tiến bước vào tương lai. Đó là việc mỗi cá nhân cần trang bị cho mình những “kỹ năng xanh”, hướng tới phát triển sự nghiệp trong các lĩnh vực xanh như: năng lượng tái tạo, tài chính xanh, nông nghiệp thích ứng với Biến đổi khí hậu, công nghệ xanh, giao thông xanh, kinh tế carbon, và kinh tế tuần hoàn hay xanh hóa các lĩnh vực.
Bên cạnh đó, anh cũng mong rằng thế hệ trẻ Việt Nam sẽ tích cực hơn nữa trong việc thực hành sống xanh, giảm phát thải thông qua sử dụng năng lượng tiết kiệm, sử dụng phương tiện giao thông xanh, giảm tiêu thụ rác thải nhựa dùng một lần, bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ rừng và đại dương. “Một cánh én nhỏ chẳng làm nên mùa xuân” nhưng Nguyễn Sơn Trà tin rằng với sự chung sức của toàn trẻ người dân Việt Nam, đặc biệt là lớp trẻ hiện nay, việc thay đổi bộ mặt quốc gia theo chiều hướng tốt đẹp là một mục tiêu khả thi. Lời nhắn gửi sau cùng, anh mong rằng những chia sẻ của mình sẽ là động lực để các bạn thanh niên Việt Nam đoàn kết và hành động ngay hôm nay vì một Việt Nam thịnh vượng, phát triển xanh và bền vững vượt qua các thách thức về Biến đổi khí hậu để hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 tới năm 2050.