Cháo canh Quảng Bình Nồi thương nhớ bập bùng trong tâm trí

Mi răng biết, mô có cái chi mà nhớ dai như… mùi cháo canh quê mình!Cứ mỗi lần nghe ai nhắc tới Quảng Bình, là bụng lại đói, lòng lại xốn xang, như có ai cầm vá múc nồi thương nhớ mà khuấy lên sôi sùng sục. Nhớ cái tô cháo canh nghi ngút khói, nhớ tiếng múc “bục bục” bên cái nồi to bằng cả bầu trời tuổi thơ, nhớ cái miếng cá lóc vừa mềm vừa thơm, nhớ sợi bột mềm mềm dai dai, nhớ cả cái mùi hành lá vừa xắt còn tươi rói thơm lựng.

Cháo canh Quảng Bình - nồi thương nhớ bập bùng trong tâm trí. Ảnh: ITN

Món chi mà vừa

“

cháo” lại vừa

“

canh”

?

Ai lần đầu nghe cái tên “cháo canh” chắc cũng ngớ người: “Rứa là cháo hay canh?”. Mà thiệt ra cũng không biết gọi răng cho đúng, vì nó vừa là cháo, vừa là canh, mà cũng na ná như bánh canh, lại mang cái hồn riêng của người Quảng Bình.

Cháo canh làm từ bột gạo, bột mì được nhồi dẻo, rồi cán mỏng, xắt thành sợi, có người xắt to như cọng bánh canh, có người xắt nhỏ như sợi mì. Nước dùng thì ninh từ xương heo, có nơi bỏ cá lóc đồng, có nơi thêm ít tôm, ít thịt viên. Rồi nêm nếm mắm ruốc Quảng Bình cho dậy mùi, thêm tiêu bột, tóp mỡ phi hành, hành lá, rau răm… Gặp thêm trái ớt tươi đỏ chói, cắn một phát mà răng tê, tai nóng, mồ hôi tuôn như vừa chạy bộ đường quê.

Cháo canh làm từ bột gạo, bột mì được nhồi dẻo, rồi cán mỏng, xắt thành sợi. Ảnh: ITN

Nhớ cháo canh là nhớ nhà

Ngày xưa, khi còn nhỏ, mỗi lần đi học về ngang chợ Đồng Hới, là phải ghé ăn một tô cháo canh. Quán nhỏ thôi, mấy cái ghế nhựa thấp lè tè, nhưng người ra vô nườm nượp. Có bữa hết cá, cô bán hàng nói: “Rứa ăn tạm miếng giò heo nớ nghe!”.

Ăn xong, cô còn dúi cho miếng kẹo mè xửng: “Ăn thêm cho khỏe, mai học cho giỏi nghen!”.

Cháo canh mô phải chỉ là món ăn. Nó là nồi thương yêu của những người mẹ quê cặm cụi buổi sớm, là gánh hàng rong len lỏi ngõ nhỏ, là sự ấm lòng giữa những chiều mưa gió, là sợi dây kéo người đi xa trở về.

Cháo canh là nồi thương yêu của những người mẹ quê cặm cụi buổi sớm, là gánh hàng rong len lỏi ngõ nhỏ... Ảnh: INT

Cháo canh - tính cách ngườ

i qu

ê

Cháo canh Quảng Bình ăn không cầu kỳ, không sắc màu như bún bò Huế, không bóng bẩy như phở Bắc, không ngọt béo như hủ tiếu miền Nam. Nhưng mà ai ăn một lần là nhớ cái hồn chất phát, thật thà, như chính con người quê ni, sống thẳng, nói ngay, không vòng vo.

Sợi bột tự làm, không ai mua sẵn. Cá lóc phải tự làm sạch, tự lọc xương. Mắm ruốc phải đúng mắm quê, cay thì cay tới nơi, chứ không nửa vời. Ai thích màu mè, có thể thấy nó quê mùa. Nhưng ai hiểu, sẽ thấy đó là bản giao hưởng của cần cù, của quê hương, của những mùa gió Lào nắng cháy nhưng lòng người thì mát lạnh.

Để cháo canh sống m

ã

i…

Giờ đây, cháo canh đã ra phố, lên thành, có trong menu của quán lớn, nhà hàng. Có người gọi là “cháo canh đặc sản”, có người thêm topping cho hợp thời. Nhưng trong lòng người Quảng Bình, cháo canh vẫn là món ăn của chái bếp xưa, của bữa sáng mẹ nấu, của tình làng nghĩa xóm chan đầy trong tô nước dùng.

Trong lòng người Quảng Bình, cháo canh vẫn là món ăn của chái bếp xưa, của bữa sáng mẹ nấu, của tình làng nghĩa xóm chan đầy trong tô nước dùng. Ảnh: INT

Món ăn ni, răng mà kỳ lạ rứa? Ăn rồi, là nhớ luôn cả một vùng đất, nhớ giọng nói, nhớ dòng sông, nhớ con đường làng đỏ bụi, nhớ cái nắng rát da nhưng ấm lòng…

Rứa nên, nếu có ai hỏi: “Quảng Bình có chi ngon?”, xin đừng vội kể về biển, về hang động. Mà hãy kể trước một chuyện đời thiệt giản dị: “Cháo canh quê tui đó. Ăn thử một tô, rồi biết… nhớ là răng!”.

Lê Minh Hoan