Châu Âu đang 'mộng du' và phụ thuộc vào phân bón Nga

Svein Tore Holsether, giám đốc điều hành của Yara International, một trong những công ty hàng đầu thế giới cho biết, phân bón nitơ, rất quan trọng cho sự phát triển của cây trồng, được sản xuất bằng khí đốt tự nhiên và Nga đang xuất khẩu nhiều hơn sang châu Âu.

“Phân bón là loại khí mới”, ông Holsether nói. “Thật nghịch lý khi mục tiêu là giảm sự phụ thuộc của châu Âu vào Nga, và giờ đây chúng ta đang mộng du bàn giao nguồn lương thực quan trọng và năng lượng phân bón cho Nga”, vị giám đốc nhấn mạnh.

Hạt urê tại nhà máy phân bón. Ảnh: FT.

Theo Eurostat, EU đã nhập khẩu lượng urê, một loại phân bón thông thường, từ Nga nhiều gấp đôi trong năm tính đến tháng 6 năm 2023 so với một năm trước đó. Nhập khẩu của Nga trong niên vụ hiện tại, tính đến tháng 6 năm nay, thấp hơn nhưng vẫn cao trong lịch sử và chiếm 1/3 tổng lượng urê nhập khẩu vào khối.

Giá chất dinh dưỡng cây trồng tăng vọt sau cuộc chiến toàn diện của Moscow vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022, do các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga đã hạn chế lượng khí đốt tự nhiên sẵn có, nguyên liệu đầu vào chính cho phân bón nitơ như amoniac và urê.

Điều này ảnh hưởng đến tài chính của nông dân châu Âu trong khi những nơi khác, đặc biệt là ở châu Phi, đã ngừng sử dụng phân bón hoàn toàn, làm giảm năng suất và làm sâu sắc thêm cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Ông Holsether cho biết kể từ đó, giá phân bón đã giảm do giá khí đốt tự nhiên giảm, nhưng ngành phân bón của châu Âu vẫn đang gặp khó khăn do hàng nhập khẩu của Nga chiếm thị phần lớn hơn trên thị trường.

Các nhà sản xuất phân bón của Nga được hưởng lợi từ chi phí năng lượng thấp hơn, đồng thời cho biết thêm họ cũng gặp ít hạn chế về tính bền vững hơn và do đó tạo ra nhiều khí thải nhà kính hơn.

Nga là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu phân bón chứa nitơ lớn nhất thế giới. Điều này cũng xảy ra với kali và phốt phát, được khai thác và không thể thay thế phân bón gốc nitơ.

Trong khi các lệnh trừng phạt của phương Tây đưa ra các miễn trừ đối với xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga, Moscow lại phàn nàn rằng thương mại đã bị cản trở vì lo ngại từ người mua cũng như các ngân hàng và công ty bảo hiểm của họ về sự liên quan của các cá nhân hoặc công ty Nga bị trừng phạt.

Mặc dù vậy, doanh thu xuất khẩu phân bón của Nga đã tăng 70% vào năm 2022 nhờ giá bán cao hơn.

Khánh Vy (Theo FT)