Châu Âu tìm cách củng cố lệnh trừng phạt Nga

Lực lượng an ninh Nga đứng gác tại Quảng trường Đỏ, tại trung tâm Mátxcơva, Nga. Ảnh: Reuters

Các cuộc đàm phán giữa quan chức và đặc phái viên Liên minh châu Âu (EU) tập trung vào một số sáng kiến nhằm bảo đảm các lệnh trừng phạt của châu Âu sẽ được duy trì trong thời gian dài hơn, củng cố chúng thông qua việc thực thi chặt chẽ hơn, ngay cả khi Washington thay đổi hướng đi.

Những bước đi khả thi bao gồm các điều khoản "bao quát tất cả" để xác định và ngăn chặn các lô hàng hóa đáng ngờ chuyển đến Nga cũng như hạn chế vận chuyển dầu, Reuters dẫn một số nguồn tin quen thuộc cho biết.

Ngoài ra, có những cuộc thảo luận về việc thay đổi yêu cầu đóng băng tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga - lệnh trừng phạt lớn nhất của phương Tây đối với Mátxcơva, phải được các nước châu Âu gia hạn sau mỗi sáu tháng. Các nhà ngoại giao EU cho biết, một số quốc gia thành viên đang nghiên cứu ý tưởng về một điều khoản "bao trùm" được áp dụng cho hàng hóa chiến tranh hoặc cho nhiều loại hàng xuất khẩu bị cấm hơn.

Điều khoản này sẽ cho phép các viên chức hải quan giữ lại các lô hàng nếu điểm đến có vẻ không hợp lý, chẳng hạn như băng qua Nga để đến các nước Trung Á.

Các hoạt động chuẩn bị đang được tiến hành nhằm dự đoán sự thay đổi trong lập trường của Washington nếu ông Trump tái đắc cử. Bất kỳ sự mềm mỏng nào của Washington cũng sẽ khiến châu Âu rơi vào thế khó, vì Mỹ, với quyền lực rộng lớn để trừng phạt những nước vi phạm lệnh trừng phạt trên toàn cầu, là bên chủ yếu thực thi các quy tắc.

EU hiện đang cố gắng tìm kiếm các biện pháp riêng để tăng cường thực thi và thắt chặt các biện pháp hạn chế đối với Nga.

Tom Keatinge, thuộc viện nghiên cứu Royal United Services Institute, cho biết các nhà hoạch định chính sách châu Âu đã chuẩn bị "các lệnh trừng phạt tự chủ khi cân nhắc đến khả năng Trump trở thành tổng thống" nhưng sẽ phải tăng cường thực thi.

Các nước châu Âu đã chịu tổn thất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, khi Mỹ đảo ngược thỏa thuận quốc tế với Iran về chương trình hạt nhân của nước này và đơn phương áp đặt lại các lệnh trừng phạt.

Hiện nay, các quan chức châu Âu lo ngại một sự thay đổi thái độ tương tự đối với Nga có thể phá hỏng những nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập Mátxcơva.

Trong chiến dịch tranh cử, ứng cử viên đảng Cộng hòa D.Trump đã ám chỉ mạnh mẽ rằng ông sẽ dừng hoặc giảm đáng kể viện trợ quân sự cho Ukraine nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 5-11.

Các nhà ngoại giao châu Âu sẽ đợi đến cuối năm trước khi thảo luận nghiêm túc về các hạn chế mới trước khi Ba Lan tiếp quản chức Chủ tịch luân phiên EU trong 6 tháng. Hungary hiện đang đảm nhiệm vai trò này và đã chậm trễ trong các lệnh trừng phạt. Cuộc cải tổ này cũng có thể loại bỏ nhu cầu phải thường xuyên xác nhận lệnh đóng băng tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga, thay thế khoảng thời gian 6 tháng bằng một khoảng thời gian 36 tháng, qua đó, củng cố lệnh trừng phạt này trong dài hạn.

Tổng tài sản của Nga ở nước ngoài do nhóm 7 nền kinh tế lớn (G7) nắm giữ lên tới khoảng 300 tỷ USD, phần lớn trong số đó nằm ở châu Âu.

Kim Phượng