Chỉ biện pháp kỹ thuật là chưa đủ để phòng, chống lừa đảo trực tuyến

Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục A05, Trưởng ban Kiểm tra Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phát biểu khai mạc chuyên đề. Ảnh: BTC.

Tại phiên chuyên đề về Các giải pháp phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng thuộc Hội thảo Phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng, các chuyên gia đã chia sẻ nhiều giải pháp kỹ thuật nhằm chống lại lừa đảo, từ góc nhìn của nhà mạng, ngân hàng, trung gian thanh toán và hiệp hội quản lý, tư vấn.

Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng chống, chống tội phạm mạng sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an, cho rằng lừa đảo trên không gian mạng là thách thức mang tính toàn cầu, không chỉ ở Việt Nam.

Thiếu tá thạc sĩ Đào Đức Triệu, Phó Tổng thư ký Trưởng ban nghiên cứu, tư vấn chính sách, pháp luật Hiệp hội An ninh mạng quốc gia khuyến cáo "mỗi người dân phải tự bảo vệ mình". Ông Triệu cho rằng vì nhận thức về bảo vệ dữ liệu cá nhân còn mất cân bằng, mọi người có tâm lý sẵn sàng đánh đổi thông tin đời tư, thông tin cá nhân để lấy sự tiện ích về mặt công nghệ.

Do đó, bên cạnh các biện pháp kỹ thuật, mấu chốt để phòng, chống lừa đảo là liên tục nâng cao nhận thức và kỹ năng cơ bản của người dân, đặc biệt là nhóm người yếu thế, không có kiến thức về an ninh mạng. Truyền thông là một kênh quan trọng, giúp họ nhận thức đúng đắn về các nguy cơ, rủi ro để tiếp cận, phòng ngừa trong thời gian tới.

Ở phần chia sẻ của mình, ông Thái Trí Hùng, Phó Tổng giám đốc Cấp cao, Giám đốc Công nghệ MoMo cho rằng việc thiếu hụt nhận thức an ninh mạng là vì một tập khách hàng lớn "phải" chuyển lên môi trường số do tiến bộ công nghệ, trong khi chưa được trang bị đủ kiến thức.

Đại diện MoMo chia sẻ kinh nghiệm nâng cao kỹ năng bảo mật cho người dùng, như "game hóa" các kiến thức cơ bản. Ảnh: HP.

"Chúng tôi cho rằng nhận thức của khách hàng cũng là một phần trách nhiệm của mình", ông Hùng cho biết. Đại diện trung gian thanh toán này chia sẻ những cách MoMo việc nâng cao kiến thức bảo mật của khách hàng, như game hóa (gamification) các kiến thức, xây dựng các chương trình. Chỉ cần nắm được một số kiến thức cơ bản, người dùng đã có thể bảo vệ được tài sản của mình.

Bên cạnh xây dựng kiến thức, người dùng cũng cần bỏ đi những thói quen tự tạo rủi ro như sử dụng phần mềm không bản quyền, vốn mang nguy cơ cao về lan tỏa mã độc, trojan. Hiện tại, một số doanh nghiệp như Viettel, VNPAY, MK, Momo đã sử dụng AI, Big Data để cải tiến sản phẩm theo hướng thông minh hơn, an toàn hơn, cảnh báo sớm các hình thức lừa đảo mới, hành vi bất thường cũng như các nhóm khách hàng dễ gặp rủi ro.

Theo đại diện Viettel, việc tăng cường hợp tác chia sẻ dữ liệu, cùng xây dựng và làm giàu nguồn dữ liệu giữa các doanh nghiệp sẽ giúp giảm rủi ro về lừa đảo. Viettel đã phát triển giải pháp hạ tầng số để triển khai cho cả người dân ở vùng sâu vùng xa.

Đại diện Viettel cho biết đã phát triển giải pháp hạ tầng số để triển khai cho cả người dân ở vùng sâu vùng xa. Ảnh: BTC.

Ông Nguyễn Thanh Bình, chuyên gia tư vấn an ninh mạng toàn cầu FPT IS, đưa ra 3 đề xuất: các tổ chức, doanh nghiệp đưa hoạt động phishing chủ động vào chương trình đào tạo nhận thức cho cán bộ, nhân viên, khách hàng; cơ quan quản lý nhà nước cân nhắc triển khai nền tảng phishing chủ động quy mô lớn phục vụ hoạt động đào tạo nhận thức an toàn thông tin ở quy mô toàn quốc; thường xuyên xây dựng, cập nhật các hình thức phishing theo tình hình thực tế để nâng cao hiệu quả truyền thông rộng rãi.

Ngoài ra, có thể chọn một tháng làm tháng nâng cao nhận thức an toàn thông tin, liên tục thông tin tuyên truyền để nâng cao nhận thức chung; nghiên cứu đưa giáo dục an toàn thông tin vào chương trình đào tạo.

Mai Khôi