Chìa khóa tài chính cho phát triển nông thôn bền vững

Toàn cảnh Hội nghị

Tham dự Hội nghị có ông Trần Báu Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh; bà Nguyễn Thị Thu Thu – Quyền Giám đốc NHNN Chi nhánh Khu vực 8, ông Nguyễn Quốc Cường - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (NHHTX), ông Nguyễn Đức Dũng - Tổng Thư ký Hiệp hội QTDND Việt Nam; cùng đại diện các sở, ban ngành cấp tỉnh của 3 tỉnh, đại diện Lãnh đạo NHNN Chi nhánh Khu vực 8, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Ngân hàng Hợp tác xã chi nhánh 3 tỉnh, Hiệp hội QTDND Việt Nam, Bảo hiểm tiền gửi khu vực Bắc Trung Bộ và các QTDND trên địa bàn Khu vực 8. Ban Lãnh đạo NHNN Chi nhánh Khu vực 8 và Lãnh đạo NHHTX cùng chủ trì Hội nghị.

Loại hình tổ chức tín dụng “gần dân, sát dân”

Phát biểu tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Thu Thu – Quyền Giám đốc NHNN Chi nhánh Khu vực 8 cho biết:

Trong thời gian qua, hệ thống QTDND khu vực 8 đã không ngừng mở rộng và phát triển. Tính đến tháng 4/2025, toàn khu vực có 115 QTDND đang hoạt động, đứng thứ 3/15 khu vực của cả nước về số lượng, quy mô của hệ thống QTDND phục vụ cho hơn 287.000 thành viên. Tổng nguồn vốn hoạt động đạt trên 26.800 tỷ đồng, dư nợ cho vay chiếm gần 75% tổng tài sản, phản ánh rõ nét vai trò của các QTDND trong hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, giảm tín dụng đen và thúc đẩy tài chính toàn diện. Mỗi quỹ bình quân phục vụ gần 2.500 thành viên, cho thấy sức lan tỏa và niềm tin mà người dân dành cho mô hình tài chính cộng đồng này.

bà Nguyễn Thị Thu Thu – Quyền Giám đốc NHNN Chi nhánh Khu vực 8 phát biểu tại Hội nghị

Các QTDND tiếp tục khẳng định vai trò vị trí của loại hình tổ chức tín dụng “gần dân, sát dân”, là kênh dẫn vốn hiệu quả, đã phát huy được ưu thế trong công tác huy động nguồn vốn nhàn rỗi từ dân cư để cho vay, tương trợ cộng đồng vì sự phát triển bền vững. Hoạt động của các QTDND đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ vốn kịp thời cho các thành viên phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, tạo việc làm, góp phần xây dựng nông thôn mới. Hệ thống QTDND đã đóng góp một phần không nhỏ trong việc phát triển kinh tế tại địa phương.

“Đây là Hội nghị nhằm tạo diễn đàn để các QTDND trên địa bàn 3 tỉnh được chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về các giải pháp nâng cao hiệu quả trong hoạt động, về cách làm tăng tính gắn kết và chia sẻ lợi ích đạt được của quỹ đối với thành viên, các giải pháp nhằm thực hiện tốt phương án tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025, việc nâng cao vai trò của hội đồng quản trị, ban kiểm soát, kiểm toán nội bộ…., nhằm lan tỏa các mô hình hoạt động hiệu quả, minh bạch, góp phần phát triển bền vững QTDND”, bà Nguyễn Thị Thu Thu nhấn mạnh.

Khẳng định vai trò, nhìn thẳng tồn tại

Tại Hội nghị, bên cạnh việc ghi nhận những đóng góp to lớn của hệ thống QTDND, các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế mà hệ thống này đang phải đối mặt như:

Sản phẩm dịch vụ không đa dạng, linh hoạt; năng lực HĐQT, BĐH chưa đáp ứng yêu cầu, không theo kịp sự phát triển của các nghiệp vụ và công nghệ mới, chưa phản ứng một cách kịp thời trước các biến động liên quan đến hoạt động của Quỹ

Bên cạnh đó, một số QTDND có biểu hiện xa rời tôn chỉ hợp tác xã, chạy theo lợi nhuận, phục vụ lợi ích cá nhân hay nhóm nhỏ, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ ở nhiều đơn vị còn hình thức, yếu kém và chưa phát huy đúng vai trò giám sát, dẫn đến nhiều sai phạm không được phát hiện hoặc không được xử lý kịp thời.

Sự thiếu hụt về năng lực quản trị, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển đổi số và thích ứng với các quy định pháp lý mới, cũng là vấn đề đáng lo ngại. Việc cập nhật và thực thi các quy định của các văn bản pháp luật chưa được triển khai đồng bộ, bài bản.

Đáng lưu ý, cá biệt tại một số QTDND, Ban kiểm soát còn đồng tình hoặc không có ý kiến với việc làm sai của HĐQT, BĐH.

Ngoài ra, sự thay đổi trong tổ chức bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn tại địa phương cũng đặt ra những thách thức trong công tác phối hợp, quản lý, hỗ trợ hoạt động của QTDND.

Sự đồng hành từ chính quyền và ngành Ngân hàng

Trước những thách thức đó, chính quyền các cấp tại Khu vực 8 đã khẳng định vai trò đồng hành cùng QTDND.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Báu Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh: Chúng tôi đánh giá cao sự chủ động trong công tác quản lý, sự nghiêm túc trong việc tổ chức Hội nghị của NHNN Chi nhánh Khu vực 8 đối với hệ thống QTDND. Là loại hình tổ chức tài chính quy mô nhỏ, vừa hoạt động theo Luật Các TCTD, vừa hoạt động theo Luật Hợp tác xã, hoạt động chủ yếu ở địa bàn nông thôn nên càng cần được quan tâm, hỗ trợ, đảm bảo cho các QTDND phát triển lành mạnh, đúng hướng, không bị bỏ trống về địa bàn, về hoạt động trong giai đoạn sắp xếp lại cơ quan hành chính hiện nay.

“Chính quyền sẽ tiếp tục chỉ đạo sát sao các cấp, các ngành hỗ trợ hoạt động của QTDND, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò của việc cấp quyền sử dụng đất, miễn giảm thuế, hỗ trợ thủ tục xây dựng và bảo đảm an ninh trật tự tại địa phương. Chính quyền cũng chỉ đạo các xã, phường tuyên truyền về hoạt động của QTDND đến người dân, cảnh báo các hành vi vi phạm pháp luật, đồng thời hỗ trợ xử lý nợ xấu hiệu quả”, ông Trần Báu Hà khẳng định.

ông Trần Báu Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh phát biểu tại Hội nghị

NHNN Chi nhánh khu vực 8 đã thể hiện vai trò đầu mối quan trọng trong việc triển khai các chính sách của Chính phủ và NHNN về phát triển hệ thống QTDND. Việc sáp nhập ba chi nhánh tỉnh thành một đơn vị quản lý chung giúp thống nhất chỉ đạo, tiết kiệm nguồn lực và tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao hiệu quả quản lý. Lãnh đạo NHNN Khu vực 8 yêu cầu các QTDND nghiêm túc thực hiện các kế hoạch tái cơ cấu, xử lý nợ xấu, hiện đại hóa hoạt động, tăng cường kiểm tra nội bộ và tuân thủ các quy định mới của pháp luật.

Bên cạnh đó, NHNN khu vực 8 còn chủ động kết nối, phối hợp với NHHTX, Bảo hiểm tiền gửi, Hiệp hội QTDND và chính quyền địa phương để xử lý kịp thời những QTDND yếu kém, đồng thời tổ chức tập huấn, cập nhật chính sách mới cho cán bộ QTDND nhằm nâng cao năng lực vận hành và quản lý rủi ro.

Đổi mới để phát triển bền vững

Hội nghị lần này không chỉ là điểm tổng kết mà còn là điểm khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới của hệ thống QTDND. Trong bối cảnh môi trường kinh tế trong và ngoài nước tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường, chuyển đổi số và yêu cầu hiện đại hóa trở thành xu thế tất yếu, hệ thống QTDND cần chủ động thích ứng để duy trì sự ổn định và nâng cao sức cạnh tranh.

Để đạt được mục tiêu đó, nhiều giải pháp đã được đưa ra như hiện đại hóa hạ tầng công nghệ, số hóa quy trình nghiệp vụ, nâng cấp phần mềm quản lý, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên môn cao và có uy tín tại địa phương. Các quỹ cần tự rà soát, chấn chỉnh nội bộ, tăng cường công tác kiểm toán và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để phát hiện, xử lý nghiêm những vi phạm, bảo vệ uy tín và tài sản của người dân.

Đặc biệt, mô hình hợp vốn và làm đại lý thanh toán giữa QTDND với NHHTX cũng được đề xuất là hướng đi hiệu quả để nâng cao năng lực tài chính, chia sẻ rủi ro và hỗ trợ cho các quỹ yếu kém trong khu vực. Đồng thời, việc tăng cường công tác truyền thông, quảng bá hình ảnh, lợi ích của QTDND cũng là cách để nâng cao nhận thức của người dân, củng cố niềm tin vào hệ thống.

ĐT