Chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý tài sản ảo và rửa tiền

Sự kiện bên lề với chủ đề “Chia sẻ kinh nghiệm điều tra, thu thập chứng cứ điện tử trong các vụ việc liên quan đến tài sản ảo và rửa tiền”. (Ảnh: Trung Hưng)

Chiều 25/10, trong khuôn khổ Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao về Công ước của Liên hợp quốc về phòng chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội), đã diễn ra sự kiện bên lề với chủ đề “Chia sẻ kinh nghiệm điều tra, thu thập chứng cứ điện tử trong các vụ việc liên quan đến tài sản ảo và rửa tiền”.

Tham dự sự kiện có đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; bà Delphine Schantz, Trưởng Đại diện Văn phòng Liên hợp quốc về chống ma túy và tội phạm (UNODC) tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương; ông Jarek Jakubczak, Trưởng bộ phận Đào tạo thực thi tại sàn giao dịch Binance; ông Samuel Nartey George, Bộ trưởng Bộ Truyền thông, Công nghệ số và Đổi mới của Ghana; và đại diện các quốc gia tham dự Công ước Hà Nội.

Phát biểu tại sự kiện, đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết nhiều quốc gia đang chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của công nghệ tài chính số và tài sản mã hóa, đặt ra cả cơ hội và thách thức lớn trong công tác quản lý.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết nhiều quốc gia đang chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của công nghệ tài chính số và tài sản mã hóa, đặt ra cả cơ hội và thách thức lớn trong công tác quản lý. (Ảnh: Trung Hưng)

Tài sản mã hóa có ba đặc tính gây khó khăn cho điều tra và thu hồi: giao dịch ẩn danh phi tập trung, xuyên biên giới và tốc độ cao, khó thu hồi và dễ che giấu. Báo cáo đánh giá rủi ro quốc gia giai đoạn 2018-2022 xếp rủi ro đối với các nhà cung cấp dịch vụ ví, quản lý tài sản ảo và quỹ đầu tư tài sản ảo ở mức cao. Rủi ro đối với tài sản mã hóa ổn định cũng được xếp hạng cao.

Đại diện đến từ Ghana đã đề cập đến một số trường hợp xảy ra tại nước này, bao gồm một vụ tấn công vào các địa chỉ tài chính ở Ghana, đã gây ra thiệt hại đáng kể khi 12 triệu USD đã được chuyển đi trên hệ thống mạng chỉ trong 9 giây. Số tiền đã được chuyển từ một ví điện tử sang một ví tài sản kỹ thuật số khác. Đây là vụ việc gian lận có yếu tố xuyên biên giới.

Các đại biểu thảo luận giải pháp phòng, chống tội phạm rửa tiền, gian lận xuyên biên giới. (Ảnh: Trung Hưng)

Cục Phòng chống rửa tiền thuộc Ngân hàng Nhà nước cho biết, đã nhận diện một số hành vi rửa tiền trên thị trường tài sản mã hóa, bao gồm: Lợi dụng hệ thống xác thực lỏng lẻo của sàn giao dịch; trộn tài sản mã hóa bất hợp pháp với tài sản hợp pháp; chuyển đổi giá trị sang tài sản mã hóa cá nhân để hoán đổi với tài sản mã hóa hợp pháp; tách nhỏ và trộn lẫn thông qua nhiều địa chỉ ví, tránh ngưỡng giám sát; tạo các dự án giả, sử dụng tài sản mã hóa bất hợp pháp để mua, chuyển qua ví thứ hai để giao dịch, hủy dự án để che vết…

Trước bối cảnh tội phạm về rửa tiền, tài trợ khủng bố và gian lận xuyên biên giới ngày càng gia tăng, Ghana đã thực hiện thành công việc điều tra về tiền số, thông qua hợp tác với các sàn giao dịch tiền số; hợp tác với các cơ quan chống tội phạm, bao gồm cơ quan phòng chống tội phạm mạng, cơ quan phòng chống tội phạm kinh tế và tội phạm có tổ chức... Các hoạt động hợp tác này nhằm mục đích truy dấu đối với các dòng tiền bất hợp pháp và sự dịch chuyển của những dòng tiền này để biến thành tiền số.

Quang cảnh sự kiện. (Ảnh: Trung Hưng)

Tại sự kiện, các diễn giả đã đề ra những giải pháp để chống rửa tiền và gian lận xuyên biên giới. Theo đó cần có một hệ thống hỗ trợ tương trợ tư pháp và một điểm tương tác 24/7 để truy tìm và truy dấu tội phạm. Cùng với đó đào tạo và nâng cao năng lực những người làm trong lĩnh vực tư pháp về vấn đề rửa tiền, gian lận xuyên biên giới.

Phía Việt Nam trình bày kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Việt Nam đang xây dựng khuôn khổ pháp lý theo khuyến nghị 15 của FATF (Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính). Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 vào ngày 14/06/2025, điều chỉnh toàn diện ngành công nghiệp công nghệ số tại Việt Nam. Cùng với đó Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Cục Phòng chống rửa tiền thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã rà soát hơn 400 giao dịch đáng ngờ liên quan đến tài sản mã hóa từ 2024 đến nay và chuyển giao thông tin cho cơ quan chức năng. Thời gian tới ngân hàng nhà nước sẽ tập trung vào việc hướng dẫn nhận biết và báo cáo giao dịch đáng ngờ, phát triển hạ tầng kỹ thuật, tăng cường năng lực cho Cục AML và đẩy mạnh hợp tác quốc tế.

Với những giải pháp quyết liệt trong nước và sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia, các diễn giả kỳ vọng sẽ giải quyết những vấn đề còn tồn tại trong việc phòng chống rửa tiền, gian lận xuyên biên giới trong thời gian tới.

NHÓM PHÓNG VIÊN