Vào ngày 29/9 tới đây, NASA sẽ vận chuyển một chiếc toilet mới lên trạm vũ trụ quốc tế ISS. Nhà vệ sinh mới sẽ được phóng lên trạm ISS bằng tàu vũ trụ chở hàng Cygnus NG-13, như một phần của sứ mệnh tiếp tế thường lệ.
Chiếc toilet trị giá 23 triệu USD (hơn 500 tỷ đồng) mới trên trạm vũ trụ ISS hay còn được gọi là Hệ thống Quản lý Chất thải Đa năng (UWMS) nhỏ hơn 65% và nhẹ hơn 40% so với thế hệ toilet trước đây.
Nó có chiều cao khoảng 71cm, hoạt động hoàn toàn tự động, thay vì phải bật – tắt thủ công như các mẫu toilet hiện có trên trạm ISS.
Thiết kế tiên tiến của toilet vũ trụ ''thế hệ mới'' này bao gồm phễu hút nước tiểu và phần bệ ngồi được chế tạo để phù hợp hơn cho các phi hành nữ. Đặc biệt, nó cũng tích hợp 2 quạt bằng titan, được phát triển bởi hãng Collins Aerospace, có nhiệm vụ tạo ra luồng khí cực mạnh để "hút" nước tiểu và chất thải vào trong toilet.
Nước tiểu của phi hành gia sau đó sẽ được xử lý và tái chế thành nước uống. Trong khi đó, bộ phận nén chất thải của toilet sẽ tiến hành nén chất thải của phi hành gia vào túi đưa về Trái Đất.
Theo NASA, nhà vệ sinh mới sẽ được lắp đặt liền kề với chiếc toilet hiện tại ở khu vực Node 3 của trạm ISS.
Đại diện NASA cho hay, đã thử nghiệm hoạt động của toilet mới trong môi trường được thiết kế để mô phỏng trạm vũ trụ. ''Điểm mấu chốt trong việc thiết kế toilet là làm sao để tối ưu hóa khối lượng và mức năng lượng tiêu thụ. Đây là những thành phần rất quan trọng khi thiết kế tàu vũ trụ'', ông chia sẻ.
Phi hành đoàn sẽ sử dụng cánh tay robot Canadaarm2 của phòng thí nghiệm quỹ đạo để chụp lấy tàu Cygnus vận chuyển toilet hơn 500 tỷ đồng vào vũ trụ. Được biết, phi hành gia Chris Cassidy và Ivan Vagner sẽ đảm trách nhiệm vụ tiếp nhận thiết bị mới này.
Sau khi vận chuyển thành công, các phi hành gia trên trạm ISS sẽ kiểm tra xem mẫu toilet mới này sẽ hoạt động như thế nào trong môi trường không trọng lực trong ba năm tới để đảm bảo mọi thứ hoạt động theo kế hoạch. Sau đó có thể nó sẽ được sử dụng cho các sứ mệnh lên Mặt Trăng hoặc Sao Hỏa trong tương lai.
Trước đó, các phi hành gia trên trạm vũ trụ ISS sử dụng nhà vệ sinh trị giá 19.000 USD, được phía Nga lắp ráp. Ngoài hai nhà vệ sinh này, trạm còn có một nhà vệ sinh trên tên lửa Soyuz, nhưng chỉ có thể được sử dụng khi đang trên hành trình bay.
Các phi hành gia sử dụng một phễu được trang bị quạt hút nước tiểu trong nhà vệ sinh tại ISS. Theo cách này, nước tiểu không thể thoát ra trong không khí đang ở nơi không có trọng lực.
Sau đó, chất thải được tái chế trong khoảng thời gian 8 ngày và khoảng 80 đến 85% trong số đó có thể tái sử dụng. Chất thải không thể tái chế sẽ được đóng gói cẩn thận và thải vào vũ trụ sau đó.
Phi hành gia của NASA, Peggy Whitson, người đã ở 665 ngày trên vũ trụ chia sẻ kinh nghiệm: ''Bạn phải cố gắng giải quyết trong một cái lỗ bé tí tẹo. Khi bồn đầy, bạn buộc phải đeo găng vào rồi gói gọn chúng lại, phải thật cẩn thận vì nếu không chất thải sẽ bay khắp nơi''.
Tuy nhiên hai nhà vệ sinh tại ISS từng vài lần bị hỏng và không sử dụng được. Báo cáo cho biết các phi hành gia có thể phải sử dụng tã lót dự trữ cho các tình huống như vậy.
NASA đón khách du lịch lên trạm vũ trụ quốc tế ISS | THDT
Mộc Nhiên