Chiến sĩ nhà giàn DK1 và giải báo chí của người 'ghi chép cảm xúc'

Mối duyên với báo chí

Nhắc đến Trung tá Mai Văn Thắng (cựu sĩ quan Vùng 2 Hải quân) là nhắc đến một cây bút tài năng với nhiều giải thưởng báo chí danh giá, khiến không ít phóng viên chuyên nghiệp cũng phải "ngả mũ khâm phục".

Sinh ra và lớn lên tại xã Nga Tân, một xã nghèo thuộc huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa, Trung tá Mai Văn Thắng (bút danh Mai Thắng) mang trong mình nghị lực phi thường từ thuở thiếu thời. Năm 18 tuổi, với lòng yêu nước và khát vọng cống hiến, chàng thanh niên trẻ Mai Thắng đã quyết định theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, gia nhập quân đội. Nỗ lực không ngừng nghỉ cùng tinh thần học hỏi ham mê, anh nhanh chóng gặt hái được nhiều thành tích xuất sắc và được thăng quân hàm Trung úy khi mới 23 tuổi.

Trung tá Mai Văn Thắng, cựu sĩ quan Nhà giàn DK1.

Tháng 10/1994, sau 5 năm miệt mài đèn sách tại Trường Sĩ quan Chính trị Quân sự (Hà Bắc cũ), anh được điều về công tác tại Tiểu đoàn DK1 Lữ đoàn 171 Hải quân (trực thuộc Vùng 2 Hải quân). Sau 3 tháng rèn luyện gian khổ nơi thao trường đầy nắng và gió, anh chính thức đặt chân xuống tàu HQ-624, hướng đến Nhà giàn Phúc Nguyên 2A (DK1/6) để nhận nhiệm vụ mới.

Anh Mai Thắng kể lại: “Đêm đầu tiên trên con tàu lênh đênh giữa sóng nước, tôi không thể nào chợp mắt vì say sóng. Nằm thao thức, bỗng tôi nghe giai điệu da diết của ca khúc “Gần lắm Trường Sa” vang lên từ chiếc radio của chính trị viên trên tàu. Nghe từng câu hát, từng nốt nhạc, lòng tôi bỗng dâng trào cảm xúc. Hình ảnh anh bộ đội hải quân kiên cường, hiên ngang nơi đảo xa hiện hữu rõ ràng trước mắt. Ngay lúc đó, tôi quyết định viết lại nhật ký về chuyến hải trình đầu tiên của người lính Nhà giàn DK1".

Vậy là, với sự bồi hồi và xúc động, anh Thắng cầm bút ghi chép lại những cảm xúc của mình. Lúc đó, anh còn chưa có nhiều kinh nghiệm viết lách, nhưng những dòng chữ cứ tuôn trào một cách tự nhiên. Bài viết mang tựa đề "Trong trái tim bộ đội Trường Sa", kể về tình cảm của anh và các chiến sĩ khi lần đầu tiên được nghe ca khúc “Gần lắm Trường Sa” giữa trùng khơi. Sau khi hoàn thành, anh gấp gọn gàng, cẩn thận dán tem và gửi phong bì về đất liền.

“Ba ngày lênh đênh trên sóng nước, con tàu HQ-624 cuối cùng cũng đưa chúng tôi cập bến Nhà giàn DK1 Phúc Nguyên. Vừa đặt chân lên đây, tôi choáng ngợp trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên nơi biển đảo xa xôi. Vốn đam mê văn chương từ thuở thiếu thời, tôi quyết định ghi lại những ngày tháng gian khổ nhưng cũng đầy ý nghĩa này bằng những trang nhật ký.

Giữa đại dương bao la, tôi cẩn thận chắp bút, vẽ nên bức tranh sinh hoạt của cán bộ, chiến sĩ nơi Nhà giàn DK1. Những năm 90 của thế kỷ trước, công tác tuyên truyền về biển đảo chưa được chú trọng nhiều. Song, với trái tim yêu nước và lòng tự hào dân tộc, tôi mạnh dạn kể lại những câu chuyện đời thường, những khoảnh khắc sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau của các anh em trên nhà giàn”, Trung tá Mai Văn Thắng xúc động khi kể về kỷ niệm xưa.

Nói về ngày đầu tiên gửi những “đứa con tinh thần” của mình đến soạn báo Trung tá Thắng bồi hồi: “Tôi vẫn còn nhớ như in cảm giác hồi hộp khi lần đầu tiên gửi bài viết tay về tòa soạn báo. Không có máy tính, tôi tỉ mỉ viết từng con chữ, gửi gắm vào đó tất cả tâm huyết và tình cảm của mình. Sau hơn 2 tháng chờ đợi, niềm vui vỡ òa khi tôi nhận được báo biếu của báo Tiền Phong, trên đó là bài viết "Trong trái tim bộ đội Trường Sa" và "Xanh mãi nhà giàn". Đó là những bài báo đầu tay, là động lực to lớn để tôi tiếp tục theo đuổi đam mê viết lách và bén duyên với nghề báo từ đó”.

Hơn 25 năm gắn bó với nghề báo, Trung tá Mai Thắng luôn trân trọng và gìn giữ ngọn lửa đam mê trong trái tim mình. Với cựu sĩ quan Nhà giàn DK1, viết báo không chỉ là một nghề, mà còn là một sứ mệnh cao cả. Trung tá Mai Thắng luôn ý thức được trách nhiệm của mình trong việc truyền tải thông tin chính xác, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc trong mỗi người dân.

Hơn 600 bài phóng sự chuyên biệt về biển, đảo, hải quân, Trường Sa, Nhà giàn DK1 được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng là minh chứng cho sự cống hiến không ngừng nghỉ của Trung tá Mai Thắng. Mỗi bài viết là một góc nhìn khác nhau, một cách thể hiện sinh động về sự hy sinh thầm lặng, những cống hiến quên mình của những người lính hải quân nơi biển đảo xa xôi.

Chia sẻ về hành trình sáng tác của mình, Trung tá Mai Văn Thắng cho biết: “Là một cựu chiến binh Nhà giàn DK1, tôi hiểu hơn ai hết những hy sinh thầm lặng của những người lính nơi biển đảo. Chính họ là nguồn cảm hứng bất tận, thôi thúc tôi cầm bút viết nên những tác phẩm này. Tình yêu biển đảo đã hòa quyện vào máu thịt tôi từ lúc nào không hay và tôi tin rằng mình sẽ viết mãi về biển đảo, cho đến khi nào còn có thể”.

Kho tàng giải thưởng khiến “dân chuyên ghen tỵ”

Mặc dù không phải là nhà báo chuyên nghiệp, Trung tá Mai Văn Thắng vẫn gặt hái được nhiều thành công vang dội trong lĩnh vực báo chí khiến nhiều người trong nghề phải ngưỡng mộ.

Nổi bật trong kho tàng tác phẩm báo chí đồ sộ của nhà báo Mai Văn Thắng là những trang viết đầy ắp cảm xúc về biển đảo. Đáng nói nhất là loạt phóng sự 31 kỳ “Những người ở cột mốc chủ quyền trên biển” được đăng tải liên tục trên báo Tin Tức, hay tuyến bài “Những người lính bất tử của Tổ quốc thời bình”, hay loạt phóng sự tài liệu: “Cuộc chiến bảo vệ Hoàng Sa 40 năm trước”.

Bên cạnh đó, những phóng sự như “Đường Hồ Chí Minh trên biển - con đường huyền thoại”, “Tổ quốc nơi đầu sóng”, “Nghĩa trang đặc biệt trên biển”, “Hát ở mắt biển Tổ quốc” đã chạm đến trái tim của bao người đọc, khơi gợi lòng yêu nước và ý thức trách nhiệm bảo vệ biển đảo trong mỗi người dân Việt Nam.
Năm 2009, anh đoạt giải Nhất cuộc thi viết “Người cao tuổi học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do báo Người Cao tuổi tổ chức với tác phẩm “Người cựu chiến binh đi tìm tình đồng đội”. Tác phẩm này đã lay động trái tim người đọc bởi câu chuyện xúc động về tình đồng đội thiêng liêng, thể hiện sự trân trọng và biết ơn của tác giả đối với những thế hệ đi trước.

Một năm sau, anh tiếp tục khẳng định tài năng của mình khi đoạt giải Ba cuộc thi “Viết về người phụ nữ tôi yêu” do báo Phụ Nữ Việt Nam tổ chức với tác phẩm “Người mẹ thân thương”. Tác phẩm này là lời ca ngợi dành cho người mẹ hiền hậu, tần tảo, luôn âm thầm hy sinh vì gia đình, là nguồn động lực to lớn cho tác giả trong cuộc sống.

Cũng trong năm 2011, Trung tá Mai Văn Thắng tiếp tục gặt hái thành công khi đoạt giải Nhì cuộc thi “Con đường vào nghề của tôi” với tác phẩm “Khi người lính nhà giàn làm báo” do Hội Nhà báo Tp.Hồ Chí Minh tổ chức. Tác phẩm này kể về hành trình đến với nghề báo đầy gian nan, thử thách nhưng cũng vô cùng ý nghĩa của tác giả, khơi gợi niềm cảm hứng cho những ai đang theo đuổi đam mê viết lách.

Trung tá Mai Văn Thắng (ngoài cùng bên phải) trở lại thăm các Nhà giàn DK1 trong dịp Tết 2024.

Năm 2013, anh tiếp tục khẳng định vị trí của mình trong làng báo khi đoạt giải Nhì cuộc thi “Sống xanh” với tác phẩm “Rau xanh trên sóng”. Tác phẩm này đề cao tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, đặc biệt là bảo vệ môi trường biển đảo, là lời kêu gọi mọi người chung tay góp sức bảo vệ môi trường sống cho chính bản thân và thế hệ tương lai.

Năm 2014, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp báo chí của Trung tá Mai Văn Thắng khi anh vinh dự nhận giải Nhì Báo chí quốc gia cho loạt bài “Khúc tưởng niệm tháng ba” thuộc Chi hội báo Đại đoàn kết. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những cống hiến to lớn của anh trong lĩnh vực báo chí, góp phần truyền tải thông tin chính xác, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc trong mỗi người dân.

Tiếp nối thành công, năm 2015, anh tiếp tục gặt hái thành công khi đoạt giải Ba cuộc thi “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do báo Nhân Dân tổ chức với tác phẩm “25 năm dẫn đường trên biển”. Tác phẩm này là lời ca ngợi dành cho những người lính hải quân thầm lặng cống hiến, bảo vệ Tổ quốc nơi biển đảo xa xôi, góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam.

Năm 2016, Trung tá Mai Văn Thắng tiếp tục khẳng định vị trí của mình trong làng báo với nhiều giải thưởng danh giá: Anh đạt giải Nhì cuộc thi phóng sự ký sự về “Đất nước con người Việt Nam” do báo Sài Gòn Giải phóng tổ chức; giải Nhì cuộc thi phóng sự ngắn “40 năm một tấm lòng” do Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức.

Đặc biệt, trong cuộc thi viết “Những tấm gương bình dị mà cao quý” do báo Quân đội Nhân dân tổ chức, Trung tá Mai Văn Thắng một lần nữa khẳng định tài năng của mình khi đoạt giải Nhất với tác phẩm “Dì Mười 25 năm lặng thầm làm việc nghĩa”. Tác phẩm này là câu chuyện xúc động về một người phụ nữ thầm lặng cống hiến, giúp đỡ những người lính nơi biển đảo xa xôi, thể hiện sự trân trọng và biết ơn của tác giả đối với những tấm lòng cao quý trong cộng đồng.

Cùng năm này, anh tiếp tục gặt hái thành công khi đoạt giải nhất với tác phẩm ảnh “Đường băng Trường Sa” do báo Gia Lai tổ chức. Tác phẩm này là minh chứng cho vẻ đẹp hùng vĩ của quần đảo Trường Sa, khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam và truyền tải thông điệp về tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo Tổ quốc.

“Tiếp lửa” cho thế hệ đi sau

Trung tá Mai Văn Thắng khẳng định rằng nghề báo là một nghề cao quý, đầy ý nghĩa, mang đến cho xã hội những thông tin chính xác, hữu ích, góp phần giáo dục, định hướng dư luận và lan tỏa những giá trị tốt đẹp.

Tuy nhiên, anh cũng chia sẻ rằng nghề báo cũng là một nghề đầy thử thách, đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và lòng dũng cảm. Để thành công, cần trang bị cho mình những kiến thức chuyên môn vững vàng, rèn luyện kỹ năng viết lách, thu thập và xử lý thông tin hiệu quả.

Bên cạnh đó, cũng cần có tinh thần ham học hỏi, không ngừng trau dồi kiến thức và kỹ năng, luôn cập nhật những thông tin mới nhất về các lĩnh vực. Đặc biệt quan trọng hơn nữa là có lòng dũng cảm để đối mặt với những khó khăn, thử thách, dám đương đầu với những nguy hiểm và luôn giữ vững lập trường, đạo đức nghề nghiệp.

Trung tá Mai Văn Thắng nhận giải nhất cuộc thi viết về “Chủ quyền quốc gia bất khả xâm phạm” lần ba của báo Người Lao Động.

Trung tá Mai Văn Thắng cũng chia sẻ câu chuyện về hành trình theo đuổi đam mê nghề báo của bản thân. Ban đầu, anh cũng gặp nhiều khó khăn, e dè và lo lắng. Tuy nhiên, nhờ có sự quyết tâm, kiên trì và lòng đam mê mãnh liệt, anh đã dần dần vượt qua những thử thách và gặt hái được nhiều thành công.
Là một cựu sĩ quan nhà giàn với nhiều năm kinh nghiệm gắn bó với biển đảo và có nhiều tác phẩm báo chí viết về đề tài này, Trung tá Mai Văn Thắng có những quan điểm sâu sắc về vai trò của báo chí trong việc tuyên truyền và nâng cao nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ biển đảo của đất nước.

Trung tá Mai Văn Thắng trong một lần tác nghiệp tại Trường Sa.

Theo Trung tá Mai Văn Thắng, báo chí có thể sử dụng sức mạnh của mình để vừa truyền tải những thông tin chính xác, khách quan về biển đảo, khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam trên cơ sở luật pháp quốc tế vừa phản ánh những khó khăn, gian khổ, hy sinh thầm lặng của những người lính hải quân, những ngư dân, những người dân sống trên đảo trong công cuộc bảo vệ biển đảo.

Hay đơn giản là nêu cao tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm của mỗi người dân trong việc bảo vệ biển đảo đồng thời khơi dậy lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc trong mỗi người dân Việt Nam.

Trung tá Mai Văn Thắng cũng cho rằng, báo chí cần đổi mới phương thức tuyên truyền, sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu, gần gũi với đời sống, kết hợp với hình ảnh, video sinh động để thu hút người đọc, người xem. Báo chí cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền trên các nền tảng mạng xã hội để tiếp cận được nhiều đối tượng hơn, đặc biệt là giới trẻ.

Có thể nói, Trung tá Mai Thắng là một nhà báo mẫu mực, một người lính biển đảo quả cảm. Anh cũng là tấm gương sáng cho thế hệ trẻ noi theo, góp phần khơi dậy lòng yêu nước và ý thức trách nhiệm bảo vệ biển đảo Tổ quốc trong mỗi người dân.

Trung tá Mai Văn Thắng tin tưởng rằng, với sự nỗ lực của báo chí, nhận thức của người dân về nhiệm vụ bảo vệ biển đảo sẽ ngày càng được nâng cao. Ngoài ra, Trung tá Mai Văn Thắng cũng muốn nhắn nhủ những người đi sau: “Hãy dũng cảm đến với những hòn đảo xa xôi, gặp gỡ và trò chuyện với những người lính hải quân, những ngư dân, những người dân sống trên đảo để có được những câu chuyện chân thực và cảm động. Hãy sử dụng ngòi bút của mình để truyền tải những thông điệp về tầm quan trọng của việc bảo vệ biển đảo Tổ quốc, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần tự hàodân tộc trong mỗi người dân Việt Nam”.

Thùy Dung - Phương Uyên