Chiến thắng Tu Vũ - mở đầu thắng lợi Chiến dịch Hòa Bình

Your browser does not support the audio element.

Chiếc xe tăng trong trận đánh Tu Vũ được lưu giữ, trưng bày tại nhà truyền thống trong khuôn viên Tượng đài chiến thắng Tu Vũ, xã Tu Vũ, huyện Thanh Thủy (Phú Thọ).

Để thực hiện âm mưu đó, thực dân Pháp đã tập trung quân và trang bị vũ khí xây dựng cứ điểm Tu Vũ thuộc xã Tân Tiến, huyện Thanh Sơn (nay là xã Tu Vũ, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ) thành một cứ điểm quân sự "bất khả xâm phạm”. Tại đây, ngoài một tiểu đoàn thuộc Trung đoàn Bộ binh Ma-rốc thứ nhất thiện chiến, địch còn tăng cường một đại đội thuộc Tiểu đoàn ngụy Mường thứ 6 và 6 xe tăng, xe thiết giáp hỗ trợ khi bị tấn công. Địch tổ chức phân chia cứ điểm thành 3 khu A, B và C, mỗi khu đều có nhiều lô cốt chiến đấu và hỏa lực mạnh. Riêng khu B đặt sở chỉ huy được tăng cường nhiều loại vũ khí như DKZ 57 mm, pháo 37 mm, 1 lô cốt lớn và nhiều ụ chiến đấu. Khi bị tấn công Tu Vũ còn được yểm trợ của 19 khẩu pháo từ 3 trận địa ở Đá Chông, Chẹ, Thủ Pháp bên hữu ngạn sông Đà bắn sang và được tăng viện lực lượng từ ca nô, tàu chiến theo đường sông sang cứ điểm Tu Vũ.

Xác định đây là một mắt xích quân sự quan trọng nằm trong tuyến phòng thủ then chốt của địch trên tuyến sông Đà và là hướng tiến công chủ yếu của ta đánh địch ở Hòa Bình. Quân và dân ta đã hạ quyết tâm bằng mọi giá phải phá được kế hoạch chiếm đóng của địch trên cả mặt trận Hòa Bình và vùng địch hậu đồng bằng Bắc Bộ bằng quyết tâm tiêu diệt cho được cứ điểm Tu Vũ. Quân và dân vùng Tây Bắc được Tổng Quân ủy và Bộ Chỉ huy chiến dịch giao nhiệm vụ phối hợp với Trung đoàn 88 (Đại đoàn 308) đánh địch bên tả ngạn sông Đà, tiêu diệt cứ điểm Tu Vũ, đánh quân tăng viện trên sông từ Tu Vũ đến thị xã Hòa Bình.

Đêm 10/12/1951, tiếng súng trên mặt trận Tu Vũ mở đầu cho Chiến dịch Hòa Bình bắt đầu nổ trên tất cả các hướng tiến vào trung tâm cứ điểm Tu Vũ. Trung đoàn 88 và lực lượng vũ trang địa phương được lệnh tiến công tiêu diệt cứ điểm Tu Vũ. Theo kế hoạch hiệp đồng, đúng 20 giờ, Trung đoàn 88 chia làm 3 mũi tiến công chiếm lĩnh trận địa, Tiểu đoàn 29, chiếm lĩnh phía Đông, tiến đánh khu B, Tiểu đoàn 23 đánh phía Bắc khu A, Tiểu đoàn 322 đột nhập khu vực Đông Nam diệt khu C. Địch phát hiện bị quân ta bao vây tiêu diệt, hỏa lực của chúng từ trong cứ điểm và ở 3 vị trí yểm trợ kháng cự quyết liệt, tạo thành một vành đai lửa bao quanh cứ điểm. Các đơn vị của ta bị pháo địch bắn dữ dội, nhưng với tinh thần anh dũng, kiên cường, quyết chiến, quyết thắng, cán bộ, chiến sỹ bí mật tiếp cận mục tiêu, triển khai lực lượng, hình thành thế bao vây, cắt gỡ hàng rào dây thép gai, dùng hỏa lực chế áp quân địch, thọc sâu chia cắt tiêu diệt từng bộ phận, tiến tới tiêu diệt toàn bộ sinh lực địch… Sau hơn 5 giờ chiến đấu, Trung đoàn 88 và lực lượng vũ trang địa phương đã làm chủ hoàn toàn cứ điểm Tu Vũ; tiêu diệt 159 tên địch trong Tiểu đoàn Âu - Phi tinh nhuệ của địch, 12 tên bị bắt sống, gần 100 tên tháo chạy, phá hủy 4 xe tăng, xe thiết giáp, 1 tàu chiến, 7 ụ súng; thu 10 súng đại liên và nhiều vũ khí, quân trang, quân dụng khác.

Chiến thắng Tu Vũ là một trong những trận đánh với chiến thuật công kiên đánh đồn đầu tiên của quân đội ta, có ý nghĩa mở màn cho chiến dịch Hòa Bình. Sau chiến thắng Tu Vũ, Trung đoàn 88 đã vinh dự được mang tên "Trung đoàn Tu Vũ”.

Hải Yến