Chiến thuật của ông Trump trong cuộc tranh luận Tổng thống lịch sử

Lần cuối cùng nước Mỹ chứng kiến cuộc tranh luận giữa một cựu Tổng thống và Tổng thống đương nhiệm là vào năm 1892, khi ứng viên đảng Cộng hòa Benjamin Harrison tìm cách đánh bại người kế nhiệm đến từ đảng Dân chủ - Grover Cleveland. Ông Donald Trump và ông Joe Biden đều kỳ vọng sẽ tạo nên một cú bứt tốc, giữa lúc hai ứng viên đang nhận được sự ủng hộ khá đồng đều từ cử tri.

Một cuộc thăm dò do Reuters thực hiện chỉ 3 ngày trước cuộc tranh luận cho thấy ông Trump vẫn dẫn trước đối thủ Biden trong các vấn đề kinh tế, xung đột nước ngoài và khủng bố. Trong khi đó, ông Biden lại có lợi thế trong lĩnh vực an sinh xã hội, đặc biệt là quyền phá thai.

Tuy nhiên, với kinh nghiệm trong cuộc tranh luận Tổng thống và “khả năng làm chủ sân khấu” – theo nhận định từ đội ngũ cố vấn của ông, ông chủ cũ của Nhà Trắng sẽ không dễ dàng chấp nhận thất bại trong cuộc tranh luận đặc biệt sắp tới.

Cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Bloomberg

Tấn công dồn dập để giành lợi thế

Đội ngũ cố vấn của ông Trump cho biết cựu Tổng thống có kế hoạch sử dụng cuộc đối đầu sắp tới đề chất vấn Tổng thống Joe Biden về các vấn đề như lạm phát và biên giới phía nam nước Mỹ. Nhiều nhà phân tích dự đoán ông Trump sẽ tấn công dồn dập để giành lợi thế, do cách tiếp cận vấn đề của ông Biden thường có xu hướng nhẹ nhàng hơn.

Đề cập đến cuộc tranh luận Tổng thống trong một sự kiện tranh cử ở Philadelphia vào cuối tuần qua, ông Trump đã hỏi những người ủng hộ: “Tôi nên tranh luận như thế nào đây? Tôi nên tỏ ra cứng rắn hay mềm mỏng với ông Biden?”

Khi đám đông hô vang lựa chọn đầu tiên, cựu Tổng thống đã mỉm cười và gật đầu, thể hiện sự đồng ý.

Sự chủ động được cho là một chiến thuật đúng đắn do cựu Tổng thống đã để lộ nhiều điểm yếu trước cuộc tranh luận, bao gồm các phát ngôn gây tranh cãi xung quanh quyền tự do sinh sản, phán quyết có tội được đưa ra vào hôm 30/5, liên quan đến vụ án “chi tiền bịt miệng” ở New York và đặc biệt là vấn đề tuổi tác.

Nhiều cuộc khảo sát cho thấy cử tri lo ngại về vấn đề tuổi tác của hai ứng viên, bởi dù ai là người chiến thắng trong cuộc đua năm nay thì đó cũng là Tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử chính trường Mỹ. Theo một cuộc thăm dò hai ứng viên đã quá tuổi để tham gia tranh cử. Ông Donald Trump 78 tuổi, trong khi ông Joe Biden sẽ đón sinh nhật tuổi 82 vào tháng 11 tới.

Ít hơn người kế nhiệm 4 tuổi, ông Trump được dự đoán sẽ ra đòn “phủ đầu” liên quan đế vấn đề tuổi tác, dù bản thân ông cũng bị trỉ chích do có nhiều phát ngôn gây xôn xao dư luận.

Tuy nhiên, những điều luật mới trong cuộc tranh luận năm nay có thể sẽ cản trở nỗ lực giành quyền chủ động của ông Trump. Không có cử tri nào xuất hiện bên dưới khán đài để ông Trump có thể tìm kiếm sự ủng hộ với các phát ngôn của mình, như trong các sự kiện tranh cử công khai trước đó. Micro của các ứng viên sẽ bị tắt khi người còn lại đang nói, ngăn cựu Tổng thống Trump ngắt lời đối thủ Biden, theo cách ông thường làm trong các cuộc tranh luận 4 năm trước. Ngoài ra, ông Trump cũng không thể rời vị trí đứng, đi loanh quanh và phân tán sự tập trung khi đối thủ đang phát biểu – điều từng xảy ra trong cuộc đối đầu với ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton trên sóng truyền hình vào năm 2016.

Đội ngũ cố vấn cũng chỉ ra rằng, ông Joe Biden từng có nhiều màn tranh luận mạnh mẽ trong quá khứ, đặc biệt là màn tranh luận phó Tổng thống vào năm 2012 với ứng cử viên Đảng Cộng hòa khi đó là Paul Ryan. Do vậy, ai sẽ giành được lợi thế trong phiên tranh luận vẫn là một câu hỏi mở.

“Tự bào chữa” về vấn đề phá thai, “phản đòn” bằng chính sách nhập cư

Vấn đề phá thai từng giúp đảng Dân chủ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022 và được kỳ vọng sẽ mang lại kết quả tương tự cho ông Biden trong cuộc đua năm nay. Cái khó của ông Trump là làm thế nào để lật ngược quan điểm của hơn 50% cử tri đặt niềm tin vào ông Biden trong việc xử lý các vấn đề an sinh xã hội, trong đó có quyền tự do sinh sản – theo cuộc thăm dò mới nhất Reuters.

Tổng thống Joe Biden. Ảnh: Getty

Mũi rìu dư luận hiện vẫn hướng về phía cựu Tổng thống do ông đã bổ nhiệm ba trong số các thẩm phán Tòa án Tối cao, những người ra phán quyết lật ngược án lệ Roe kiện Wade – án lệ đặt nền móng cho quyền tự do phá thai ở nước Mỹ. Các nhà quan sát dự đoán ông Trump tiếp tục giữ nguyên quan điểm cho rằng mỗi bang nên xây dựng các quy tắc riêng trong vấn đề phá thai; tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc đảng Cộng hòa sẽ hạn chế phá thai trên toàn quốc. Trong bài phát biểu cuối tuần trước tại Philadelphia, ông Trump nói rằng “cấm phá thai ở cấp độ liên bang sẽ gây tổn hại cho đảng Cộng hòa”.

Ông Trump cũng có thể phản đòn bằng cách đưa ra chủ đề nhập cư trong phiên tranh luận. Đây là lợi thế của cựu Tổng thống với 44% cử tri ủng hộ ông trong vấn đề nhập cư, trong khi ông Biden chỉ nhận được 31% sự ủng hộ.

Ông Biden, người từng chỉ trích đối thủ Trump vì quan điểm cứng rắn xung quanh vấn đề biên giới, đã thay đổi chính sách nhập cư và tuyên bố sẽ xử lý mạnh tay tình trạng vượt biên nếu tái đắc cử. Chính sách nhập cư mới của Tổng thống Mỹ được cho là ngày càng có nét tương đồng với người tiền nhiệm, vào thời điểm ông Trump đề xuất xây bức tường biên giới trong cuộc tranh cử năm 2016.

Tuy nhiên, việc công kích mạnh mẽ vào vấn đề biên giới cũng có thể khiến hai ứng viên đánh mất một lượng phiếu bầu quan trọng, khi người nhập cư chiếm tới 13,9% dân số trên toàn nước Mỹ - mức cao nhất trong hơn một thế kỷ.

Không để các lùm xùm pháp lý trở thành điểm yếu

Trước thềm phiên tranh luận, đồng chủ tịch chiến dịch tranh cử của ông Biden, ông Mitch Landrieu, lại một lần nữa nhắc tới hai lần bị luận tội và phán quyết “có tội” của ông Trump hồi cuối tháng 5. Các lùm xùm pháp lý được dự đoán xuất hiện trong phiên tranh luận có nguy cơ khiến ông Trump mất điểm.

Đảng Cộng hòa cho rằng ông Biden chắc chắn sẽ trích dẫn một sự thật chưa từng có trong các cuộc bầu cử trước đây: Ông Trump là cựu Tổng thống Mỹ đầu tiên bị kết án hình sự.

Vào ngày 30/5, bồi thẩm đoàn thành phố New York đã kết án ông Trump làm sai lệch hồ sơ kinh doanh để che giấu các khoản thanh toán cho ngôi sao Stormy Daniels, nhằm ngăn cử tri biết về cuộc gặp gỡ của ông với ngôi sao phim người lớn trước thềm cuộc bầu cử năm 2016. Ngoài ra, ông Trump bị buộc tội lạm dụng tình dục và phỉ báng nhà văn E. Jean Carroll, cũng như thổi phồng giá trị tài sản của mình để đảm bảo các khoản vay ưu đãi. Cựu Tổng thống cũng phải đối mặt với hơn 500 triệu USD tiền phạt dân sự, mặc dù ông đã kháng cáo trong những trường hợp này.

Trước mắt, ông chủ cũ của Nhà Trắng còn phải đối mặt với 3 phiên tòa hình sự, cùng với các cáo buộc liên quan đến tích trữ tài liệu mật, lật ngược kết quả bầu cử ở bang Georgia và can thiệp bầu cử năm 2020.

Ông Trump dự kiến sẽ sử dụng cuộc tranh luận để tuyên bố rằng các cáo trạng và vụ kiện của ông đều mang động cơ chính trị. Hiện 81% đảng viên đảng Cộng hòa đang đặt niềm tin vào tuyên bố của cựu Tổng thống và sự ủng hộ dành cho ông vẫn lớn hơn nhiều so với các ứng viên khác. Nếu lợi thế này tiếp tục được duy trì trong phiên tranh luận, vị trí ứng viên đại diện đảng chắc chắn sẽ thuộc về ông Trump.

Tuy nhiên, điều quan trọng là hiện vẫn chưa rõ tuyên bố trên của ông Trump có tác động như thế nào đối với các cử tri độc lập. Một cuộc khảo sát của Tạp chí Politico/Ipsos được thực hiện vào đầu tháng 6 cho thấy 21% số người độc lập được thăm dò cho biết họ ít có xu hướng ủng hộ cựu tổng thống sau phiên tòa xét xử ở New York. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa ở mức đáng báo động.

Diệp Thảo/VOV.VN (biên dịch) Theo USA Today, CNN