Chiến tranh thương mại lấn sang trận địa mới

Trận địa mới được thiết lập

"Nếu Liên minh châu Âu hợp tác với Canada để gây tổn hại kinh tế cho Mỹ, Thuế quan quy mô lớn, lớn hơn nhiều so với kế hoạch hiện tại, sẽ được áp dụng đối với cả hai để bảo vệ người bạn tốt nhất mà họ từng có!", Tổng thống Trump khẳng định trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social vào ngày 27/3.

Trước đó một ngày, Tổng thống Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế quan 25% đối với "tất cả các loại ô tô không được sản xuất tại Mỹ" và mức thuế này sẽ có hiệu lực vào ngày 2/4.

Thuế nhập khẩu ô tô 25% của Tổng thống Mỹ Donald Trump vấp phải phản ứng toàn cầu, trong đó Canada, Nhật Bản, EU và Hàn Quốc tuyên bố sẽ có biện pháp đối phó. Ảnh: AFP

Trợ lý Nhà Trắng của Tổng thống Trump, ông Will Scharf cho biết thuế quan mới sẽ nhằm vào "xe con và xe tải nhẹ do nước ngoài sản xuất" và được áp dụng cùng với các mức thuế hiện hành.

Quan trọng hơn, thuế quan mới cũng sẽ áp dụng đối với các bộ phận ô tô nhập khẩu vào Mỹ để lắp ráp, bao gồm: động cơ, hộp số và linh kiện điện. Việc đánh thuế những bộ phận này dự kiến có hiệu lực vào tháng 5.

Các biện pháp thuế quan trên sẽ mang về cho Washington "khoản thu thêm hơn 100 tỷ USD mỗi năm", theo ước tính của ông Scharf.

Thị trường toàn cầu đã bị xáo trộn khi chiến tranh thương mại toàn cầu bùng nổ trên trận địa mới - ngành công nghiệp ô tô. Cổ phiếu của các nhà sản xuất ô tô Mỹ và châu Á đồng loạt giảm mạnh sau những tuyên bố thuế quan của Tổng thống Trump.

Ông chủ Nhà Trắng đã đảo lộn các mối quan hệ thương mại toàn cầu đã tồn tại lâu đời khi áp thuế quan lên hàng hóa đến từ Mexico, Canada và Trung Quốc, cũng như đánh thuế đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu, bởi những điều ông coi là thâm hụt thương mại không công bằng mà Mỹ nhận được từ những đối tác thương mại lớn nhất của mình.

Nhà Trắng hôm 26/3 khẳng định thuế quan mới nhất của Tổng thống Trump sẽ "bảo vệ và củng cố" ngành công nghiệp ô tô Mỹ, mặc dù giới phân tích chỉ ra một thực tế rằng các nhà sản xuất ô tô Mỹ nhập khẩu các bộ phận từ khắp nơi trên thế giới để lắp ráp, đồng nghĩa rằng thuế quan mới cũng giáng đòn lên họ.

EU và Canada vẫn chưa đưa ra bất kỳ tuyên bố nào cho thấy họ sẽ đoàn kết để gây hại cho Mỹ như bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump, nhưng cả hai đều ám chỉ rằng họ có thể trả đũa các biện pháp áp đặt mới nhất.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết EU "sẽ tiếp tục tìm kiếm các giải pháp đàm phán, đồng thời bảo vệ lợi ích kinh tế của mình".

"Thuế quan là loại thuế không tốt cho doanh nghiệp, ảnh hưởng xấu hơn đến người tiêu dùng ở cả Mỹ và Liên minh châu Âu", bà Ursula von der Leyen nhận định.

Trong khi đó, Thủ tướng Canada Mark Carney mô tả động thái thuế của Tổng thống Trump là "một cuộc tấn công trực tiếp". Thủ tướng Carney cũng nói với các phóng viên rằng ông sẽ triệu tập một cuộc họp nội các cấp cao để quyết định về phản ứng của Canada.

"Chúng tôi sẽ bảo vệ người lao động, chúng tôi sẽ bảo vệ các công ty, chúng tôi sẽ bảo vệ đất nước và chúng tôi sẽ cùng nhau bảo vệ đất nước", Thủ tướng Canada phát biểu tại Kitchener, bang Ontario, theo Reuters.

Ô tô bị chính trị hóa, có thể được đem ra đàm phán

Mức thuế quan mới của chính quyền Tổng thống Trump là một tín hiệu đáng lo ngại đối với ngành công nghiệp ô tô đang gặp nhiều khó khăn của châu Âu, bởi họ vốn đang phải vật lộn để đổi mới và cạnh tranh với các nhà sản xuất ở châu Á.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu cho biết họ "rất quan ngại" về tuyên bố về mức thuế quan mới của Nhà Trắng, bởi nó diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với quá trình chuyển đổi của ngành công nghiệp ô tô châu Âu và sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường quốc tế.

Theo ông Ludovic Subran, nhà kinh tế trưởng và giám đốc đầu tư tại công ty dịch vụ tài chính Allianz (Đức), động thái thuế quan mới nhất của Tổng thống Trump và việc nhắm mục tiêu vào các nhà sản xuất ô tô châu Âu - từng là viên ngọc quý của ngành công nghiệp châu Âu - vốn không phải là điều bất ngờ.

"Ô tô đang mang tính chính trị quá", ông Subran bình luận trên đài CNBC.

Đáng nói hơn, động thái thuế quan của Tổng thống Trump diễn ra vào thời điểm có rất nhiều bất ổn về mức tiêu thụ ô tô, số lượng ô tô đăng ký đã sụt giảm kể từ đầu năm.

Vì vậy, ông Subran cho rằng: "Đây thực sự là một trong những đợt sóng địa chấn lớn của chính quyền Tổng thống Trump và bắt đầu với những gì quan trọng nhất, ô tô và phục hồi vành đai gỉ sét". Vành đai rỉ sét bao gồm khu vực thuộc Đông Bắc và Trung Tây cùng một phần nhỏ của miền nam nước Mỹ, nơi đây từng là vùng công nghiệp chủ lực của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Các chính sách thuế quan, trong đó có thuế quan 25% đối với ô tô nhập khẩu của Tổng thống Trump, khiến các nhà kinh tế lo ngại và cảnh báo rằng chúng có khả năng gây lạm phát và khiến người tiêu dùng Mỹ gánh chịu mức giá cả tăng cao, ở một thời điểm mà niềm tin của người tiêu dùng vốn đã xuống thấp như hiện nay.

"Theo quan điểm của chúng tôi, những mức thuế ban đầu này (nếu chúng giữ nguyên như hiện nay) sẽ là một cơn gió ngược, như bão tố đối với các nhà sản xuất ô tô nước ngoài (và nhiều nhà sản xuất ô tô Mỹ) và sau đó đẩy giá ô tô trung bình tăng thêm 5.000 - 10.000 USD tùy phân khúc/mẫu xe/mức giá", các nhà phân tích tại Wedbush Securities cho biết.

"Chúng tôi vẫn tin rằng đó là một hình thức đàm phán và mức thuế quan này có thể thay đổi theo tuần mặc dù mức thuế quan ban đầu 25% đối với ô tô sản xuất ở bên ngoài Mỹ gần như là một con số khiến người tiêu dùng Mỹ phải đau đầu", Wedbush Securities nhận định.

Đông Phong