'Chim Chơrao đầu đàn' dũng cảm, nhân hậu ở đại ngàn Tây Nguyên

Bà Rơ Châm H'Yéo được đồng đội và người dân gọi là “Con chim Chơrao đầu đàn” - biểu tượng của sự dũng cảm và nhân hậu giữa đại ngàn Tây Nguyên. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Trong những năm tháng kháng chiến chống đế quốc Mỹ, giữa núi rừng Tây Nguyên khốc liệt, người phụ nữ Jrai tên Rơ Châm H’Yéo (sinh năm 1950, phường Pleiku, tỉnh Gia Lai) đã trở thành biểu tượng của lòng quả cảm và trung kiên.

Bà được biết đến với nhiều danh hiệu như "Kiện tướng gùi đạn," "Dũng sỹ diệt Mỹ," "Dũng sỹ diệt xe cơ giới," "Người phụ nữ thép trên chiến trường Tây Nguyên."

Năm 1966, khi mới 16 tuổi, chưa biết chữ, chưa nói sõi tiếng phổ thông, bà Rơ Châm H’Yéo đã xung phong vào lực lượng du kích. Chỉ một năm sau, bà nhập ngũ, chiến đấu trong đội hình Huyện đội Khu 4, nay thuộc khu vực các xã Ia Grai, Chư Păh và Đức Cơ (tỉnh Gia Lai).

Với tinh thần dũng cảm và năng lực chiến đấu nổi bật, bà được cấp trên tin tưởng bổ nhiệm qua nhiều cương vị như: Tiểu đội trưởng, trung đội trưởng, đại đội trưởng rồi huyện đội phó Khu 4 khi tuổi đời còn rất trẻ.

Trong chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, bộ đội chủ lực Mặt trận Tây Nguyên (Mặt trận B3) phối hợp với lực lượng địa phương tiến công và nổi dậy giành chính quyền.

Đêm 30 Tết, giữa tiếng pháo giao thừa xen lẫn bom đạn, bà Rơ Châm H’Yéo được giao nhiệm vụ đặc biệt đó là mang 3 khối bộc phá đột nhập vào trận địa pháo của địch. Bằng sự mưu trí và gan dạ, bà đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, phá hủy toàn bộ 3 khẩu pháo, tạo thời cơ thuận lợi cho quân ta tấn công. Sau chiến công ấy, bà được tuyên dương danh hiệu “Dũng sỹ diệt Mỹ." Một năm sau, khi mới 19 tuổi, bà vinh dự được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam ngay giữa chiến trường.

Bà H’Yéo kể lại: “Lúc đó, tôi chưa biết chữ, nhưng lời tuyên thệ của tôi xuất phát từ trái tim - trung thành tuyệt đối với nhân dân, với Đảng, quân đội. Lời thề ấy tôi giữ đến hôm nay."

Trong chiến đấu, bà luôn dành cho mình một viên đạn cuối cùng, sẵn sàng hy sinh chứ không để địch bắt sống. Biết được tinh thần đó, một cán bộ Mặt trận B3 đã tặng bà một quả lựu đạn, dặn “quả này dành cho mình trong lúc nguy cấp." Bà mang theo suốt cuộc kháng chiến và chỉ trao lại cho đơn vị khi quê hương hoàn toàn giải phóng.

Danh hiệu “Kiện tướng gùi đạn” mà Mặt trận B3 trao tặng năm 1970 là phần thưởng cho nghị lực phi thường của bà. Trong khi đồng đội mỗi người chỉ gùi được 3 quả đạn pháo DKB, bà có thể gùi tới 18 quả, gấp sáu lần người khác.

“Ngày đó chỉ nghĩ làm sao có đạn cho bộ đội đánh giặc, có cơm cho dân là được," bà H’Yéo cười hiền khi nhớ lại.Sau ngày đất nước thống nhất, khi đang mang quân hàm Trung úy, bà Rơ Châm H’Yéo được điều động sang công tác trong hệ thống chính trị của tỉnh Gia Lai.

Suốt nhiều thập kỷ, bà đảm nhiệm các cương vị quan trọng: Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Gia Lai, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh và nay là Trưởng ban đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh Gia Lai.

Ở vị trí nào, bà vẫn giữ phong cách giản dị, liêm khiết, nói đi đôi với làm, tận tụy vì nhân dân.

Già làng Siu Núi (ở làng Ốp, phường Pleiku) chia sẻ: Bà H’Yéo giúp dân giữ phong tục tập quán của người Jrai, khuyên dạy con cháu học hành tốt và chấp hành chủ trương của Đảng, Nhà nước. Ở đâu có khó khăn, có bà là người dân yên tâm. Đồng đội và người dân vẫn gọi bà bằng cái tên trìu mến “Con chim Chơrao đầu đàn” - biểu tượng của sự dũng cảm và nhân hậu giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Bà Rơ Châm H'Yéo luôn quan tâm đến thế hệ trẻ. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Giờ đây ở tuổi 75, mái tóc đã bạc, giọng nói của bà vẫn ấm và ánh mắt vẫn sáng ngời như tấm lòng kiên trung bất khuất. Mỗi ngày, bà vẫn miệt mài cùng cán bộ cơ sở vận động hội viên, thăm hỏi người già neo đơn, góp ý xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Với bà, cống hiến là niềm vui, cách để tiếp nối lời thề năm xưa.

“Thời chiến cầm súng, thời bình giữ lòng dân. Còn sức là còn làm việc cho buôn làng," bà H’Yéo cho biết.

Hơn nửa thế kỷ đi qua, từ cô gái Jrai mảnh mai trên chiến trường đến người cán bộ mẫu mực giữa đời thường, bà Rơ Châm H’Yéo vẫn giữ trọn một tấm lòng son sắt với Đảng và nhân dân.

Cuộc đời bà là khúc ca bất tận về lòng trung kiên, sự hy sinh và tình yêu thương đồng bào. Người phụ nữ Jrai năm xưa gùi đạn giữa bom rơi nay vẫn lặng lẽ gùi theo mình tình thương và trách nhiệm. Đây là minh chứng sống động cho phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam: kiên cường, thủy chung và nhân hậu.

Giữa đại ngàn Tây Nguyên hôm nay, câu chuyện về bà Rơ Châm H’Yéo vẫn được người dân nhắc lại bằng niềm kính phục. Một đời vì Đảng, vì nhân dân, bà đã viết nên huyền thoại của chính mình - người phụ nữ Tây Nguyên anh hùng./.

(TTXVN/Vietnam+)