Chính phủ Anh: Nga đối mặt với đợt suy thoái trầm trọng nhất kể từ chiến tranh lạnh

Điều đó còn tồi tệ hơn mức giảm 7,8% mà nền kinh tế Nga phải trải qua trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009 và sẽ là mức giảm lớn nhất kể từ khi GDP giảm trong vài năm vào đầu những năm 1990. Về lâu dài, các chuyên gia tin rằng tăng trưởng GDP sẽ vẫn ở mức thấp.

Thống đốc ngân hàng trung ương Nga, Elvira Nabiullina, đã cắt giảm lãi suất từ 20% xuống 17%. Ảnh: Bloomberg/Getty Images.

Theo Chính phủ Anh, các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga đã “đóng băng” gần 60% lượng ngoại hối của nước này, ước tính tương đương 275 tỷ bảng Anh. Điều này đã cấm Nga trả các khoản nợ bằng đồng đô la trong tuần này, khiến đất nước lâm vào cảnh như vỡ nợ.

Các doanh nghiệp Nga đã báo cáo hoạt động kinh tế sụt giảm đáng kể trong tháng 3, với sản lượng và đơn đặt hàng mới giảm, cùng với đó áp lực lạm phát tăng vọt.

Với tình hình suy thoái kinh trầm trọng sắp xảy ra, Ngân hàng Trung ương Nga đã thông báo giảm chi phí đi vay một cách đáng ngạc nhiên. Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga (CBR) sẽ giảm lãi suất cho vay chủ chốt từ 20% xuống 17% có hiệu lực từ thứ Hai, sáu tuần sau khi tăng gấp đôi lãi suất trong một động thái khẩn cấp nhằm hỗ trợ đồng nội tệ của nước này.

Việc cắt giảm cho thấy ngân hàng đang chuyển trọng tâm để “cứu trợ” nền kinh tế, vì sự phục hồi gần đây của đồng rúp sau khi thực hiện các biện pháp kiểm soát vốn đã làm giảm bớt lo ngại lạm phát.

Theo CBR, áp lực lạm phát đã giảm dần, trong khi rủi ro tài chính ổn định vẫn là thách thức. Điều đó cũng đề cập đến hiệu quả kinh tế của các lệnh trừng phạt, nói rằng các điều kiện bên ngoài vẫn còn khó khăn và "hạn chế đáng kể hoạt động kinh tế."

CBR cho rằng: “Quyết định hôm nay phản ánh sự thay đổi cán cân rủi ro liên quan đến tăng giá tiêu dùng, giảm hoạt động kinh tế và rủi ro ổn định tài chính”, CBR nêu rõ, đồng thời cho biết tỷ lệ này có thể được cắt giảm một lần nữa tại các cuộc họp chính sách trong tương lai.

Theo Liam Peach, nhà kinh tế châu Âu mới nổi tại Capital Economics, việc giảm tỷ giá cho thấy CBR "tự tin rằng giai đoạn nghiêm trọng nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế Nga đã trôi qua" và tạm thời tránh được một đợt điều hành ngân hàng lớn và gây bất ổn.

Ông Peach dự đoán lãi suất sẽ giảm dần trong năm nay khi ngân hàng trung ương nỗ lực khôi phục lạm phát để đạt được mục tiêu.

Đồng rúp đã tăng trở lại từ mức thấp kỷ lục được thiết lập trong những ngày đầu của cuộc chiến, khi đồng nội tệ này giảm xuống còn 135 rúp/đô la Mỹ. Nó đã phục hồi lên khoảng 80 rúp/đô la, được hỗ trợ bởi các hạn chế về chuyển tiền ra nước ngoài và lệnh cấm bán ngoại tệ.

Việc tăng lãi suất vào tháng Hai đã khuyến khích người Nga tiết kiệm đồng rúp, củng cố tiền tệ. Ngoài ra, sự gia tăng giá hàng hóa kể từ khi bắt đầu chiến tranh cũng đã hỗ trợ tài chính cho Nga, khi châu Âu tiếp tục mua dầu và khí đốt để đáp ứng nhu cầu năng lượng của mình.

Mặt khác, việc đóng băng dự trữ ngoại hối của Nga đưa nước này đến gần hơn với “bờ vực thẳm” đầu tiên kể từ năm 1998. Đầu tuần này, Hoa Kỳ đã bác bỏ kế hoạch trả hơn 600 triệu đô la (461 triệu bảng Anh) cho các nhà đầu tư trái phiếu Nga, buộc nước này phải thanh toán các khoản nợ bằng đồng rúp. Sau thời gian gia hạn 30 ngày trôi qua, điều đó có thể được coi là mặc định.

Một số nhà kinh tế dự đoán rằng nền kinh tế Nga sẽ suy giảm hai con số trong năm nay. Viện Tài chính Quốc tế dự báo vào tháng trước rằng GDP của Nga sẽ giảm 15%, xóa sổ 15 năm tiến bộ kinh tế vào cuối năm 2023. Các cuộc tẩy chay năng lượng gia tăng, điều này sẽ hạn chế tối đa khả năng nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ của Nga.

Thị trường Bạch kim và Palladium ở London cho biết hôm thứ Sáu (8/4) rằng họ đã ngay lập tức đình chỉ hai nhà máy lọc kim loại quý thuộc sở hữu của chính phủ Nga khỏi danh sách xuất khẩu.

Phán quyết ngăn cản hai nhà máy lọc dầu bán bạch kim và palladium trên thị trường lớn nhất thế giới London Metal Exchange khiến giá palladium tăng 8% do động thái này do lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung đối với kim loại quý được sử dụng trong bộ chuyển đổi xúc tác.

Lê Na (Theo Theguardian)