Chính phủ muốn xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia

Chiều 22/10, trong khuôn khổ chương trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra báo cáo về dự án Luật Dữ liệu.

Trung tâm dữ liệu quốc gia có thể sẽ là đơn vị mới thuộc Bộ Công an

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang đã trình bày trước Quốc hội về dự án Luật Dữ liệu.

Bộ trưởng nêu rõ việc chuyển đổi số được Đại hội XIII của Đảng xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Do vậy, việc hoàn thiện pháp luật, quy định những chính sách trong phát triển, ứng dụng dữ liệu vào công tác quản lý Nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội là yêu cầu rất cấp thiết; tạo điều kiện cho mọi người dân được thụ hưởng lợi ích từ hoạt động chuyển đổi số.

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang trình bày Tờ trình về dự án Luật Dữ liệu. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Dự thảo Luật Dữ liệu được Chính phủ xây dựng gồm 7 chương, 67 điều, quy định về xây dựng, phát triển, xử lý, quản trị, quản lý dữ liệu; ứng dụng khoa học công nghệ trong xử lý dữ liệu; quỹ phát triển dữ liệu; cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia; xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia; sản phẩm dịch vụ về dữ liệu, sàn giao dịch dữ liệu...

Dự thảo luật cũng quy định việc thành lập Trung tâm dữ liệu quốc gia sẽ do Chính phủ quyết định theo thẩm quyền và dự kiến đây sẽ là một đơn vị mới thuộc Bộ Công an. Một trong những trách nhiệm của Trung tâm dữ liệu quốc gia là tích hợp, đồng bộ, lưu trữ, phân tích, khai thác dữ liệu của các cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội theo quy định pháp luật nhằm tạo lập, quản trị cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.

Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, dự kiến Trung tâm dữ liệu quốc gia sẽ thu hút, đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ nhân lực thực hiện vận hành, quản trị hệ thống đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế trong quản trị dữ liệu. Hiện nay, việc xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia đang triển khai thực hiện trên cơ sở thi hành Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30/10/2023 của Chính phủ.

Rà soát, làm rõ hơn về mô hình tổ chức, chức năng, quyền, nghĩa vụ

Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật Dữ liệu trước Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Dữ liệu. Có ý kiến cho rằng đây là dự án luật hết sức quan trọng, cần thiết, cấp bách để đảm bảo công tác chuyển đổi số quốc gia, nhằm phục vụ quản lý Nhà nước, vừa khai thác, ứng dụng dữ liệu trong phát triển kinh tế - xã hội,... nên cần xem xét thông qua theo quy trình một kỳ họp.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật Dữ liệu. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí với quy định về Trung tâm dữ liệu quốc gia trong dự án Luật. Tuy nhiên, theo cơ quan thẩm tra, có ý kiến đề nghị rà soát, làm rõ hơn về mô hình tổ chức, chức năng, quyền, nghĩa vụ, tiến độ, hiệu quả của việc triển khai Trung tâm dữ liệu quốc gia.

Mặt khác, việc tập trung khối lượng lớn thông tin dữ liệu tại Trung tâm dữ liệu quốc gia bên cạnh những ưu điểm cũng cũng tiềm ẩn nguy cơ nhất định trong việc lộ lọt, mất an ninh, an toàn thông tin. Do đó, có các báo cáo yêu cầu làm rõ các phương án ứng phó, giải quyết những vấn đề có thể phát sinh.

Có một số ý kiến cho rằng, thực tế đã xảy ra một số sự cố (do con người hoặc do thiên tai) đối với trung tâm dữ liệu quốc gia, dẫn đến thiệt hại lớn về kinh tế, ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội trong một thời điểm nhất định. Để bảo đảm chủ động cho hoạt động thường xuyên, liên tục của việc kết nối dữ liệu và giảm tối đa thiệt hại về kinh tế cho đất nước, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu quy định về trung tâm dự phòng dữ liệu quốc gia.

Trong khi đó, theo báo cáo thẩm tra, có ý kiến khác nhất trí về việc hình thành Trung tâm dữ liệu quốc gia nhưng đề nghị nghiên cứu để xây dựng trung tâm là một đơn vị mới thuộc Chính phủ, vì có như vậy mới đủ khả năng, tiềm lực để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đề ra.

Đỗ Thảo