Chính phủ rút đề xuất 'không tổ chức HĐND quận, phường trên cả nước'

Chiều 12/2, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tờ trình dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Liên quan đến mô hình tổ chức chính quyền địa phương, Bộ trưởng Nội vụ cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị tại cuộc họp ngày 7/2 và thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo Luật chỉnh lý theo hướng giữ nguyên mô hình tổ chức chính quyền địa phương như Luật hiện hành.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà.

"Theo đó, tại tất cả các đơn vị hành chính các cấp tổ chức cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND, trừ trường hợp cụ thể Quốc hội quy định không phải là cấp chính quyền địa phương. Quy định này để bảo đảm việc tiếp tục thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại một số thành phố trực thuộc Trung ương theo Luật Thủ đô và các Nghị quyết của Quốc hội", bà Phạm Thị Thanh Trà nói.

Nhằm bảo đảm tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND, UBND và tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương, Bộ trưởng cho hay, HĐND sẽ quy định nguyên tắc xác định số lượng đại biểu HĐND trên cơ sở quy mô dân số, đặc điểm vùng miền và điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa bàn.

Luật giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định số lượng đại biểu HĐND, khung số lượng đại biểu chuyên trách của HĐND, khung số lượng các Ban của HĐND; giao thẩm quyền cho HĐND quyết định thành lập các Ban và quyết định số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND bảo đảm phù hợp với thực tiễn của địa phương...

Với UBND, dự thảo luật cơ bản kế thừa các quy định về cơ cấu tổ chức của UBND theo quy định của Luật hiện hành và giao Chính phủ quy định khung số lượng Phó Chủ tịch UBND các cấp, số lượng cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện.

"UBND ở cấp chính quyền địa phương hoạt động theo chế độ tập thể kết hợp với trách nhiệm cá nhân của Chủ tịch UBND và từng thành viên UBND. Quy định rõ các nhiệm vụ của UBND phải thảo luận và quyết định tập thể; các nhiệm vụ, quyền hạn của UBND được ủy quyền cho Chủ tịch UBND thực hiện. Quy định theo hướng mở rộng nhiệm vụ, thẩm quyền riêng của Chủ tịch UBND", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.

Trước đó, khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 42 (ngày 5/2), Chính phủ đề xuất mở rộng việc áp dụng mô hình chính quyền đô thị tại quận của TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng để áp dụng cho tất cả các quận của thành phố trực thuộc Trung ương.

Đồng thời mở rộng việc áp dụng mô hình chính quyền đô thị tại phường của thành phố Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng để áp dụng cho tất cả các đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương. Riêng tổ chức chính quyền đô thị của thành phố Hà Nội thực hiện theo quy định của Luật Thủ đô.

Với đơn vị hành chính đô thị, tại thành phố trực thuộc Trung ương, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, thị trấn sẽ tổ chức cấp chính quyền địa phương đầy đủ gồm HĐND và UBND. Còn tại quận, phường, xã thuộc đô thị (gồm thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương) không tổ chức HĐND mà chỉ tổ chức UBND là cơ quan hành chính tại địa phương.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc tiếp tục duy trì mô hình tổ chức chính quyền địa phương như quy định của Luật hiện hành và các luật, nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị.

"Việc trước mắt vẫn giữ ổn định mô hình tổ chức chính quyền địa phương sẽ tạo điều kiện cho các cơ quan có thời gian tiếp tục tập trung nghiên cứu, hoàn thiện mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới trước khi thực hiện đổi mới một cách đồng bộ, tổng thể bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương thực sự tinh gọn, phù hợp vào thời điểm thích hợp", ông Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh.

Theo cơ quan thẩm tra, thời gian qua, Quốc hội đã cho phép TP Hà Nội thực hiện mô hình chính quyền đô thị theo quy định tại Luật Thủ đô; một số thành phố khác trực thuộc Trung ương cũng đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị theo các nghị quyết của Quốc hội và bước đầu phát huy hiệu quả tích cực.

Do đó, cơ quan này đề nghị Chính phủ tiếp tục tổng kết, đánh giá một cách toàn diện về việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại các địa phương, trên cơ sở đó đề xuất mô hình tổ chức chính quyền địa phương phù hợp để thực hiện một cách tổng thể, đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước.

Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thảo luận tại tổ và hội trường trước khi quyết định thông qua vào sáng 19/2.

Anh Văn