Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Nghị quyết đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu trong phiên thảo luận nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Ảnh Quochoi.vn

Chiều 24/11, tại Phiên họp thứ 51, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Sửa đổi, bổ sung tập trung vào hạ tầng, tài chính và Khu thương mại tự do

Tại phiên thảo luận dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết việc ban hành Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số chính sách, cơ chế đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng là cấp thiết.

Nghị quyết số 136/2024/QH15 được đưa ra với mục tiêu phát triển Đà Nẵng là trở thành một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và Đông Nam Á vào năm 2030, với vai trò trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, du lịch, tài chính, công nghiệp công nghệ cao.

Sau hơn 1 năm triển khai Nghị quyết số 136/2024/QH15, kinh tế Đà Nẵng đã phục hồi nhanh, GRDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 8.400 USD, gấp 1,7 lần so với bình quân chung cả nước, phát huy vai trò trung tâm kinh tế - khoa học - công nghệ của miền Trung - Tây Nguyên.

Tuy nhiên, một số cơ chế, chính sách hiện hành vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn trong tình hình mới, một số quy định không còn tính vượt trội so với các văn bản pháp luật mới. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số trong giai đoạn 2026 - 2030, thành phố cần có nhiều nhiệm vụ, giải pháp đột phá hơn.

Quang cảnh phiên họp thứ 51, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Ảnh Quochoi.vn

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng để tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, đảm bảo cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội giúp Đà Nẵng trở thành hạt nhân của khu vực, động lực phát triển của Vùng duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, có năng lực cạnh tranh cao của Khu vực châu Á - Thái Bình Dương, dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung 9 điều và bổ sung mới 12 khoản của 6 Điều.

Các chính sách mới tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm gồm: quản lý đầu tư và phát triển đô thị (TOD); dự thảo bổ sung chính sách cho mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) nhằm tối đa hóa giá trị kinh tế của đất công và hạ tầng hiện hữu, mở ra không gian phát triển mới ở vùng phía nam thành phố (Quảng Nam cũ); bổ sung 12 nhóm dự án ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, mở rộng danh mục tập trung vào các dự án trọng điểm như đường sắt đô thị, cảng biển, cảng hàng không, khoa học công nghệ, năng lượng, chuyển đổi các khu xử lý rác… Đồng thời, đơn giản hóa quy trình, bỏ các tiêu chí cứng về vốn điều lệ và kinh nghiệm đầu tư, thay bằng tiêu chí tỷ lệ vốn chủ sở hữu góp vào dự án trong tổng vốn đầu tư nhằm đánh giá đúng năng lực huy động vốn và khả năng thực hiện dự án.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15. Ảnh Quochoi.vn

Đặc biệt, Khu Thương mại tự do Đà Nẵng với định hướng mở rộng về phía nam (gắn Khu kinh tế mở Chu Lai, Cảng hàng không Chu Lai) được đề xuất áp dụng chính sách tương đồng với Khu Thương mại tự do Hải Phòng và TP. HCM.

Với các nội dung sửa đổi, bổ sung, Chính phủ đã đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn đối với dự thảo Nghị quyết để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 để Đà Nẵng sớm hoàn thành các mục tiêu đặt ra.

"Mở cơ chế" để Đà Nẵng tăng tốc

Về phía cơ quan thẩm tra, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính bày tỏ sự nhất trí về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 136/2024/QH15.

Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính lưu ý phạm vi chính sách còn dàn trải và nhiều quy định trùng lặp với pháp luật hiện hành hoặc không thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Cơ chế, chính sách sửa đổi, bổ sung cần phải tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, phải thực sự đột phá, vượt trội, khai thác được tiềm năng, thế mạnh, đồng thời tránh nguy cơ lợi ích nhóm.

Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị không bổ sung quy định Đà Nẵng được giữ lại 100% số tiền thu được từ khai thác quỹ đất khu vực TOD. Đối với việc bổ sung trường hợp thu hồi đất, cần làm rõ và đánh giá tác động thận trọng, kỹ lưỡng để đảm bảo đáp ứng tiêu chí “thật cần thiết” vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Các ý kiến đóng góp việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng là một bước đi kịp thời và cần thiết, nhằm tạo đà cho Đà Nẵng phát triển vượt trội trong không gian và định hướng mới.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đều bày tỏ sự ủng hộ đối với tinh thần của dự thảo Nghị quyết, quan điểm chung là cần phải “mở ra để thí điểm” những cơ chế đặc thù, vượt trội để Đà Nẵng, cùng với TP. Hồ Chí Minh sẽ phát triển tương xứng với vai trò là đầu tàu kinh tế.

Một trong những đề xuất mới được ủng hộ là việc cho phép Đà Nẵng áp dụng mô hình Khu thương mại tự do tương tự như Hải Phòng, với ranh giới linh hoạt, không có ranh giới cứng. Cơ bản các đại biểu ủng hộ, cho rằng việc này giúp Đà Nẵng tận dụng tối đa lợi thế của một thành phố biển, tạo ra động lực tăng trưởng mới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ý kiến về dự án sửa đổi Nghị quyết 136/2024/QH15. Ảnh Quochoi.vn

Tuy vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, việc sửa đổi Nghị quyết 136/2024/QH15 là cơ hội để Đà Nẵng có những bước tiến đột phá, tuy nhiên cần lưu ý phải quản lý chặt chẽ để tránh rủi ro, tiêu cực và tham nhũng trong quá trình thực hiện chính sách.

Đồng quan điểm với Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị tăng cường quản lý, điều hành, kiểm soát để đảm bảo thực hiện hiệu quả nhưng không để phát sinh tình trạng tiêu cực tham nhũng trong lợi dụng chính sách.

Hồ Xuân Mai