Chính thức bỏ thuế khoán từ 1/1/2026: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì để chuyển sang tự kê khai?

Triển khai công cụ hỗ trợ chuyển đổi số trước "giờ G"

Căn cứ Quyết định số 3389/QĐ-BTC của Bộ Tài chính phê duyệt Đề án chuyển đổi mô hình quản lý thuế, việc áp dụng phương pháp tự khai, tự nộp đối với hộ kinh doanh là bước đi bắt buộc nhằm hiện đại hóa và minh bạch hóa công tác quản lý thuế. Để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thông suốt, Cục Thuế đã tích hợp các tính năng mô phỏng quy trình mới ngay trên nền tảng số hiện hành.

Cụ thể, trên phiên bản cập nhật mới nhất của ứng dụng eTax Mobile và Cổng Dịch vụ công (dichvucong.gdt.gov.vn), người nộp thuế (NNT) đã có thể truy cập vào tính năng trải nghiệm dành riêng cho hộ, cá nhân kinh doanh. Giao diện được thiết kế trực quan, cho phép người dùng thực hành các thao tác nghiệp vụ quan trọng như: kê khai doanh thu tính thuế, tra cứu nghĩa vụ thuế, giả định lập và nộp tờ khai điện tử.

Đây được xem là bước chuẩn bị quan trọng giúp cộng đồng hộ kinh doanh làm quen với giao diện và quy trình số hóa, giảm thiểu các sai sót khi cơ chế mới chính thức có hiệu lực vào đầu năm 2026.

Quy trình 8 bước chuyển đổi và yêu cầu bắt buộc về sổ sách, hóa đơn

Để đáp ứng yêu cầu của phương pháp kê khai, các hộ kinh doanh cần chủ động thực hiện chuyển đổi và chuẩn bị hạ tầng quản trị. Quy trình chuyển đổi được khuyến nghị thực hiện qua 08 bước cơ bản:

Đăng ký chuyển đổi: Nộp hồ sơ thay đổi phương pháp tính thuế (Mẫu 08-MST theo Thông tư 86/2024/TT-BTC) tại cơ quan thuế quản lý.

Kiểm kê tài sản: Lập biên bản kiểm kê toàn bộ hàng tồn kho đầu kỳ để làm căn cứ ghi sổ sách.

Áp dụng hóa đơn điện tử: Bắt buộc đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (đối với bán lẻ) hoặc hóa đơn điện tử thông thường (đối với bán buôn, dịch vụ).

Trang bị phần mềm: Cài đặt phần mềm kế toán phù hợp hoặc thiết lập hệ thống theo dõi trên Excel.

Thiết lập hệ thống sổ sách: Mở và ghi chép đầy đủ 7 loại sổ kế toán bắt buộc theo quy định tại Thông tư 88/2021/TT-BTC.

Thực hiện kê khai: Nộp tờ khai thuế định kỳ (tháng/quý) theo Mẫu 01/CNKD và các phụ lục kèm theo quy định tại Thông tư 40/2021/TT-BTC.

Tách bạch tài chính: Mở tài khoản ngân hàng riêng biệt cho hoạt động kinh doanh, không dùng chung với tài khoản cá nhân.

Tuân thủ BHXH: Thực hiện đăng ký và đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động và chủ hộ kinh doanh theo quy định.

Bên cạnh đó, theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên buộc phải triển khai hệ thống hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Do đó, việc đầu tư hạ tầng thiết bị (máy tính, máy POS, chữ ký số) là yêu cầu tiên quyết.

Khác với cơ chế khoán ổn định trong năm, phương pháp kê khai đòi hỏi tính kỷ luật cao về thời hạn báo cáo. Hồ sơ khai thuế theo tháng phải nộp chậm nhất vào ngày 20 của tháng tiếp theo; đối với khai theo quý, hạn chót là ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo. Việc nắm rõ các mốc thời gian này sẽ giúp hộ kinh doanh tránh được các rủi ro phạt chậm nộp và đảm bảo tuân thủ pháp luật thuế trong giai đoạn mới.

Khánh Mai (t/h)