Chồng bị trầm cảm và hoảng loạn sau khi vợ sinh
Theo các bác sĩ, khi nhắc đến trầm cảm sau sinh, hầu hết mọi người đều nghĩ đến phụ nữ. Tuy nhiên, một thực tế ít được biết đến là nam giới cũng gặp phải vấn đề này. Trầm cảm sau sinh ở đàn ông hay còn gọi là trầm cảm sau khi làm cha, hiện đang là một vấn đề quan trọng nhưng thường bị bỏ qua.
TS.BS.CKII. Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health cho biết, giống như phụ nữ, đàn ông cũng đối mặt với nhiều thay đổi sau khi có con. Một đứa bé chào đời không chỉ đem lại niềm vui mà còn là những áp lực, lo lắng và trách nhiệm mới khiến người đàn ông chưa kịp thích nghi.
Chẳng hạn như trường hợp của anh N.Q.H (35 tuổi) đến Trung tâm Sức khỏe Nam Giới Men’s Health khám trong tình trạng vô cùng mệt mỏi, không thể tập trung làm việc, mất năng lượng, giảm ham muốn rõ rệt kể từ khi anh và vợ đón đứa con thứ 3 ngoài mong muốn khoảng 2 tháng nay.
Anh N.Q. H chia sẻ, do vừa phải lo làm việc kiếm tiền, vừa phải chăm con cùng vợ, đôi lúc buổi tối con quấy khóc làm ảnh hưởng giấc ngủ nên tinh thần anh thấy sa sút, chẳng còn ham muốn chuyện vợ chồng. Thỉnh thoảng, anh có những cơn hoảng loạn vì sợ không hoàn thành công việc, bị mất việc, không đủ tài chính để nuôi các con. Nhưng càng lo lắng, ám ảnh mất việc thì anh càng không thể tập trung trong công việc, cảm giác mình bị ám ảnh như người vô dụng.
TS.BS.CKII. Trà Anh Duy cho biết, qua thăm khám và làm các xét nghiệm liên quan, kết quả cho thấy, các chỉ số của của anh H. bắt đầu có những rối loạn về thiếu hụt nội tiết từ tuyến yên trong não và nội tiết tố nam giới Testosterone, rối loạn mỡ máu. Sau khi được tư vấn và điều trị, đồng thời kết hợp cùng chuyên gia tâm lý hỗ trợ, tình trạng anh H. cải thiện dần.
Còn trường hợp của anh T.H.N. (25 tuổi) bị trầm cảm vì làm bố ở tuổi quá trẻ, với những lo lắng về tài chính và hoảng sợ vì không biết cách để chăm sóc con. Khi đến khám, anh N. chia sẻ, vợ anh sinh đôi và anh cũng không biết cách chăm sóc con như thế nào. Nhiều lần, do anh chăm sóc 2 con sai cách nên vợ chồng thường xuyên cãi vã, anh lại càng thêm xuống tinh thần và thấy bản thân thật vô dụng, tội lỗi khi không thể hỗ trợ vợ, chăm sóc 2 con.
Bên cạnh đó, mỗi lần gần đến giờ tan làm, anh N. lại thấy lo sợ khi phải về nhà giáp mặt với thực tế là phụ vợ chăm con. Anh rơi vào tình trạng mất ngủ kéo dài, không kiểm soát được cảm xúc, phải lén ra ngoài nhà để hút thuốc nhiều, ăn uống kém và nhiều lần anh có cảm giác muốn chạy trốn.
Bác sĩ Trà Anh Duy cho biết, kết quả cho thấy, anh N. thiếu hụt nhẹ nồng độ Testosterone nhưng không nghiêm trọng. Sau thời gian được chuyên gia y tế hỗ trợ về thể chất và được tham vấn về tâm lý, tình trạng của anh N. cũng đã cải thiện.
“Áp lực cả về tâm lý và thể chất khi có con ở nam giới thường tác động qua lại lẫn nhau. Nam giới không đủ sức khỏe trong giai đoạn này thường tác động đến tâm lý tiêu cực và ngược lại, tình trạng ức chế tâm lý khi kéo dài sẽ dẫn đến những rối loạn thực thể lên sức khỏe nam giới”, bác sĩ Trà Anh Duy chia sẻ.
Theo ThS tâm lý lâm sàng Vương Nguyễn Toàn Thiện, Trung tâm Tâm lý Lumos, nghiên cứu của Antwon TChavis (2022) thống kê, có tới 25% tình trạng trầm cảm sau sinh đã được ghi nhận ở những người lần đầu làm cha. Những người cha bị trầm cảm thường tự phê bình bản thân quá mức, bồn chồn, cáu kỉnh và hung hăng hơn là tâm trạng chán nản. Trầm cảm ở những người mới làm cha có thể dẫn đến lạm dụng ma túy và rượu, rối loạn hành vi ăn uống và thiếu kiểm soát xung lực.
Trầm cảm sau sinh ở người cha có thể dẫn đến chậm phát triển, rối loạn sức khỏe tâm thần và các vấn đề về cảm xúc hoặc hành vi ở con cái. Trầm cảm sau sinh ở người cha cũng có thể ảnh hưởng xấu đến khả năng học thông tin mới của trẻ, gây ra những hậu quả lâu dài về trí tuệ và học tập.
ThS tâm lý lâm sàng Vương Nguyễn Toàn Thiện cho biết thêm, trầm cảm sau sinh có thể xuất hiện và ảnh hưởng đến 10 - 20% người cha và trầm cảm ở người mẹ là yếu tố nguy cơ chính khiến bệnh trầm cảm ở người cha phát triển. Chứng trầm cảm sau sinh ở người cha ảnh hưởng đến tất cả các thành viên trong gia đình như sự phát triển của con; sự gắn kết và sức khỏe tinh thần của con có thể bị xáo trộn, không chỉ tại thời điểm hiện tại mà còn có thể kéo dài đến tương lai. Tuy nhiên, nhiều trường hợp do định kiến về việc nam giới phải mạnh mẽ, vững vàng khiến cho “cánh mày râu” không có cơ hội bộc lộ các cảm xúc khó chịu như buồn phiền, lo lắng,...
Theo đó, ThS tâm lý lâm sàng Vương Nguyễn Toàn Thiện cho rằng, người đàn ông cũng cần được chăm sóc sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và trợ giúp trong việc thích nghi với vai trò mới khi có con.