Chủ động kiểm soát từ sớm

Với đặc thù huyện vùng cao biên giới, vùng sâu, vùng xa của tỉnh, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao. Địa hình chia cắt mạnh, giao thông không thuận lợi; người dân sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, bởi vậy đời sống gặp nhiều khó khăn. Không chỉ tiếp cận phương tiện thông tin đại chúng không thường xuyên, một số dân tộc phong tục, tập quán lạc hậu, nhận thức về phòng, chống sốt rét hạn chế.
Đặc biệt, nhiều gia đình chăn nuôi gia súc, gia cầm gần nhà, chưa chú ý vệ sinh môi trường, mùa mưa hình thành những vũng nước đọng, tạo điều kiện cho bọ gậy sinh trưởng và phát triển thành muỗi; người dân có thói quen ngủ không mắc màn… Bởi vậy, nhiều năm, huyện Mường Tè nằm trong vùng sốt rét lưu hành, 100% bệnh nhân sốt rét là thể P.Vivax - một loại ký sinh trùng có thể ngủ ở gan, điều trị kéo dài hay tái phát và rất dễ gây thành dịch trong cộng đồng. Năm 2024, toàn huyện phát hiện 16 bệnh nhân có ký sinh trùng sốt rét.
Xã Tá Bạ có đồng bào La Hủ chiếm 74% dân số, tập quán của người dân thường xuyên làm nương xa và ngủ lại tại lán gần rừng, không mắc màn khiến muỗi đốt dẫn đến nguy cơ bị bệnh sốt rét rất cao. Y sỹ Bùi Thị Trang - phụ trách Trạm Y tế xã Tá Bạ cho biết: Trạm thường xuyên cử cán bộ xuống các bản phối hợp với y tế bản tổ chức họp dân, tuyên truyền sốt rét là bệnh do ký sinh trùng lây truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi Anophen đốt, khi ngủ phải mắc màn có tẩm hóa chất diệt muỗi, giữ gìn vệ sinh nhà ở, môi trường xung quanh sạch sẽ. Nếu có các triệu chứng của bệnh nhanh chóng đến cơ sở y tế nơi gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời. Nhờ đó, việc phòng, chống bệnh sốt rét trên địa bàn xã thời gian qua mang lại hiệu quả tích cực. Từ đầu năm đến nay, không ghi nhận ca ký sinh trùng do sốt rét gây ra.

Cán bộ Trạm Y tế xã Tá Bạ (huyện Mường Tè) lấy mẫu máu xét nghiệm ký sinh trùng sốt rét cho người dân bản Tá Bạ.

Để khống chế, kiểm soát ổn định, bền vững bệnh sốt rét, Trung tâm Y tế huyện chủ động xây dựng kế hoạch, đa dạng hình thức truyền thông về tình hình, mức độ nguy hiểm và các biện pháp phòng, chống sốt rét tới nhân dân. Phối hợp triển khai các hoạt động phòng, chống sốt rét như: phun, tẩm hóa chất, cấp màn, lấy lam, thử test chẩn đoán nhanh, kiểm tra tình trạng sử dụng màn phòng, chống sốt rét của nhân dân. Chỉ đạo đội ngũ cán bộ y tế ở cơ sở thường xuyên bám địa bàn, kịp thời nắm bắt tình hình khi xảy ra dịch bệnh sốt rét. Qua đó, góp phần ngăn chặn, kiểm soát, không để dịch sốt rét bùng phát và lây lan trên diện rộng.
Hiện, đội ngũ cán bộ các trạm y tế tăng cường về bản, đến từng hộ gia đình phổ biến việc chưa có vắc-xin dự phòng, bởi vậy phòng bệnh chủ yếu là ngăn không cho muỗi đốt bằng cách khi ngủ mắc màn có tẩm hóa chất diệt muỗi, vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, uống thuốc dự phòng sốt rét khi đi rừng, ngủ tại lán nương. Tuyên truyền bà con nếu phát hiện có các triệu chứng như: sốt cao, rét run từng cơn, toát mồ hôi, ớn lạnh phải đến cơ sở y tế để xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời, không để lây lan bệnh ra cộng đồng.
Chia sẻ về công tác phòng chống, điều trị bệnh sốt rét, bác sỹ CKI Nguyễn Thành Lê - Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Tè cho biết: Trung tâm thường xuyên củng cố mạng lưới phòng, chống sốt rét từ huyện đến cơ sở. Tích cực triển khai các hoạt động truyền thông về phòng, chống bệnh sốt rét, tập huấn nâng cao kỹ năng cho cán bộ phụ trách Chương trình quốc gia phòng, chống sốt rét ở xã, bản. Tăng cường giám sát dịch bệnh, phát hiện và ngăn chặn kịp thời những nơi có nguy cơ xảy ra dịch. Đồng thời, cung ứng đầy đủ thuốc, vật tư hóa chất cho công tác chẩn đoán, điều trị bệnh nhân sốt rét tại các trạm y tế xã. Nhờ đó, số ca mắc giảm qua các năm, không có trường hợp tử vong do sốt rét. Chuẩn bị bước vào mùa mưa, dịch bệnh dễ bùng phát, Trung tâm Y tế huyện triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống bệnh sốt rét; phân công cán bộ bám nắm cơ sở, kịp thời nắm bắt tình hình bệnh để có những biện pháp xử lý kịp thời, kiểm soát dịch bệnh hiệu quả...
Đội ngũ y tế từ huyện đến cơ sở tận tình, trách nhiệm, hết lòng vì người bệnh cùng sự nỗ lực, nêu cao ý thức trong thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh sốt rét của người dân, mong rằng, mùa mưa sắp tới trên địa bàn huyện Mường Tè sẽ không có trường hợp bị sốt rét, nhân dân ngày càng được chăm sóc tốt sức khỏe.

Gió Pư Nhấn để tìm kiếm tin cùng tác giả