Chủ quan với vết thương nhỏ, nhiều người phải thở máy cấp cứu vì uốn ván

Chiều 31/7, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thông tin những ngày gần đây, liên tục có nhiều người bị uốn ván nặng được đưa vào Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Các bệnh nhân này có đặc điểm chung là bị các vết thương hở, nhưng tự chăm sóc không đảm bảo vệ sinh, cũng không tiêm phòng uốn ván. Khi bị cứng hàm, khó thở, bệnh nhân mới đến gặp bác sĩ nên nhiều người phải thở máy, điều trị khó khăn, di chứng nặng nề.

Ca điển hình là ông N.V.T (66 tuổi, ở Hải Dương) bị gai đâm vào chân. Không ngờ, vết thương bị nhiễm trùng, sưng to, khiến bệnh nhân sốt cao, vật vã. Một tháng sau, ông bị cứng hàm, khó nuốt, gia đình mới đưa ông đến BV Bệnh nhiệt đới Trung ương thì đã rất nặng. Ông bị co cứng cơ toàn thân, suy hô hấp, phải đặt ống và thở máy.

Một người đàn ông khác 64 tuổi ở Thái Bình, bị vết thương ở tay do tai nạn sinh hoạt. Chỉ sau 3 ngày, bệnh nhân đã tiến triển nặng, bị cứng hàm, khó nuốt và khi nhập viện đã trong tình trạng co cứng toàn thân, phải đặt ống thở máy.

Một trong số các bệnh nhân bị uốn ván phải thở máy tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương

Anh H.V.T. 44 tuổi, ở Thanh Hóa, bị đinh đâm vào chân 2 tuần trước khi vào viện. Anh T. không tiêm phòng uốn ván và tự chăm sóc vết thương tại nhà. Đến khi thấy bị cứng hàm, khó há miệng, khó ăn uống và co cứng cơ toàn thân, gia đình mới đưa anh T. nhập viện.

Bệnh nhân T.T.H., 65 tuổi, ở Bắc Ninh, bị mảnh gỗ đâm vào ngón tay phải và tự rửa bằng nước và băng keo cá nhân, dẫn đến vết thương mưng mủ. 8 ngày trước, bệnh nhân bị cứng hàm nên đi khám tại cơ sở y tế và được giới thiệu lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vì nghi mắc uốn ván.

Bệnh nhân H. nhập viện thì đã trong tình trạng cứng hàm, cứng cơ toàn thân, co giật và khó thở. Vì thế, các bác sĩ đã phải cho bệnh nhân đặt ống nội khí quản cấp cứu và sử dụng thuốc để kiểm soát cơn co giật. Nhưng sau đó, bệnh nhân vẫn bị co giật, rối loạn thần kinh thực vật rất nặng, tắc ống thận và suy thận nên phải lọc máu.

Bác sĩ Nguyễn Đức Minh (Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết: Người mắc bệnh uốn ván thường có biểu hiện cứng hàm, khó há miệng, sau đó lan xuống các cơ, không thể đi lại được. Trường hợp nặng, bệnh có thể dẫn đến co giật, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy hô hấp và nhanh chóng tử vong do ngực bị chẹn cứng, gãy xương, đứt cơ.

Đặc biệt, bác sĩ Minh lưu ý: Thời gian ủ bệnh uốn ván có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng. Vì vậy người dân cần tiêm phòng uốn ván khi bị các vết thương hở. Việc tự xử lý vết thương tại nhà có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm. Nếu nghi ngờ mắc uốn ván, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

“Người mắc uốn ván vẫn cần tiêm nhắc lại vắc xin sau 1 tháng ra viện và nhắc lại sau mỗi năm hoặc 10 năm, hoặc ngay sau khi có vết thương hở nhiễm bẩn mới. Mức độ nặng nhẹ khi tái phát sẽ phụ thuộc vào cơ địa của bệnh nhân và tính chất nhiễm bẩn của vết thương. Những trường hợp này thời gian phục hồi cũng khá lâu” - Bác sĩ Minh khuyến cáo.

Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế cũng lưu ý: Những dấu hiệu nhận biết người mắc bệnh uốn ván là bị co cứng cơ nhai và các cơ ở mặt làm cho bệnh nhân có nét mặt “cười nhăn”. Co cứng cơ gáy, cơ lưng, cơ bụng, đôi khi co cứng ở vùng bị thương.

Tùy theo nhóm cơ co cứng chiếm ưu thế mà bệnh nhân có một trong những tư thế đặc biệt như sau: Cong ưỡn người ra sau, thẳng cứng cả người như tấm ván, cong người sang một bên, gập người ra phía trước. Các cơn co giật toàn thân thường xảy ra do bị kích thích bởi va chạm, ánh sáng chói, tiếng ồn…

Cũng theo Bộ Y tế, tất cả các lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, nhưng nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh là nông dân, người chăn nuôi gia súc, nghiện chích ma túy. Tỷ lệ chết/mắc của uốn ván từ 10 - 90%, tỷ lệ chết cao nhất ở trẻ nhỏ và người có tuổi.

Bệnh có thể gặp bất kỳ thời gian nào trong năm, không mang tính chất mùa rõ rệt. Ở Việt Nam, bệnh uốn ván xuất hiện tản phát ở khắp các tỉnh trong cả nước.

Thanh Hằng