Chủ tịch Quốc hội: Cần làm rõ trách nhiệm về chất lượng nhà ở xã hội
Ngay sau khi kết thúc ngày làm việc của Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15, chiều 27/5, Chủ tịch Quốc hội đã chủ trì phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Tại phiên họp Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã đọc báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH).

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư Pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư Pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra. Theo đó, đối với nội dung về xác định giá bán, giá thuê mua NOXH nhằm thực hiện chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH, về bố trí ngân sách nhà nước để thuê NOXH nhằm hỗ trợ đối tượng chịu sự ảnh hưởng do tác động của việc sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư Pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết: "Các quy định này của dự thảo Nghị quyết được nhiều ĐBQH đồng tình, ủng hộ, đồng thời đã được tiếp thu ý kiến ĐBQH để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương theo hướng, căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể về trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH; quy định đầy đủ, bao quát, chặt chẽ các đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ thuê NOXH, bao gồm cán bộ, công chức, người lao động của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội hưởng lương từ ngân sách nhà nước."
Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị cần nêu rõ thời gian thực hiện thủ tục hành chính là do Chính phủ quy định; phải đơn giản hóa thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn nữa để việc cấp phép được tiến hành nhanh chóng, thuận lợi.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn
Chủ tịch Quốc hội đặc biệt lưu ý về chất lượng công trình: "Làm sao làm rõ giải pháp kiểm soát, đảm bảo chất lượng nhà ở xã hội, bổ sung về cơ chế kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng công trình sau khi hoàn thành. Tránh việc nhà ở xã hội không đáp ứng nhu cầu theo quy định. Vấn đề này, ai chịu trách nhiệm kiểm soát, kiểm tra chất lượng công trình, Bộ Xây dựng hay là Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, cần phải làm rõ. Cuối cùng khi xảy ra cái gì thì đổ thừa là luật quy định chưa rõ, rồi không ai chịu trách nhiệm. Tôi nói bằng chứng hàng giả hàng lậu, hàng kém chất lượng hiện nay là một bài học chúng ta buông lỏng quản lý, tới chuyện xảy ra thì không thấy là đơn vị nào chịu trách nhiệm chính. Vấn đề này là chúng ta phải tính."
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu, song song với đó, công tác phòng cháy chữa cháy phải được đảm bảo.
Nhấn mạnh đến con số có 105 ý kiến phát biểu của các ĐBQH tại tổ và hội trường, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng đã có giải trình trước Quốc hội, một lần nữa, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan soạn thảo, thẩm tra đặc biệt quan tâm để tiếp thu, giải trình thấu đáo tạo sự đồng thuận cao trong Quốc hội. Đặc biệt, những vấn đề ách tắc trong thực tiễn cần phải tháo gỡ ngay. Nghị quyết phải hoàn thiện kỹ lưỡng trước khi ký ban hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định
Sau khi nghe các ý kiến của Ủy viên Ủy ban Thường vụ và tiếp thu giải trình của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất phương án tiếp thu, chỉnh lý các điều 8, 9, 10, 11 của dự thảo Nghị quyết theo hướng không quy định về việc Nhà nước hoàn trả tiền cho chủ đầu tư có quyền sử dụng đất hoặc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất mà thay thế bằng quy định cho phép chủ đầu tư được tính vào chi phí đầu tư dự án.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí hoàn thiện các nội dung nhằm cắt giảm thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương; tăng cường hỗ trợ chính sách nhà ở cho người dân, nhất là đối tượng chịu sự tác động của việc sáp nhập, sắp xếp đơn vị hành chính; thống nhất về mô hình hoạt động, nguồn vốn, nhiệm vụ của Quỹ Nhà ở quốc gia theo hướng đây là Quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách được thành lập ở Trung ương và địa phương với nhiệm vụ chính là tập trung hình thành quỹ nhà để cho thuê.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết: "Bổ sung trách nhiệm của Chính phủ trong việc quy định về phòng ngừa sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi chính sách bảo đảm chất lượng công trình; bố trí cân đối nguồn vốn và hướng dẫn các địa phương bố trí vốn để phát triển nhà xã hội theo quy định của Nghị quyết. Trường hợp vượt thẩm quyền thì báo cáo Quốc hội, nếu Quốc hội không họp thì báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định".

Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu bổ sung quy định về chuyển tiếp giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, căn cứ điều kiện cụ thể của địa phương và đề xuất của chủ đầu tư, quyết định phương án xử lý quỹ đất đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại, khu đô thị đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận đầu tư hoặc có văn bản pháp lý tương đương để giải quyết vướng mắc trong thực tiễn; cắt giảm thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi phát triển nhà ở cho địa phương; bảo đảm việc tổ chức thực hiện chặt chẽ hiệu quả
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết hoàn chỉnh, gửi đại biểu Quốc hội trong chiều ngày mai (28/5).

Để các cơ chế, chính sách của Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Nghị quyết theo hướng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút gọn thời gian xử lý các công việc, các thủ tục liên quan; bố trí nguồn lực; lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai thực hiện, vừa bảo đảm chất lượng nhà ở xã hội cho người dân vừa bảo đảm phòng ngừa tham nhũng tiêu cực, lãng phí, trục lợi, chính sách.