Chùa Mèo và sự tích 'miêu thần' cứu thủ lĩnh nghĩa quân Lam Sơn

XEM CLIP:

Chùa Mèo tọa lạc tại khu phố Chiềng Ban 1, thị trấn Lang Chánh, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Đây là ngôi chùa có lịch sử lâu đời, được xây dựng từ thế kỷ XIII.

Năm 2005, chùa Mèo được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh và trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa, tâm linh của nhân dân trong vùng.

Toàn cảnh chùa Mèo. Ảnh: Lê Dương

Theo sử sách ghi lại, chùa Mèo được hình thành từ thời Trần.

Tương truyền, công chúa nhà Trần là Chu Huyền đi lánh nạn lên Mường Chếnh, mang theo 2 quả chuông, có cận sĩ theo hầu. Về đến đây, công chúa được bà con bảo vệ, chăm sóc chu đáo, cuộc sống trở nên ấm cúng, bình yên. Vì thế, công chúa đã cùng nhà Lang hưng công xây dựng ngôi chùa để tri ân công đức dân làng.

Chùa Mèo được xây dựng theo kiểu tam quan và lợp bằng ngói mũi, tạo nên một hình ảnh độc đáo và tráng lệ. Ảnh: Lê Dương

Chùa được xây trên đỉnh đồi với nhiều phong cảnh đẹp, có tên gọi ban đầu là chùa Chu (tên công chúa Chu Huyền).

Chùa có địa thế khá chuẩn mực theo thuyết phong thủy: "Tả Thanh Long" là dãy núi Pù Bằng, "hữu Bạch Hổ" là dãy núi Chí Linh (Pù Rinh), trước mặt lại có dòng sông Âm chảy ngang qua.

Trải qua bao thăng trầm, nơi đây trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa, tâm linh của nhân dân trong vùng. Ảnh: Lê Dương

Tương truyền, đến thời kỳ Lê Lợi phất cờ khởi nghĩa vào năm 1418, một lần cùng nghĩa quân lánh nạn đi qua chùa Chu, ông thấy trong chùa chỉ còn lại một con mèo nên đã sai nghĩa quân đem theo.

Ngôi chùa không chỉ là nơi thờ Phật mà còn ghi dấu một phần quan trọng của lịch sử và văn hóa địa phương. Ảnh: Lê Dương

Lại cũng có tích kể rằng có lần giặc Minh xua quân và chó săn tới vây chùa Chu - ngay chỗ Lê Lợi đang ẩn nấp. Chỉ cách gang tấc là thủ lĩnh Lam Sơn bị phát hiện, bỗng có một con mèo từ đâu lao ra, lũ chó săn và quân giặc lùa theo con mèo nên Lê Lợi được giải nguy.

Chùa Mèo có địa thế hợp phong thủy. Ảnh: Lê Dương

Tích xưa kể rằng đó là một “miêu thần”, đã ngự ở chùa từ khi công chúa nhà Trần dựng thiền tự. “Miêu thần” trấn giữ tại ngôi chùa, vừa để bảo vệ vừa để chờ vị “chúa chủ” của núi rừng. Khi Lê Lợi đến nơi, gặp tình thế nguy hiểm thì “miêu thần” xuất hiện để cứu ông thoát khỏi kẻ thù.

Chuông chùa Mèo có giá trị tâm linh và lịch sử. Ảnh: Lê Dương

Sau cuộc kháng chiến chống giặc Minh thắng lợi, Lê Lợi lên ngôi vua, sắc chỉ cho quan Lê Khả vào Mường Chanh đốc thúc thổ Lang cùng bà con nơi đây tu sửa, nâng cấp chùa Chu và đổi tên thành chùa Mèo - gắn liền với đồi Mèo và sự tích “miêu thần”.

Không gian trong lành và thanh tịnh của chùa Mèo tạo cảm giác bình yên, thư thái cho du khách. Ảnh: Lê Dương

Lễ hội chùa Mèo được tổ chức vào các ngày mùng 6, 7 tháng Giêng hằng năm, là dịp sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân các dân tộc huyện Lang Chánh và du khách thập phương.

Lê Dương