Chuẩn bị sớm phương án điều hành giá các mặt hàng Nhà nước định giá

Phụ huynh chọn mua sách giáo khoa cho năm học mới. Ảnh: Nguyên Dung/TTXVN

Để thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra và thực hiện lộ trình giá thị trường các dịch vụ công và mặt hàng do Nhà nước quản lý, từ đầu năm đến nay, Bộ Tài chính đã phối hợp với các bộ, ngành để tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tổ chức triển khai quyết liệt nhiều giải pháp như đảm bảo thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là đối với các mặt hàng chiến lược; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp; tổ chức, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu để có biện pháp điều hành phù hợp. Bộ Tài chính cũng cho biết, giá các mặt hàng trong tháng 7 cơ bản ổn định, nguồn cung hàng hóa dồi dào.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính vẫn có một số mặt hàng có biến động nhẹ như giá thịt lợn hơi giảm do vào thời điểm mùa hè, thời tiết nóng nên nhu cầu của người tiêu dùng hạn chế và lượng tiêu thụ thịt heo tại bếp ăn của các trường học giảm do học sinh, sinh viên nghỉ hè; giá thóc gạo tại miền Nam giảm do vào vụ thu hoạch lúa Hè Thu; nhóm nhiên liệu trong nước có giá LPG tăng nhẹ, giá xăng dầu tăng mạnh trong tuần đầu và quay đầu giảm trong các tuần tiếp theo diễn biến giá thế giới.

Riêng đối với mặt hàng sách giáo khoa, Bộ Tài chính, trước đây, giá sách giáo khoa được quản lý theo quy định tại Luật Giáo dục, Luật Xuất bản, Luật Giá năm 2012 và văn bản hướng dẫn. Theo các quy định này, sách giáo khoa không thuộc danh mục mặt hàng do Nhà nước định giá, bình ổn giá, mà thuộc danh mục mặt hàng thực hiện kê khai giá. Giá sách giáo khoa do các doanh nghiệp, nhà xuất bản tự quyết định, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Vừa qua, Bộ Tài chính nghiên cứu, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Giá số 16/2023/QH15 và có hiệu lực thi hành từ tháng 7/2024, trong đó, sách giáo khoa được đưa vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

Bộ Giáo dục và Đào tạo định giá tối đa, các tổ chức, cá nhân kinh doanh sách giáo khoa định giá cụ thể nhưng không cao hơn mức giá do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định và phải bảo đảm phù hợp với căn cứ, nguyên tắc, phương pháp định giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, quy định tại Luật Giá 2023.

Theo đó, kể từ ngày 1/7/2024, sách giáo khoa sẽ được định giá theo nguyên tắc bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh hợp lý, hợp lệ, lợi nhuận (nếu có) phù hợp với mặt bằng thị trường, bảo đảm phù hợp với cung cầu hàng hóa, dịch vụ, điều kiện thị trường tại thời điểm định giá và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ.

Theo Bộ Tài chính do sách giáo khoa là mặt hàng thiết yếu với 17,6 triệu học sinh phổ thông trên cả nước, do đó, việc điều chỉnh, điều tiết giá sách giáo khoa là khoản kinh phí lớn và tác động trên diện rộng; dù thay đổi giá một cuốn sách giáo khoa không nhiều nhưng tổng chung của kinh phí toàn xã hội bỏ ra là con số rất lớn.

Trong báo cáo mới đây của Ban Chỉ đạo điều hành giá đã có đánh giá tác động của giá sách giáo khoa đến chỉ số CPI năm 2024.

Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã kê khai giảm giá sách giáo khoa tái bản (lớp 1 đến lớp 11 và không bao gồm sách tiếng Anh) so với các năm trước, mức giảm bình quân là 9,6% và 11,2% tùy từng bộ sách. Theo đánh giá của Tổng cục Thống kê, ước tính giá sách giáo khoa giảm góp phần làm cho CPI năm 2024 giảm khoảng 0,01 điểm phần trăm.

Đối với sách giáo khoa các lớp: 5, 9, 12 mới áp dụng từ năm học 2023 - 2024, theo ý kiến của Tổng cục Thống kê, phương án giá sách giáo khoa đối với các lớp học này, các Nhà xuất bản góp phần làm tăng chỉ số CPI từ 0,01 -0,04 điểm phần trăm.

Đối với sách giáo khoa tái bản (lớp 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11), Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã rà soát các khoản mục chi phí liên quan, đặc biệt là chi phí tổ chức bản thảo, các chi phí khâu lưu thông để giảm giá sách giáo khoa.

Theo đó, giá bìa mới của các cuốn sách giáo khoa tái bản áp dụng từ năm học 2024 - 2025 được điều chỉnh giảm so với các năm trước. Cụ thể giá bìa bộ sách giáo khoa Kết nối tri thức với cuộc sống giảm 9,6%, giá bìa bộ sách giáo khoa Chân trời sáng tạo giảm 11,2%.

Đối với giá sách giáo khoa các lớp 5, 9, 12, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam xây dựng giá theo cơ cấu giá đã giảm của sách giáo khoa tái bản. Giá sách giáo khoa các lớp đã được nhà xuất bản hoàn thành thủ tục kê khai với Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính theo đúng quy định.

Thùy Dương (TTXVN)