Chuẩn hóa quy định về đặt tên cơ sở giáo dục đại học và phân hiệu

Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức lấy ý kiến đối với dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), nhằm kịp thời triển khai hiệu quả các quy định mới của Luật sau khi được ban hành.

Tên cơ sở giáo dục đại học “không được gây nhầm lẫn về loại hình

Dự thảo Nghị định được xây dựng trên tinh thần kế thừa có chọn lọc các quy định còn phù hợp của Nghị định số 99/2019/NĐ-CP, đồng thời có nhiều điều chỉnh quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn, hoàn thiện mô hình quản trị đại học và thúc đẩy phát triển hệ thống giáo dục đại học theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế.

Đại học Bách khoa Hà Nội. Ảnh minh họa

Dự thảo Nghị định đã rà soát, bổ sung hệ thống nguyên tắc chặt chẽ hơn đối với việc đặt tên cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt là tên tiếng nước ngoài, tên giao dịch quốc tế và tên phân hiệu.

Theo dự thảo, tên cơ sở giáo dục đại học “không được gây nhầm lẫn về loại hình, tính chất sở hữu, phạm vi hoạt động, cơ quan quản lí, chất lượng hoặc vị thế của cơ sở giáo dục đại học; không sử dụng từ ngữ thể hiện danh hiệu, thứ hạng”. Đồng thời, tên tiếng nước ngoài hoặc tên giao dịch quốc tế “phải dịch tương đương từ tên tiếng Việt; không được làm tăng mức độ, vị thế hoặc loại hình so với tên tiếng Việt”.

Đáng chú ý, lần đầu tiên dự thảo quy định cụ thể việc đặt tên phân hiệu của cơ sở giáo dục đại học nước ngoài tại Việt Nam và phân hiệu của cơ sở giáo dục đại học Việt Nam.

Theo đó, tên phân hiệu của cơ sở giáo dục đại học nước ngoài bắt buộc phải thể hiện rõ tên cơ sở giáo dục đại học, quốc gia nơi cơ sở được thành lập và cụm từ “Phân hiệu” kèm theo địa danh, đồng thời “không được sử dụng tên hoặc từ ngữ có thể gây hiểu nhầm là cơ sở công lập, cơ sở quốc gia hoặc cơ sở được Chính phủ Việt Nam bảo trợ”. Các quy định này nhằm tránh gây nhầm lẫn về tư cách pháp lí, vị thế và thẩm quyền cấp bằng, qua đó tăng cường tính minh bạch đối với người học và xã hội.

Phân định rõ thẩm quyền công nhận các mô hình đại học

Một điểm mới quan trọng của Nghị định là chuyển từ cách tiếp cận “chuyển trường đại học thành đại học” sang công nhận đại học trên cơ sở đáp ứng các tiêu chí về chất lượng, quy mô, đội ngũ, đào tạo sau đại học và nghiên cứu khoa học. Các tiêu chí được xây dựng theo hướng tiệm cận thông lệ quốc tế, nhấn mạnh năng lực nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, tạo động lực cho các cơ sở giáo dục đại học phát triển theo chiều sâu.

Dự thảo Nghị định cũng làm rõ thẩm quyền giữa Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc công nhận các mô hình đại học, qua đó khắc phục tình trạng chồng chéo, chưa thống nhất trong thực tiễn.

Cụ thể, dự thảo quy định “Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đại học quốc gia”, trong khi “Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận đại học vùng, đại học”.

Bên cạnh việc phân định rõ thẩm quyền, dự thảo cũng quy định riêng biệt thủ tục công nhận đối với từng loại hình, với trình tự, thời hạn xử lí hồ sơ cụ thể. Đối với đại học quốc gia, hồ sơ sau khi được Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm định sẽ được trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Trong khi đó, việc công nhận đại học vùng và đại học thuộc thẩm quyền quyết định trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cách tiếp cận này góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao trách nhiệm của từng cấp có thẩm quyền và tăng hiệu lực quản lí nhà nước đối với hệ thống giáo dục đại học.

PV