'Chúng ta hội tụ đủ điều kiện để làm đường sắt tốc độ cao Bắc Nam'

Chiều ngày 20-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam.

Đại biểu khao khát, nhân dân mong đợi

Tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) chia sẻ đường sắt tốc độ cao đã được nhiều nước đưa vào sử dụng, mang lại hiệu quả cao. Bản thân ông đã từng trải nghiệm đường sắt tốc độ cao ở châu Âu và mong muốn Việt Nam cũng có loại hình giao thông này.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM)

“15 năm trước chúng ta đã thảo luận về dự án này, nhưng lúc đó chưa đáp ứng được về nguồn lực. Đến nay, chúng ta hội tụ điều kiện để làm đường sắt tốc độ cao Bắc Nam như quy mô nền kinh tế phát triển hơn, kinh tế vĩ mô ổn định, nợ công thấp”, đại biểu Ngân chia sẻ.

Theo ông, khi đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đi vào hoạt động sẽ thu hút được khách du lịch, nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời khai thác được tiềm năng, lợi thế của các địa phương mà đường sắt đi qua.

Về nguồn vốn thực hiện dự án, đại biểu Ngân đề nghị tập trung huy động ở trong nước, vay ưu đãi nước ngoài, hạn chế vay ODA. Trong quá trình thực hiện dự án, để giảm áp lực ngân sách nhà nước, cần quan tâm đến quan tâm đến nguồn thu từ việc đấu đấu giá đất ở gần nhà ga, vùng phụ cận, TOD.

Ông cũng đề nghị cần huy động doanh nghiệp trong nước có chuyên môn để xây dựng dự án; cần xây dựng ngành công nghiệp, nhân lực phụ trợ đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị.

Đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang) đồng tình với việc triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam.

Cũng theo đại biểu, dự án giúp tăng cường kết nối vùng miền, tạo động lực lan tỏa giúp cho việc chuyển dịch kinh tế, phân bổ dân cư và đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang trục Bắc Nam. Đồng thời, tạo động lực cho phát triển công nghiệp đường sắt, phát triển phương thức vận tải bền vững và đảm bảo theo nhu cầu đi lại của người dân được thuận tiện hơn.

Điều kiện đã chín muồi

Ủng hộ triển khai dự án, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nhấn mạnh đến nay dự án xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đã thảo mãn cả hai điều kiện cần và đủ.

Cụ thể, tỉ lệ nợ công khá thấp 37% là dự địa tốt để huy động thêm khoảng 67 tỉ USD trong vòng 10 năm tới. Bên cạnh đó, dự án sẽ đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách hàng hóa trục Bắc Nam gia tăng, đáp ứng sự kết nối các tỉnh thành và giải quyết nút thắt logistic…

Tuy nhiên, ĐB Cường cũng lưu ý đây là dự án rất lớn, có tầm quan trọng đối với sự phát triển lâu dài và ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực phát triển của đất nước, do vậy cần phải được đánh giá rất kỹ, với góc nhìn đa chiều để lựa chọn được phương án phù hợp nhất.

Theo đó, đại biểu Cường đề nghị đường sắt tốc độ cao Bắc Nam phải đảm nhận chức năng vận tải lưỡng dụng cả hành khách và hàng hóa, thay vì chỉ vận tải hàng hóa trong trường hợp cần thiết.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

“Điều này nhằm khai thác tối đa công suất của tuyến đường sắt, giúp tăng nguồn thu, tránh thua lỗ phải lấy ngân sách bù lỗ hàng năm” – ĐB Cường nêu.

Cùng với đó, ông cũng đề nghị việc đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam phải thực hiện theo phương thức chuyển giao công nghệ để chúng ta làm chủ quá trình đầu tư và phát triển ngành công nghiệp đường sắt trong nước.

Lấy bài học triển khai các tuyến đường sắt đô thị ở Hà Nội và TP.HCM, đại biểu Cường nhấn mạnh: "Nếu dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam lại tiếp tục đấu thầu chọn nhà cung cấp nước ngoài như đã làm với các tuyến đường sắt đô thị thì không chỉ rủi ro về thời gian chưa biết khi nào hoàn thành, vốn có thể đội lên bao nhiêu chưa biết và nguy hại hơn sẽ lệ thuộc mãi mãi vào các nhà cung cấp nước ngoài".

NHÓM PHÓNG VIÊN