Chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao của Việt Nam: Những bước đi vững chắc
Chuyển đổi số đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược trên toàn cầu, và thể thao đỉnh cao cũng không nằm ngoài cuộc cách mạng này. Tại Việt Nam, việc ứng dụng công nghệ số vào thể thao đỉnh cao không chỉ là một bước đi cần thiết để nâng cao thành tích mà còn là cơ hội để thể thao Việt Nam vươn tầm thế giới. Tuy nhiên, quá trình này đang đối mặt với nhiều thách thức, từ cơ sở hạ tầng đến nguồn lực và tư duy đổi mới.
Cơ hội và thách thức
Chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao là quá trình tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và các thiết bị thông minh vào các khâu quản lý, huấn luyện và thi đấu. Mục tiêu của chuyển đổi số là tối ưu hóa hiệu suất của vận động viên, nâng cao chất lượng huấn luyện, đồng thời tạo ra những trải nghiệm mới cho người hâm mộ.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo là một chủ đề được thảo luận tại Olympic Paris diễn ra vào năm ngoái.
Chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao không chỉ mang lại nhiều cơ hội mà còn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những cơ hội lớn nhất là sự thay đổi trong phương pháp huấn luyện và thi đấu. Các công nghệ như phân tích dữ liệu, cảm biến, thiết bị đeo (wearables) và trí tuệ nhân tạo (AI) đang giúp các huấn luyện viên và chuyên gia thể thao theo dõi, phân tích và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác về sức khỏe, phong độ của vận động viên (VĐV).
Tại Việt Nam, thể thao đỉnh cao đang đứng trước cơ hội lớn để tận dụng công nghệ số nhằm cải thiện thành tích và nâng cao vị thế trên trường quốc tế. Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết để thể thao Việt Nam bắt kịp với các cường quốc thể thao khác.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn trong việc áp dụng chuyển đổi số trong thể thao, đặc biệt là trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến vào huấn luyện và quản lý thể thao. Các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc đã và đang triển khai các hệ thống công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả huấn luyện và thi đấu. Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn thiếu hệ thống dữ liệu đầy đủ và các thiết bị công nghệ hỗ trợ trong thể thao đỉnh cao.
Tầm quan trọng của chuyển đổi số
Chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao không chỉ hỗ trợ trong việc huấn luyện và thi đấu mà còn giúp các VĐV duy trì phong độ, phòng ngừa chấn thương và tối ưu hóa hiệu suất thi đấu. Việc áp dụng công nghệ vào huấn luyện đã mở ra những khả năng mới trong việc theo dõi và phân tích thể lực, kỹ thuật của VĐV. Các công nghệ hiện đại như cảm biến, thiết bị đeo và phần mềm phân tích video giúp theo dõi chỉ số sinh lý, mức độ mệt mỏi, tình trạng sức khỏe của VĐV, từ đó đưa ra các chương trình huấn luyện cá nhân hóa.

Để trở lại với đường đua Asiad và Olympic với tiêu chí tối thiểu 1 HCV tại một kì thế vận hội, Thể thao Việt Nam phải quyết liệt chuyển đổi số.
Một ví dụ tiêu biểu là việc sử dụng công nghệ phân tích video để đánh giá kỹ thuật của VĐV trong từng động tác thể thao. Các huấn luyện viên có thể phân tích video thi đấu và đưa ra các chiến lược, chiến thuật phù hợp, giúp VĐV cải thiện hiệu suất. Chưa kể đến các thiết bị đo lường hiệu suất thể thao như đồng hồ thông minh hay máy theo dõi nhịp tim, giúp thu thập dữ liệu từ các buổi tập luyện hoặc thi đấu để có thể đánh giá và điều chỉnh kịp thời.
Chuyển đổi số cũng mang lại lợi ích không nhỏ trong công tác quản lý thể thao. Việc triển khai hệ thống quản lý thông tin số hóa giúp các cơ quan chức năng theo dõi, đánh giá và quản lý các hoạt động thể thao hiệu quả hơn. Sự phát triển của các hệ thống quản lý và cơ sở dữ liệu giúp các tổ chức thể thao có thể theo dõi các thông tin quan trọng như kết quả thi đấu, hiệu suất của các đội tuyển và vận động viên, từ đó đưa ra các chiến lược phù hợp.
Việc xây dựng một cơ sở dữ liệu thể thao số hóa không chỉ giúp quản lý tốt hơn mà còn có thể cải thiện việc ra quyết định về tài chính, kế hoạch đầu tư cho thể thao. Ví dụ, hệ thống này có thể theo dõi các khoản chi cho các chương trình huấn luyện, mua sắm thiết bị, đầu tư cơ sở vật chất, giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý.
Tại hội thảo Chuyển đổi số trong phong trào Olympic Việt Nam mới đây, nguyên Cục trưởng Cục Thể dục thể thao Việt Nam Đặng Hà Việt từng khẳng định: “Chuyển đổi số không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý, huấn luyện và thi đấu, mà còn mở ra nhiều cơ hội để phong trào Olympic Việt Nam phát triển bền vững hơn trong tương lai”.
Theo Giám đốc Công nghệ của Công ty cổ phần Công nghệ Dreamax Phan Văn Hưng, việc áp dụng công nghệ vào thể thao sẽ hỗ trợ cho công tác huấn luyện và thi đấu. Đơn cử như sử dụng thiết bị thông minh và cảm biến để theo dõi sức khỏe, đo lường hiệu suất của vận động viên điền kinh, từ đó giúp huấn luyện viên đưa ra chiến lược phù hợp hơn.
Những bước đi vững chắc
Để chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao đạt hiệu quả, Việt Nam cần triển khai một số chiến lược cụ thể và bước từng bước vững chắc. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là đào tạo và nâng cao nhận thức về công nghệ số cho các huấn luyện viên, vận động viên và các cơ quan quản lý thể thao. Việc thiếu kiến thức về công nghệ sẽ là rào cản lớn trong việc áp dụng công nghệ vào thể thao. Chính vì vậy, cần phải tổ chức các khóa đào tạo và bồi dưỡng về chuyển đổi số cho các đối tượng liên quan.

Bắn súng là một trong những môn thể thao tiên phong số hóa dữ liệu giúp VĐV cải thiện thành tích.
Chuyển giao kiến thức về công nghệ, từ các thiết bị đeo thông minh đến các phần mềm phân tích dữ liệu, sẽ giúp họ ứng dụng hiệu quả vào công việc huấn luyện và thi đấu. Đặc biệt, những khóa đào tạo này cần được tổ chức thường xuyên để cập nhật các xu hướng công nghệ mới.
Bên cạnh đó, Việt Nam cần xây dựng một hệ thống hạ tầng công nghệ vững mạnh, bao gồm các thiết bị công nghệ cao, phần mềm quản lý và cơ sở dữ liệu số. Các cơ sở vật chất này cần được đầu tư và nâng cấp để đáp ứng nhu cầu huấn luyện và thi đấu của các vận động viên.
Việc triển khai các công nghệ cao như AI, VR hay IoT đòi hỏi cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại, bao gồm mạng Internet tốc độ cao, thiết bị chuyên dụng và hệ thống lưu trữ dữ liệu lớn. Nhiều trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia hiện nay chưa được trang bị đầy đủ và cần được cải thiện nhanh chóng.
Việc hợp tác với các quốc gia phát triển và các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực công nghệ thể thao cũng là giải pháp quan trọng để Việt Nam có thể tiếp cận với các công nghệ tiên tiến. Các chương trình hợp tác có thể bao gồm chuyển giao công nghệ, đào tạo chuyên gia, và học hỏi kinh nghiệm trong việc áp dụng công nghệ vào huấn luyện, thi đấu và quản lý thể thao.
Ngoài ra, việc nghiên cứu và sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thể thao cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số. Việt Nam cần khuyến khích các nhà nghiên cứu và các tổ chức phát triển các giải pháp công nghệ mới, phù hợp với đặc thù thể thao Việt Nam. Các nghiên cứu này sẽ giúp phát triển các sản phẩm công nghệ đặc biệt dành riêng cho thể thao, từ đó nâng cao chất lượng huấn luyện và thi đấu.
Kết luận
Chuyển đổi số trong thể thao đỉnh cao của Việt Nam đang mở ra một tương lai tươi sáng và đầy hứa hẹn. Với việc áp dụng công nghệ tiên tiến, Việt Nam không chỉ có thể nâng cao chất lượng huấn luyện và thi đấu, mà còn có thể quản lý thể thao một cách hiệu quả và bền vững. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần có một chiến lược chuyển đổi số rõ ràng và đồng bộ, cùng với các biện pháp hỗ trợ cụ thể từ các cơ quan chức năng, các tổ chức thể thao và cộng đồng. Chỉ khi chuyển đổi số được triển khai mạnh mẽ và toàn diện, thể thao đỉnh cao Việt Nam mới có thể phát triển mạnh mẽ và đạt được những thành tích đáng tự hào trên đấu trường quốc tế.
Thể thao Việt Nam cần 4.000 tỉ đồng cho mục tiêu giành huy chương Olympic, ASIAD
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục Thể dục thể thao Việt Nam vừa tổ chức Hội thảo góp ý xây dựng Chương trình phát triển các môn thể thao trọng điểm chuẩn bị tham dự các kỳ Olympic, ASIAD giai đoạn 2026-2046. Theo đó, thể thao Việt Nam cần khoảng 4.000 tỉ đồng cho mục tiêu tranh chấp huy chương Olympic, ASIAD trong giai đoạn 2026-2046.
Phát biểu tại hội nghị, Trưởng phòng Thể thao thành tích cao (Cục Thể dục thể thao Việt Nam) Hoàng Quốc Vinh cho hay, trong mỗi giai đoạn thể thao Việt Nam đặt ra những mục tiêu khác nhau. Giai đoạn 2026 - 2030: Duy trì trong tốp 3 tại các kỳ SEA Games. Đồng thời, lọt vào tốp 20 tại các kỳ ASIAD với chỉ tiêu cụ thể là 5 Huy chương vàng tại ASIAD 2026 (môn bắn súng, karate, đua thuyền, cầu mây), 6 Huy chương vàng ASIAD 2030 (bắn súng, bắn cung, karate, đua thuyền, cầu mây).
Olympic 2028 đặt mục tiêu giành 2 Huy chương đồng (bắn cung, cử tạ). Riêng môn bóng đá nam chỉ tiêu vào tốp 10 châu Á và bóng đá nữ trong tốp 8 châu Á. Hàng năm đầu tư khoảng 165 -170 vận động viên trọng điểm ở 17 môn thể thao trọng điểm, với số lượng gồm điền kinh (3), bắn súng (18), bắn cung (9), taekwondo (10), cử tạ (12), boxing (6), đấu kiếm (6), thể dục dụng cụ (6), xe đạp (4), judo (5), vật (5), bơi (5), cầu lông (5), đua thuyền (34), karate (5), wushu (12), cầu mây (18).
Giai đoạn 2030 - 2036: Duy trì trong tốp 3 tại các kỳ SEA Games. Tiếp tục duy trì trong tốp 20 tại các kỳ ASIAD với chỉ tiêu 7 Huy chương vàng ASIAD 2034 (bắn súng, bắn cung, karate, đua thuyền, cầu mây, boxing). Giai đoạn 2036 - 2046: Duy trì trong tốp 2 tại các kỳ SEA Games, tốp 15 tại các kỳ ASIAD và tốp 50 tại các kỳ Olympic. Riêng bóng đá nam lọt vào tốp 8 châu Á và giành quyền tham dự World Cup.