Chuyên gia vũ khí hạt nhân cảnh báo về vụ cháy nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

Đến nay, các điều kiện giám sát phóng xạ (được cập nhật chỉ vài phút trước) trông “bình thường”, theo ông JeffreyLewis, Giám đốc Chương trình Không phổ biến vũ khí hạt nhân Đông Á tại Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến vũ khí hạt nhân James Martin (Mỹ).

Ông Lewis nói, máy dò bức xạ được đặt ở “khắp nơi”, có thể thu nhận bất kỳ sự đột biến nào của bức xạ. “Lò phản ứng là những kết cấu lớn, kín và bằng bê tông. Chúng không bắt lửa. Chúng tôi không biết điều gì đã gây ra hỏa hoạn”, ông nói.

Nếu đám cháy phá vỡ cấu trúc ngăn lửa của lò phản ứng, đó là lúc nó có thể trở nên nguy hiểm, ông Lewis nói. Nhưng có công nhân tại hiện trường 24/7, họ có thể dừng lò phản ứng trước khi ngọn lửa tiến sát hơn, ông lưu ý.

Lò phản ứng số 1 của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine (ảnh cắt từ camera giám sát). Nguồn: Mail Online.

Lo các thanh nhiên liệu tan chảy

Ông Lewis nhận định: “Nỗi lo lớn nhất là khu vực bảo vệ (lò phản ứng hạt nhân) sẽ bị phá hủy, ví dụ bởi tên lửa”.

Ông James Acton, đồng giám đốc Chương trình Chính sách Hạt nhân tại Quỹ Carnegie về hòa bình quốc tế (một tổ chức tư vấn có trụ sở ở Mỹ), nói rằng, mối lo ngại lớn nhất là đám cháy có thể làm gián đoạn hệ thống làm mát của các lò phản ứng. Nếu chúng không thể tự làm mát, các thanh nhiên liệu bên trong có thể quá nóng và tan chảy.

“Tôi chắc chắn rằng lò phản ứng đã ngừng hoạt động, nhưng nhiên liệu bên trong vẫn còn phóng xạ và vẫn cần được làm mát. Bạn phải giữ cho lò phản ứng nguội chừng nào còn nhiên liệu. Lò phản ứng phải được giữ mát liên tục”, ông Acton nói. Nếu quá trình làm mát dừng lại, một đợt nóng chảy thanh nhiên liệu có thể diễn ra trong vài giờ hoặc vài ngày, tùy vào mức độ phóng xạ của lò phản ứng.

Vị trí nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Đồ họa: CNN.

Mức phóng xạ không thay đổi

Cơ quan quản lý hạt nhân của Ukraine vừa nói với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) rằng, “không có sự thay đổi nào được báo cáo về mức độ phóng xạ tại khu vực nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia”, IAEA đăng trên Twitter sáng 4/3.

Các quan chức Ukraine nói rằng, sáng nay một đám cháy bùng phát tại nhà máy hạt nhân khi lực lượng Nga tấn công “từ mọi phía”, và lính cứu hỏa không thể tiếp cận địa điểm.

Nhà máy Zaporizhzhia có sáu lò phản ứng hạt nhân, là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu, cung cấp khoảng 1/4 sản lượng điện của Ukraine. Một báo cáo nói rằng, ngọn lửa cách một trong những lò phản ứng khoảng 150 m, Mail Online đưa tin sáng 4/3.

Nhà máy nằm ở thành phố Enerhodar ở đông nam Ukraine, cách thành phố Zaporizhzhia thuộc tỉnh Zaporizhzhia khoảng 112 km. Zaporizhzhia nằm cách thành phố Donetsk khoảng 200 km về phía Tây, thuộc một trong hai vùng lãnh thổ thân Nga được Nga công nhận là một quốc gia độc lập cuối tháng trước. Theo IAEA, nhà máy này là nhà máy lớn nhất ở Ukraine, có 6 trong tổng số 15 lò phản ứng hạt nhân của nước này.

Khói lửa được nhìn thấy trên tuyến đường chính dẫn đến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Nguồn: Mail Online.

Thái An (theo CNN, Online Mail)