CLIP: Mới trùng tu 12,6 tỉ, gạch tháp Chăm Khương Mỹ ở Đà Nẵng bị mủn nát

Theo tìm hiểu, dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi tháp Bắc và tháp Giữa cụm tháp Chăm Khương Mỹ do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam cũ làm chủ đầu tư.

Dự án được thực hiện từ tháng 10-2019, có tổng kinh phí 12,6 tỉ đồng, do Viện Khoa học Công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng) thực hiện.

CLIP: Gạch trùng tu tại tháp Bắc Khương Mỹ bị mủn nát sau hơn 2 năm trùng tu

Tháng 12-2022, dự án hoàn thành, bàn giao. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm dự án kết thúc, nhiều mảng tường mới trùng tu xuất hiện tình trạng gạch mủn nát nghiêm trọng.

Tháp Chăm Khương Mỹ bị mủn nát: Đã hết hạn bảo hành

Theo ghi nhận, tại nhiều vị trí của tháp Bắc xuất hiện tình trạng gạch trùng tu bị mủn nát. Rõ nhất là hai mảng tường mới trùng tu phía trước lối vào lòng tháp Bắc, nhiều viên gạch bị mủn bột, bong tróc nham nhở. Chỉ cần tác động nhẹ, từng mảng "da" gạch lập tức rơi xuống vỡ vụn, đưa tay bóp nhẹ bột gạch bị vỡ nát.

Nhiều vị trí gạch bị mủn nát, bong tróc nham nhở

Theo chủ đầu tư, dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi tháp Bắc và tháp Giữa sử dụng gạch phục chế được sản xuất tại tỉnh Bình Định (cũ).

Vào giữa năm 2023, sau nửa tháng hoàn thành dự án, gạch trùng tu tại tháp Chăm Khương Mỹ đã xuất hiện tình trạng muối hóa, bám đầy rêu.

Lý giải nguyên nhân muối phủ trên bề mặt gạch tháp, Viện Khoa học Công nghệ xây dựng cho hay tháp Khương Mỹ cách biển khoảng 7 km theo đường chim bay, trải qua hơn 1.000 năm muối tích tụ trong thân tháp. Trước khi trùng tu, bề mặt tháp đã có muối.

Các viên gạch trùng tu bị mủn nát

Kết quả khảo sát cho thấy tháp đang trữ lượng muối Na2SO4 và NaCl rất lớn. Hai loại muối này cộng với tác động của nhiệt độ, độ ẩm và môi trường không khí biển đã ăn mòn gạch, gây mủn và tích tụ muối.

Đáng chú ý, Viện Khoa học công nghệ xây dựng không chỉ đóng vai trò đơn vị trực tiếp thi công mà còn là cơ quan nghiên cứu nguyên nhân gạch bị mủn nát.

Trả lời báo chí, đại diện đơn vị này cho biết tình trạng gạch trùng tu bị mủn nát đã được đơn vị và các cơ quan liên quan dự báo từ trước, do đó việc gạch mủn nát sau 2 năm không có gì bất ngờ. Đến thời điểm này, đơn vị không có trách nhiệm khắc phục vì đã hết thời gian bảo hành.

Thời gian qua, dư luận bày tỏ bức xúc khi dự án trùng tu với kinh phí tiền tỉ này bộc lộ nhiều hạn chế đã được các nhà nghiên cứu chỉ ra, như làm biến dạng di tích khi lấp hốc tường nội điện tháp Giữa; khai quật trái phép; thất lạc hiện vật khảo cổ…, và thời điểm này gạch trong tình trạng mủn nát. Dư luận cho rằng cần làm rõ trách nhiệm và năng lực chuyên môn của các đơn vị liên quan.

Đặc biệt, sắp tới, hàng loạt di tích Chăm ở Đà Nẵng như Phật viện Đồng Dương, tháp Bằng An, tháp Chiên Đàn… sẽ được triển khai bảo tồn, nên việc lựa chọn đơn vị độc lập nghiên cứu, kiểm tra đánh giá chất lượng công trình một cách khoa học là rất cần thiết.

Được biết, ngoài 2 tháp Bắc và tháp Giữa đã được trùng tu, hiện tại tháp Nam Khương Mỹ cũng đang trong quá trình tu bổ.

Một số hình ảnh được phóng viên ghi nhận:

Nhiều viên gạch mới trùng tu bị bong tróc

Gạch mủn nát

Đưa tay tác động nhẹ có thể ra từng mảng "da" gạch

Tình trạng mủn gạch xuất hiện tại nhiều vị trí ở khu tháp Bắc

Khu tháp Bắc và tháp Giữa thuộc di tích Khương Mỹ được trùng tu với kinh phí 12,6 tỉ đồng, hoàn thành cuối năm 2022

Hiện tháp Nam di tích Khương Mỹ cũng đang được trùng tu, với kinh phí hàng tỉ đồng

Trần Thường