Cơ hội chưa từng có để Việt Nam dẫn dắt ngành AI, bán dẫn

Ông Christopher Nguyễn, nhà sáng lập Aitomatic tại AiSC 25. Ảnh: NIC.

Hội nghị quốc tế về trí tuệ nhân tạo và bán dẫn (AiSC 25), diễn ra tại Hà Nội từ 12-14/3, là hội nghị hiếm hoi nói về sự hội tụ giữa hai ngành mũi nhọn, quy tụ hàng nghìn chuyên gia ở cả hai lĩnh vực. Chia sẻ về chủ đề này, Tiến sĩ Christopher Nguyễn, nhà sáng lập đơn vị đồng tổ chức sự kiện Aitomatic, đánh giá Việt Nam là vị trí rất phù hợp.

“Đây là nơi mà sự hội tụ có thể xảy ra trong 10-20 năm nữa, nên tôi nghĩ Hà Nội là địa điểm tổ chức hoàn toàn phù hợp”, ông Christopher Nguyễn mở đầu bài phát biểu của mình.

Cơ hội 4.000 năm mới có cho Việt Nam

Nói về cơ hội của ngành công nghệ Việt Nam, ông Christopher Nguyễn nhớ lại những trải nghiệm cách đây gần 30 năm của ông khi làm việc cho Sun Microsystem, kết hợp với VNPT để xây dựng kết nối Internet. Khi đó, Việt Nam chỉ có đường truyền 128 kb/s để phục vụ toàn quốc. Nhưng không lâu sau, tốc độ kết nối Internet tăng trưởng tương đương định luật Moore, tức là gấp đôi sau 18 tháng.

Đi cùng sự phát triển của Internet là tăng trưởng về kiến thức, và những bạn trẻ lớn lên trong thời đại Internet có thể trang bị kiến thức không thua kém gì người trẻ ở nước ngoài.

“Hãy thử tưởng tượng xem, nơi này sẽ còn phát triển thế nào trong 10-20 năm nữa”, ông Christopher chia sẻ.

Khách tham gia trải nghiệm các sản phẩm được giới thiệu tại AiSC 25. Ảnh: NIC.

Là quốc gia đang phát triển, Việt Nam thể hiện sự lạc quan rõ rệt về công nghệ, đặc biệt là đối với AI. Trong khảo sát được ông Christopher chia sẻ, người được hỏi tại Việt Nam xem công nghệ như một cơ hội thay vì mối đe dọa. Sự lạc quan này, kết hợp với dân số trẻ 100 triệu người, tạo nên nền tảng mạnh mẽ cho đổi mới và tăng trưởng trong sự hội tụ AI-bán dẫn.

Ông Christopher cũng đánh giá cao những nỗ lực của chính phủ, thể hiện sự khẩn trương và năng lượng chưa từng có trong việc hỗ trợ phát triển công nghệ. Nghị quyết 57, được thông qua vào tháng 12/2024, đã loại bỏ các rào cản đối với sự tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ.

Sáng kiến của chính phủ đào tạo 50.000 chuyên gia AI và bán dẫn vào năm 2030 thể hiện cam kết đầy tham vọng xây dựng chuyên môn địa phương. Kết hợp với sự đầu tư từ các quốc gia và vùng lãnh thổ như Nhật Bản, Hàn Quốc, ông Christopher cho rằng Việt Nam có thể tận dụng những lợi thế để trở thành trung tâm phát triển AI và cung cấp nhân tài kỹ thuật cho cả địa phương và toàn cầu.

Theo ông Christopher, một số lĩnh vực phù hợp với khả năng của Việt Nam là AI biên (Edge AI), thiết kế bán dẫn được tối ưu hóa bởi AI, kiến trúc AI dành riêng cho các lĩnh vực, mô hình nền tảng tối ưu phần cứng và hệ thống đóng gói chip tiên tiến.

Nhà sáng lập Aitomatic mô tả sự hội tụ của những yếu tố như nhân khẩu học, xu hướng thế giới, địa chính trị, kinh tế và công nghệ là cơ hội chưa từng có để Việt Nam không chỉ tham gia mà còn là người bắc cầu, dẫn dắt cuộc cách mạng AI-bán dẫn.

“Bạn bè và đồng nghiệp của tôi cho rằng đây là cơ hội chỉ có một lần trong đời. Tôi thì cho rằng không phải vậy. Đây là cơ hội 4.000 năm mới có một lần”, ông Christopher Nguyễn kết luận.

Những xu hướng mới về Ai, bán dẫn

Tại hội nghị, các chuyên gia đã thảo luận về những xu hướng công nghệ mới trong lĩnh vực AI và bán dẫn, bao gồm cách mạng hóa thiết kế và sản xuất chip, tiềm năng của kiến trúc bán dẫn tiên tiến và chính sách chiến lược tăng cường hợp tác toàn cầu.

Trong phần trình bày của mình, bà Anna Goldie, chuyên gia nghiên cứu tại Google DeepMind, nhận xét bán dẫn là nguyên liệu để thúc đẩy sự phát triển của AI. Bà Goldie cho biết nhóm nghiên cứu của mình đã đặt câu hỏi ngược lại: liệu có thể dùng AI để tự động hóa việc thiết kế chip, tạo ra chip nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Bà Anna Goldie, chuyên gia nghiên cứu tại Google DeepMind, chia sẻ về nghiên cứu và ứng dụng AlphaChip của Google. Ảnh: NIC.

Đó là lý do Google DeepMind thúc đẩy nghiên cứu về sử dụng AI cho khâu quy hoạch mặt bằng (floorplanning), với tên gọi AlphaChip. Đây là khâu quan trọng trong thiết kế chip, bởi nó ảnh hưởng tới rất nhiều vấn đề như hiệu năng, tiêu thụ điện, tỷ lệ sản xuất thành công và kích thước chip. Bài toán quy hoạch mặt bằng, theo đại diện Google, còn phức tạp hơn nhiều lần so với tổng số nước đi của cờ vây, một bài toán mà AI đã vượt qua cách đây 8 năm.

Kết quả ban đầu cho thấy, những con chip được thiết kế bởi AI có hiệu suất cao hơn hẳn các con chip thông thường. Đơn vị này đang kỳ vọng có thể tạo ra các mô hình tự động hóa việc thiết kế chip toàn trình trong thời gian tới.

Bà Anna Goldie cũng chia sẻ 6 dự đoán của mình về xu hướng của AI và bán dẫn trong tương lai, như sự kết hợp của AI và công cụ tính toán chính xác, tầm quan trọng ngày càng tăng của học tăng cường, hay dữ liệu do AI tạo ra sẽ được sử dụng để đào tạo các mô hình mới.

Ông Bùi Hải Quân, Phó Chủ tịch VPBank, cũng có bài chia sẻ về tầm nhìn và sự tác động của công nghệ đối với lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Ông Quân cho rằng các ngân hàng tương lai sẽ thông minh, chủ động và cá nhân hóa cao để đạt hiệu quả cao hơn, bảo mật hơn và tập trung hơn vào khách hàng. Công nghệ nói chung và AI nói riêng là chìa khóa để ngân hàng đạt được mục tiêu này.

“Với việc ứng dụng AI và nền tảng dữ liệu lớn, năng lực tốt, chúng ta có thể có chân dung khách hàng, dự đoán nhu cầu của khách hàng, qua đó có năng lực thiết kế sản phẩm và tạo ra kênh đưa sản phẩm tới khách hàng một cách tốt nhất. Đó là mục tiêu về dịch vụ tài chính các nhân hóa của chúng tôi”, ông Quân cho biết.

Ông Bùi Hải Quân, Phó chủ tịch VPBank, chia sẻ về cách ngân hàng ứng dụng AI để tạo ra sản phẩm cá nhân hóa. Ảnh: NIC.

Trong phần chia sẻ của mình, ông Quân mô tả lại hệ sinh thái của VPBank, cũng như cách mà AI được ứng dụng để tạo ra dịch vụ tốt hơn. Ví dụ như với OPES, nhờ ứng dụng công nghệ, đơn vị này đạt doanh thu 2.600 tỷ, phục vụ 20 triệu khách hàng chỉ với 110 nhân viên. Hay Cake, nền tảng được triển khai theo kiểu “hộp cát” của VPBank về ngân hàng số, đã có những bước tiến như tự xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Nhiều ứng dụng công nghệ khác do Cake triển khai sau đó được mở rộng ra cho VPBank.

Ông Bùi Hải Quân cho rằng Cake là một ví dụ của một công ty nhỏ nhưng tự xây dựng cho mình những công nghệ, mà trước đây phải mua từ những nhà cung cấp nước ngoài.

“Đây là ví dụ trong việc nếu có năng lực về công nghệ, AI, các công ty nhỏ Việt Nam cũng có thể tự xây cho mình các nền tảng, giải pháp về AI để tạo ra các sản phẩm để giới thiệu cho người dùng một cách tốt nhất”, Phó chủ tịch VPBank kết luận.

Minh Khôi