Có loại quả mùa này 'hót hòn họt', tranh nhau mua để được trở về tuổi thơ

Quả thị (tên khoa học: Diospyros decandra Lour) là một loại trái cây quen thuộc với người Việt Nam. Quả có hình tròn,vỏ ngoài màu vàng óng, bên trong mọng nước và chia thành 6-8 múi. Đặc trưng nhất của quả thị là hương thơm dịu nhẹ,rất dễ chịu.

Theo Đông y, hương thơm đặc trưng của quả thị có tác dụng trấn tĩnh thần kinh, giúp giảm căng thẳng và mệt mỏi.Không chỉ có hương thơm, mà phần thịt quả, vỏ và lá cây đều được sử dụng trong y học cổ truyền. Cụ thể, lá, vỏ và rễ cây thị có tác dụng cầm nôn, giảm đau, tiêu viêm, đồng thời hỗ trợ điều trị các bệnh như mụn nhọt, vết thương, bỏng,dị ứng và phù thũng.

Ở miền Bắc, thị xuất hiện nhiều vào cuối hè, đầu thu

Ở miền Bắc, quả thị thường bắt đầu xuất hiện sau Tết Đoan Ngọ, nhưng phải đến cuối tháng 6, đầu tháng 7 âm lịch - đúng vào cuối hè, đầu thu - mới thật sự vào mùa. Từ những chợ nhỏ ven đường cho đến các chợ lớn, thị bày bán tràn ngập, dễ dàng tìm mua.

Thị có hai loại chính: thị gộc và thị sáp. Thị gộc có hình cầu, to tròn, còn thị sáp thì nhỏ hơn và hơi dẹt. Người ta thường thích chơi thị sáp hơn.

Chơi thị là một thú vui tao nhã của người Việt. Ngày xưa, quả thị không chỉ dùng để thưởng thức mà còn được dùng để trang trí nhà cửa, tạo không gian thơm mát. Người ta thường đặt thị trên ban thờ, trong phòng khách hoặc treo những giỏ thị nhỏ bằng len để hương thơm tỏa khắp nhà. Phải đến khi quả chín, có những đốm màu vàng nâu đặc trưng, người ta mới mang ra ăn.

Những trái thị vàng óng, ngát hương thơm được đựng trong những chiếc giỏ xinh xắn.

Ngày xưa, thế hệ 8X và các thế hệ trước thường rất thích ăn thị. Thịt quả thị chín vàng ươm, thơm lừng như mật ong nhưng vẫn giữ một chút vị chát nhẹ đặc trưng. Để giảm bớt vị chát, người ta thường nắn bóp nhẹ quả thị cho đến khi thịt quả mềm ra, thậm chí hơi nứt nẻ. Sau đó, khéo léo tách bỏ núm quả và thưởng thức bằng cách hút thịt quả qua lỗ tròn vừa tạo ra.

Dù thời gian trôi qua, thị vẫn giữ được sức hút đặc biệt đối với nhiều người. Mặc dù giá thành không hề rẻ, từ 5.000 - 10.000 đồng/quả nhỏ đến 200.000 - 250.000 đồng/kg, thị vẫn được người tiêu dùng săn lùng. Có thể nói, thị không chỉ là một loại quả mà còn là một nét đẹp văn hóa của người Việt.

Thị giờ đắt hơn cả hoa quả nhập khẩu.

Không chỉ bán lẻ từng quả, nhiều nơi còn bán cả cành thị, mỗi cành có giá từ 150.000 - 200.000 đồng, rất thích hợp để cắm lọ trang trí. Ngoài ra, thị còn được bày bán trong những giỏ đan xinh xắn với mức giá từ 120.000 - 200.000 đồng/giỏ.

Chị Nguyễn Thị Hậu, một người bán hàng rong trên phố Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội chia sẻ: "Khách hàng có thể lựa chọn quả xanh để thắp hương, quả sẽ chín dần theo thời gian. Hoặc nếu muốn, họ có thể mua quả chín vàng để trưng bày, tạo hương thơm cho nhà cửa và văn phòng. Điều đặc biệt là thị rất bền, quả chín có thể giữ được hương thơm trong 4-5 ngày, còn quả xanh có thể để được đến 15 ngày."

Theo chị Hậu, thị được ưa chuộng không chỉ vì hương thơm đặc trưng mà còn bởi nó gợi nhớ về tuổi thơ của nhiều người

Nhìn những quả thị căng tròn vàng óng, tôi lại nhớ về những ngày tháng tuổi thơ nghèo khó. Ngày ấy, chúng tôi thường háo hức chờ mẹ đi chợ về. Lúc được cái bánh, khi được cái kẹo, và vào mùa thị, không bao giờ thiếu loại quả này trên mâm cơm. Chị em tôi thích thú cầm thị trên tay, đưa lên mũi hít hà hương thơm. Sao mà thơm đến thế! Đến giờ, chỉ cần nhắm mắt lại, tôi vẫn còn cảm nhận được mùi hương ấy rõ mệt”, chị Nguyễn Thùy Anh (Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ trong khi đang lựa chọn những trái thị tươi ngon bên gánh hàng rong.

Đó cũng là lý do mà hầu hết những người yêu thích quả thị đều cảm thấy như vậy. Bởi vì, đối với họ, quả thị không chỉ là một loại trái cây mà còn là một kỷ niệm tuổi thơ đẹp đẽ. Việc nhìn thấy, ngửi thấy mùi thơm của thị gợi cho họ nhớ về những ngày tháng hồn nhiên, trong sáng. Và có lẽ, cũng chính vì thế mà bài thơ hầu như ai cũng thuộc:

"Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện

Sẽ được nhìn thấy các bà tiên

Thấy chú bé đi hài bảy dặm

Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền"

(Nói với em - Vũ Quần Phương).

Sơn Hà