Có nên cho chủ cũ tá túc trong ngôi nhà vừa mua hay không?

Những ngày qua, mạng xã hội xôn xao một clip một người mua nhà sau khi cho chủ cũ ở một thời gian khi đòi nhà thì người đã bán nhà không bàn giao.

Clip này thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng vì khá nhiều trường hợp gặp phiền phức sau khi mua nhà để chủ cũ ở lại chính ngôi nhà vừa mua.

Khi chủ mới yêu cầu dọn ra thì chủ cũ cố tình kéo dài thời gian khiến người mua nhà gặp không ít khó khăn.

Luật sư khuyến cáo cần xử lý cẩn thận, đúng quy định pháp luật khi đã mua, bán nhà

Thường thì khi gặp tình huống này, người ta sẽ nghĩ đến việc xử lý theo hướng hình sự để nhanh chóng lấy lại được căn nhà, các hành vi phạm tội thường được nhắc đến như: Tội xâm phạm chỗ ở của người khác (Điều 158 Bộ Luật Hình sự), Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 BLHS), Tội chiếm giữ tài sản trái phép (Điều 176 BLHS). Tuy nhiên, việc chây ì, không trả nhà không đủ điều kiện để cấu thành các tội trên.

Chủ mới cần làm gì?

Vậy trong trường hợp này chủ mới cần làm gì để lấy lại tài sản của mình một cách hợp pháp, đúng quy định của pháp luật?

Trường hợp không đòi được căn nhà vừa mua, chủ cũ không dọn ra thì chủ mới cần lập văn bản để gửi cho chủ cũ (có thể gửi qua đường bưu điện) để yêu cầu chủ cũ trả nhà, trong đó có nêu rõ:

Nhà đã được mua bán và chuyển giao quyền sở hữu, thời hạn ở thêm đã hết, yêu cầu chủ cũ trả lại nhà trong một thời hạn nhất định, thông báo rõ nếu không trả nhà thì chủ mới sẽ tiến hành khởi kiện ra tòa án.

Thuê người hoặc tự mình di chuyển, đập phá tài sản, đồ đạc trong nhà; Đe dọa, khống chế, dùng vũ lực buộc chủ cũ ra khỏi nhà.

Những việc này, chủ mới có thể căn cứ theo điều Điều 164 Bộ Luật Dân sự. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 164 Bộ Luật Dân sự thì "Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền tự bảo vệ, ngăn chặn bất kỳ người nào có hành vi xâm phạm quyền của mình bằng những biện pháp không trái với quy định của pháp luật".

Khoản 2 Điều 164 Bộ Luật Dân sự quy đinh: "Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền yêu cầu tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác buộc người có hành vi xâm phạm quyền phải trả lại tài sản, chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật việc thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại".

Nếu chủ cũ vẫn không chịu trả nhà thì chủ mới tiến hành khởi kiện đòi lại tài sản tại tòa án vì chủ mới có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật theo Điều 166 Bộ luật Dân sự.

Giấy tờ cần chuẩn bị

Chủ mới cần chuẩn bị đầy đủ tài liệu chứng minh quyền sở hữu nhà để làm thủ tục khởi kiện như: Hợp đồng mua bán đã công chứng, chứng thực; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở đã sang tên cho chủ mới; Văn bản thỏa thuận cho ở lại (nếu có); Văn bản thông báo yêu cầu trả nhà (kèm theo việc chứng minh đã gửi cho chũ cũ văn bản này). Sau khi thắng kiện thì chủ mới yêu cầu thi hành án và cưỡng chế bàn giao nhà.

Vậy nên chủ mới có thể xem xét mời thừa phát lại tới căn nhà đó để lập vi bằng từ lúc tiến hành mở khóa vào nhà, ghi nhận trong nhà có những tài sản gì để tránh việc chủ cũ nói rằng chủ mới tự ý vào nhà, họ bị mất đồ đạc..

Sau khi lập vi bằng thì tiến hành niêm phong toàn bộ tài sản, thay toàn bộ ổ khóa. Lúc này, chủ mới đã chiếm hữu lại được căn nhà, buộc chủ cũ phải rời đi.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các việc trên, để tránh rủi ro cho chủ mới hoặc tránh việc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì chủ mới không thực hiện các hành vi sau: Thuê người hoặc tự mình di chuyển, đập phá tài sản, đồ đạc trong nhà; Đe dọa, khống chế, dùng vũ lực buộc chủ cũ ra khỏi nhà.

Luật sư Lưu Tấn Anh Toàn (Giám đốc Công ty Luật Lưu Vũ)