Có nên 'đặt cược' vào cổ phiếu dầu khí?

Sau phiên 17/6 lao dốc do hoạt động chốt lời, tới phiên 18/6, nhóm cổ phiếu dầu khí tiếp tục trở lại đường đua, bất chấp thị trường chung “đỏ lửa”. Hàng loạt cổ phiếu như: PVS, PVD, PVC, BSR, GAS,… đều phủ “sắc xanh” tích cực.

Cổ phiếu “nóng” trở lại

Theo quan sát, sau thông tin Israel tấn công Iran được phát đi, giá dầu đã tăng vọt 12% và giúp cổ phiếu ngành dầu khí lội ngược dòng thị trường, khởi sắc ngay trong phiên 13/6 sau khoảng thời gian ghi nhận diễn biến kém tích cực. Đây cũng là phiên ghi nhận lần hiếm hoi trong thời gian qua, nhóm cổ phiếu dầu khí có sự đồng thuận bứt phá. Sức nóng này tiếp tục lan tỏa sang phiên 16/6 với hàng loạt mã cổ phiếu tiếp đà "xanh tím".

Giá dầu tăng cao giúp nhóm cổ phiếu dầu khí "nóng" trở lại.

Ảnh hưởng từ xung đột Trung Đông, nhiều tổ chức đã dự báo giá dầu dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong ngắn hạn, đặc biệt khi lịch sử đã cho thấy giá dầu thường biến động mạnh khi khu vực Trung Đông – nơi tập trung nhiều quốc gia sản xuất dầu lớn – xảy ra xung đột.

Các tổ chức thế giới nhận định trong kịch bản xấu hơn, nếu eo biển Hormuz – tuyến hàng hải chiến lược vận chuyển khoảng 20% lượng dầu mỏ thế giới bị phong tỏa, giá dầu thô có thể tiếp tục tăng cao hơn nữa, tương tự như những diễn biến sau cuộc tấn công chiếm đóng Kuwait của Iraq năm 1990. Đây là một kịch bản hoàn toàn có thể xảy ra, mặc dù xác suất là khá thấp.

Theo Bloomberg, nếu eo biển Hormuz bị đóng cửa, giá dầu có thể tăng lên trên 100 USD/thùng do thiếu hụt nguồn cung từ các nước thuộc khu vực Vịnh Ba Tư. Ngoài ra, việc đóng cửa eo biển Hormuz cũng có thể khiến giá LNG tăng ít nhất 35% do gián đoạn dòng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Qatar. Đồng thời, hoạt động khai thác khí đốt của Israel cũng có nguy cơ bị gián đoạn, hoặc nước này có thể tạm dừng xuất khẩu khí đốt sang Ai Cập, làm dấy lên lo ngại về nguồn cung và đẩy giá lên cao hơn nữa.

Lâu nay, giá dầu và cổ phiếu ngành dầu khí có mối quan hệ chặt chẽ, trong đó giá dầu đóng vai trò là yếu tố dẫn dắt chính ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp và là một phần động lực tác động đến diễn biến thị giá cổ phiếu. Nếu giá dầu tăng lên và có thể duy trì ở mức cao sẽ mang lại lợi nhuận đối với các doanh nghiệp trong ngành.

Trong đó, những công ty dịch vụ cho lĩnh vực thượng nguồn như PVS, PVD được kỳ vọng sẽ duy trì đà tăng trưởng nhờ hoạt động E&P sôi nổi.

Đối với PVD, các dự án rất lớn kỳ vọng được thực hiện như Lô B – Ô Môn, Nam Du U Minh sẽ là động lực phát triển trong trung và dài hạn. Bên cạnh đó, hiện 4 giàn khoan biển đều kín lịch khoan ở thị trường quốc tế đến hết năm 2025, thậm chí một số giàn có hợp đồng chắc chắn đến năm 2028. Riêng giàn tự nâng PV DRILLING VIII dự kiến đưa vào hoạt động từ tháng 9/2025.

Về PVS, hoạt động kinh doanh của công ty khả quan với lượng backlog Cơ khí và Xây dựng (M&C) đáng kể trị giá 3 tỷ USD cho dự án Lô B và điện gió ngoài khơi, đảm bảo khối lượng công việc ổn định ít nhất đến cuối năm 2028. Hiện tại, phần lớn các hợp đồng EPC của PVS vẫn đang triển khai đúng tiến độ.

Ở phân khúc trung nguồn, GAS dự kiến cũng sẽ được hưởng lợi khi dự án Lô B – Ô Môn đi vào hoạt động với vai trò là đơn vị thu gom và phân phối khí cho chuỗi điện khí miền Tây, tạo ra nguồn doanh thu ổn định và dài hạn.

Đối với các doanh nghiệp ở hạ nguồn, BSR được kỳ vọng sẽ hưởng lợi nhờ việc crack spread tại châu Á được phục hồi trong thời gian tới do nhu cầu tiêu thụ tăng và gia tăng hoạt động bảo dưỡng tại các nhà máy lọc dầu lớn trên toàn cầu. Bên cạnh đó, sản lượng sản xuất của BSR dự kiến sẽ đạt tăng trưởng tốt trong năm 2025 do việc khôi phục lại hoạt động sản xuất sau bảo dưỡng Nhà máy lọc dầu Dung Quất lần 5.

Trong khi đó, DCM có thể cải thiện biên lợi nhuận nhờ giá bán Urê tăng, giá khí đầu vào giảm và triển vọng doanh thu dài hạn từ mảng NPK. Chính sách thuế GTGT 5% đối với phân bón được cho là sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng sức cạnh tranh.

Thận trọng và chú ý tới giá dầu

Năm 2025, SSI Research kỳ vọng triển vọng lợi nhuận nhóm dầu khí sẽ tốt hơn năm 2024 nhờ hoạt động E&P cải thiện.

Cụ thể, lợi nhuận của BSR được kỳ vọng sẽ tăng 73% so với cùng kỳ lên 3.100 tỷ đồng nhờ sản lượng tiêu thụ phục hồi 15% so với cùng kỳ sau khi bảo trì trong năm 2024, và crack spread ổn định sau khi một lượng công suất lọc dầu trên thị trường toàn cầu đóng cửa.

Còn PLX dự kiến sẽ đạt tăng trưởng lợi nhuận 1 chữ số nhờ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ tự nhiên đạt 4%. Lợi nhuận của GAS kỳ vọng sẽ đi ngang, do sản lượng LNG tăng sẽ bù đắp cho các mỏ truyền thống cạn kiệt.

Mặt khác, những công ty thượng nguồn như PVD và PVS dự kiến sẽ duy trì đà tăng trưởng nhờ hoạt động E&P sôi nổi. Những công ty này cũng được hưởng lợi chính từ dự án Lô B. SSI Research dự báo PVD sẽ duy trì đà tăng mạnh ở mức khoảng 50% so với cùng kỳ nhờ công suất hoạt động cao và giá thuê ngày của giàn khoan dầu cao hơn 10% so với cùng kỳ.

PVS được kỳ vọng sẽ tăng 20% so với cùng kỳ trong năm 2025 nhờ thu nhập tăng từ các hợp đồng EPC cho phần thượng nguồn dự án Lô B.

Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện tại, ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh số, Chứng khoán VPBank (VPBankS) nhận xét đà tăng của nhóm cổ phiếu dầu khí vẫn mang tính chất kỳ vọng nhiều hơn là thực tế.

Qua cuộc khảo sát về nhu cầu dầu trên thế giới của Reuters hồi tháng 5, giới phân tích cho rằng, nhu cầu tiêu thụ dầu đang bị kìm hãm bởi nhiều yếu tố như căng thẳng thương mại dai dẳng, rủi ro kinh tế toàn cầu và xu hướng chuyển nhanh sang xe điện.

Mặc dù một số căng thẳng thương mại có dấu hiệu hạ nhiệt, nhưng những bất ổn xoay quanh chính sách thuế quan và các cuộc đàm phán thương mại quốc tế vẫn khiến thị trường lo ngại. Chuyên gia Tobias Keller từ Ngân hàng UniCredit nhận định, chừng nào các xung đột thương mại chưa được tháo gỡ, nhu cầu đối với các sản phẩm dầu mỏ vẫn sẽ bị kìm hãm.

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh nhiều biến động, giới giao dịch và nhà đầu tư buộc phải thận trọng hơn, và chú ý sát sao đến các yếu tố đang ảnh hưởng trực tiếp tới giá dầu.

Những yếu tố then chốt hiện nay bao gồm: Tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu; biến động sản lượng từ các nước trong và ngoài OPEC; rủi ro địa chính trị như xung đột khu vực, hoặc gián đoạn nguồn cung; mức khai thác của Ả Rập Xê Út – quốc gia xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới. Ngoài ra, sự biến động của đồng USD, yếu tố mùa vụ trong tiêu thụ năng lượng, cùng hoạt động đầu tư trên thị trường hợp đồng dầu tương lai, cũng đóng vai trò không nhỏ.

Hải Giang