Con vật 'xấu nhất thế giới' thắng giải cá của năm

Khi bị kéo ra khỏi nước, sự giảm áp đột ngột khiến cá blobfish (phải) bị biến dạng như ảnh trái. Ảnh: Kerryn Parkinson/NOAA/MBARI; Wikimedia Commons.

Cuộc thi năm nay ghi nhận số phiếu bầu kỷ lục với 5.583 lượt bình chọn, tăng mạnh so với 1.021 phiếu năm trước. Blobfish (“Cá giọt nước”) giành chiến thắng với 1.286 phiếu, bỏ xa loài cá tráp cam 300 phiếu, dù đối thủ này nhận được sự ủng hộ từ nhiều tổ chức môi trường lớn như Greenpeace, Forest & Bird và Environmental Law Initiative.

Blobfish sinh sống ở vùng biển sâu ngoài khơi New Zealand và Australia, nơi áp suất cực lớn buộc chúng phải phát triển cấu trúc cơ thể đặc biệt. Chúng không có bong bóng bơi, khung xương hoàn chỉnh, cơ bắp hay vảy. Thay vào đó, toàn bộ cơ thể blobfish được cấu tạo từ mô mềm có mật độ thấp hơn nước, giúp chúng lơ lửng ngay phía trên đáy biển.

Loài cá này trở nên nổi tiếng sau lần hiếm hoi lọt vào ống kính máy ảnh từ hơn một thập kỷ trước. Gương mặt nhăn nhó, mềm nhũn của con cá trong bức ảnh đã nhanh chóng trở thành hiện tượng mạng.

Tuy nhiên, ngoại hình kỳ lạ trong bức ảnh của blobfish thực chất là hậu quả của việc bị kéo lên khỏi vùng nước sâu. Khi ở dưới biển, áp suất nước giúp chúng giữ được hình dạng tương đối bình thường, nhưng khi bị đưa lên mặt nước, sự thay đổi áp suất đột ngột khiến cơ thể chúng trở nên méo mó.

"Thật đáng tiếc khi loài cá này bị đưa lên khỏi mặt nước… sự thay đổi áp suất đột ngột khiến nó trông như vật thí nghiệm y khoa thất bại”, Konrad Kurta, người phát ngôn của tổ chức Mountains to Sea Conservation Trust, nhận xét.

Theo bà Kurta, blobfish có thể sống đến 130 năm và phát triển rất chậm. "Chúng gần như chỉ ngồi yên một chỗ, chờ con mồi tự tiến sát vào miệng rồi mới ăn”, bà nói.

Hiện vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về tình trạng bảo tồn của blobfish, nhưng môi trường sống và số lượng của chúng có nguy cơ bị đe dọa do hoạt động đánh bắt ở tầng đáy. "Blobfish thường bị mắc vào lưới của các tàu đánh bắt cá tráp cam", bà Kurta cho biết.

Cuộc thi Cá của năm, được tổ chức từ năm 2020 với mục đích nâng cao nhận thức về các loài cá bản địa và môi trường sống của chúng.

Lạc Chi