Công bằng, dễ thực hiện

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua với nhiều nội dung đã được tiếp thu, chỉnh lý so với luật cũ, được đại biểu Quốc hội và chuyên gia đánh giá sẽ giúp giảm gánh nặng cho người nộp thuế, bảo đảm chính sách thuế hài hòa, công bằng và dễ thực hiện.

Nhiều điểm mới được tiếp thu, chỉnh lý

Ngày 10/12/2025, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Về thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh, quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) giảm gánh nặng tuân thủ và tạo thuận lợi cho hộ, cá nhân kinh doanh, đặc biệt là các hộ kinh doanh nhỏ và vừa.

Theo đó, điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm và cho trừ mức này trước khi tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu. Đồng thời, điều chỉnh mức doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) tương ứng lên 500 triệu đồng.

Công chức Thuế cơ sở 2 tỉnh Thái Nguyên hướng dẫn hộ kinh doanh mỹ phẩm tại chợ Ba Hàng, Phổ Yên, Thái Nguyên sử dụng eTax Mobile. Ảnh: Đức Thanh

Công chức Thuế cơ sở 2 tỉnh Thái Nguyên hướng dẫn hộ kinh doanh mỹ phẩm tại chợ Ba Hàng, Phổ Yên, Thái Nguyên sử dụng eTax Mobile. Ảnh: Đức Thanh

Đồng thời, Luật cũng bổ sung phương pháp tính thuế trên thu nhập đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng. Áp dụng thuế suất 15% tương tự như thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm. Đồng thời, quy định các cá nhân này được lựa chọn phương pháp tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu hoặc theo thu nhập.

Ngoài ra, biểu thuế đã được chỉnh lý theo hướng giảm thuế suất ở một số bậc nhằm đảm bảo tính hợp lý, tránh tăng đột ngột và tạo động lực cho người lao động. Cụ thể, giảm mức thuế suất 15% ở bậc 2 xuống 10% và thuế suất 25% ở bậc 3 xuống 20%.

Về mức giảm trừ gia cảnh, đã đưa mức giảm trừ gia cảnh quy định tại Nghị quyết số 110/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Theo đó, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng; cho mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng.

Hộ kinh doanh nhỏ lẻ được tiếp thêm động lực

PGS. TS Lê Xuân Trường - Trưởng khoa Thuế - Hải quan, Học viện Tài chính nhấn mạnh, những nội dung sửa đổi lớn tại Luật Thuế thu nhập cá nhân thể hiện sự tiếp thu nghiêm túc, cầu thị của Chính phủ đối với các ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội và cơ quan thẩm tra.

Đáng chú ý, mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ, cá nhân kinh doanh được điều chỉnh lên 500 triệu đồng/năm, đồng thời cũng là mức được trừ trước khi nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu. Đây là con số khá phù hợp với mức thu nhập bình quân đầu người trong bối cảnh hiện nay.

Theo đánh giá của đại biểu Phạm Thị Hồng Yến - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Luật đã có những điều chỉnh quan trọng theo hướng giảm gánh nặng thuế và tăng tính linh hoạt trong thực thi, đặc biệt đối với hộ và cá nhân kinh doanh, trên cơ sở ý kiến thẩm tra, ý kiến của các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ và tại hội trường.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được ban hành cho phép giảm trừ gia cảnh với các khoản chi cho y tế, giáo dục, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm nhân thọ…, góp phần giảm gánh nặng cho người nộp thuế.

Đại biểu Đỗ Đức Hiển - đoàn TP. Hồ Chí Minh

Đại biểu phân tích, các chính sách điều chỉnh tăng ngưỡng doanh thu miễn thuế và cho phép hộ, cá nhân kinh doanh được lựa chọn phương pháp tính thuế tại Luật sẽ giảm gánh nặng cho người nộp thuế, bảo đảm chính sách thuế hài hòa, công bằng và dễ thực hiện.

Luật cũng quy định Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế phù hợp tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ. Quy định này thể hiện rõ tính linh hoạt trong quá trình thực thi chính sách.

Điểm mới khác được đại biểu chỉ ra là cho phép hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng/năm được lựa chọn hình thức, phương pháp tính thuế. Phương án thứ nhất là nộp thuế theo thu nhập, tức lấy doanh thu trừ chi phí rồi nhân với thuế suất 15%. Theo đại biểu, cách tính này tạo hành lang pháp lý công bằng, phù hợp với điều kiện kinh doanh của từng hộ và cá nhân, hỗ trợ họ yên tâm sản xuất, ổn định đời sống và tạo điều kiện thuận lợi nếu có nhu cầu chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Theo thống kê của cơ quan thuế, tổng số hộ kinh doanh đang hoạt động thường xuyên trên cả nước là hơn 2,54 triệu hộ. Với ngưỡng doanh thu chịu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa được thông qua, số hộ dự kiến không phải nộp thuế là khoảng 2,3 triệu hộ, tương ứng khoảng 90% tổng số hộ kinh doanh đang hoạt động.

Mặc dù đã chuyển sang phương pháp kê khai, xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, song chị Duyên - chủ hộ kinh doanh mỹ phẩm Hồng Duyên, chợ Ba Hàng, Phổ Yên, Thái Nguyên cũng tỏ ra phấn khởi khi biết tin Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với nhiều điểm mới, giảm gánh nặng về nghĩa vụ thuế cho hộ kinh doanh.

Theo chị Duyên, mức doanh thu chịu thuế được nâng lên 500 triệu đồng/năm, đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh sẽ được giảm nghĩa vụ thuế. Điều này giúp các hộ nhỏ lẻ có thêm động lực tiếp tục kinh doanh.

Tuy nhiên, điều chị Duyên còn băn khoăn là các mặt hàng kinh doanh của mình có loại có thẻ treo, cũng có loại chưa có thẻ treo. Vì vậy, chị Duyên mong muốn cơ quan chức năng có hướng dẫn cụ thể về việc sử dụng thẻ treo để cung cấp thông tin cơ bản như giá, kích cỡ, chất liệu, thương hiệu, giúp tăng nhận diện và uy tín cho sản phẩm để chị yên tâm kinh doanh.

Bổ sung nhiều khoản thu nhập được miễn, giảm thuế

Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) bổ sung các khoản thu nhập được miễn thuế bao gồm: thu nhập từ lợi tức cổ phần của thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp, cá nhân là nông dân ký kết hợp đồng với doanh nghiệp tham gia “Cánh đồng lớn”, trồng rừng sản xuất, nuôi trồng thủy sản.

Thu nhập từ tiền lương, tiền công của chuyên gia nước ngoài làm việc tại chương trình, dự án tài trợ bằng nguồn vốn ODA không hoàn lại, chương trình, dự án phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam; cá nhân là người Việt Nam làm việc tại cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế thuộc Hệ thống Liên hợp quốc tại Việt Nam; cá nhân tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Các khoản thu nhập trên trước đây chỉ được ghi nhận trong Thông tư của Bộ Tài chính.

Ngoài ra, Điều 5 Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cũng bổ sung nhiều trường hợp miễn thuế, giảm thuế khác như: miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời hạn 5 năm đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân là nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao thuộc các trường hợp sau: thu nhập từ dự án hoạt động công nghiệp công nghệ số trong khu công nghệ số tập trung; thu nhập từ dự án nghiên cứu và phát triển, sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm, chip bán dẫn, hệ thống trí tuệ nhân tạo; thu nhập từ các hoạt động đào tạo nhân lực công nghiệp công nghệ số.

Đồng thời, miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời hạn 5 năm đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân là nhân lực công nghệ cao thực hiện hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ cao hoặc công nghệ chiến lược thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển hoặc Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược theo quy định của pháp luật về công nghệ cao.

Miễn thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng chứng chỉ quỹ mở thành lập theo quy định của pháp luật về chứng khoán được nắm giữ từ 2 năm trở lên kể từ ngày mua.

Giảm 50% thuế thu nhập cá nhân đối với lợi tức của nhà đầu tư cá nhân được chia từ quỹ đầu tư chứng khoán, quỹ đầu tư bất động sản thành lập theo quy định của Luật Chứng khoán trong thời hạn do Chính phủ quy định.

Văn Tuấn

Nguồn Thời báo Tài chính: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/cong-bang-de-thuc-hien-188910.html