Công bố Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các hiệp định thương mại tự do toàn quốc năm 2024
Chiều 8/4, tại Hà Nội, Bộ Công Thương, Văn phòng Chính phủ phối hợp tổ chức Lễ công bố Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các hiệp định thương mại tự do (FTA Index) năm 2024 toàn quốc.
Lễ công bố được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại trụ sở Chính phủ ở Hà Nội và kết nối trực tuyến với UBND các tỉnh, thành phố trên cả nước. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn cùng đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương dự tại điểm cầu trung tâm. Cùng dự tại điểm cầu trung tâm có đồng chí Phạm Văn Thịnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang.

Các đại biểu dự Lễ công bố. Ảnh: Báo Công Thương.
Tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang, đồng chí Dương Ngọc Chiên, Giám đốc Sở Công Thương chủ trì; đại diện lãnh đạo một số sở, ngành tỉnh dự.
Chủ động khai thác lợi thế
Nội dung khảo sát của Bộ chỉ số FTA Index lần đầu tiên được công bố tập trung vào 4 khía cạnh chính như: Mức độ tiếp cận thông tin về các hiệp định thương mại tự do (FTA) của doanh nghiệp; tình hình tuân thủ các quy định pháp luật nội luật hóa từ cam kết FTA; hiệu quả các chương trình, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA và việc triển khai các cam kết phát triển bền vững trong các FTA tại địa phương, đồng thời ghi nhận các khó khăn, vướng mắc mà doanh nghiệp đang gặp phải. Kết quả Bắc Giang xếp trong nhóm trung bình thực hiện các chỉ số trong cả nước.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu.
Theo Bộ Công Thương, đến nay, Việt Nam đã ký kết và thực thi 17 FTA với nhiều đối tác lớn trên thế giới. Đặc biệt, việc tham gia các FTA thế hệ mới đã khẳng định cam kết hội nhập sâu rộng và toàn diện của Việt Nam. Các FTA này mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế như thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, mở rộng thị trường, thu hút đầu tư nước ngoài, đồng thời nâng cao năng lực sản xuất và tính cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam. Các cam kết cải cách và minh bạch hóa thể chế trong khuôn khổ FTA cũng tạo động lực cải thiện môi trường kinh doanh trong nước.
Nhận thức hội nhập kinh tế quốc tế, thực thi các hiệp định FTA có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, Bắc Giang đã chủ động thực hiện nhiều biện pháp, khai thác lợi thế. Tỉnh ban hành chiến lược dài hạn để khai thác hiệu quả các FTA như: Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa tỉnh Bắc Giang đến năm 2030; Kế hoạch nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững giai đoạn 2023-2030; Kế hoạch về chuyển đổi số tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. UBND tỉnh chỉ đạo quyết liệt các cơ quan, đơn vị liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện các nhiệm vụ được phân công về hội nhập kinh tế quốc tế, tăng cường thực hiện và khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực; thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; cải cách thủ tục hành chính. Đồng thời thường xuyên đối thoại, lắng nghe ý kiến phản ánh của người dân, doanh nghiệp nhằm giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc… Thông qua công tác thông tin cảnh báo sớm từ Bộ Công Thương, tỉnh sớm tiếp cận với các doanh nghiệp trong ngành để cung cấp thông tin, giúp các doanh nghiệp hiểu được các nguyên tắc, quy trình điều tra; các công việc doanh nghiệp cần thực hiện; xây dựng kịch bản ứng phó với các tình huống có thể xảy ra.
Chú trọng hỗ trợ doanh nghiệp thông qua cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt thủ tục và thời gian thông quan, giúp doanh nghiệp dễ dàng xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường có hiệp định FTA. Các thủ tục xuất khẩu, chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), kiểm dịch động thực vật, kiểm tra chất lượng hàng hóa được đơn giản hóa và thực hiện nhanh chóng hơn.
Sở Công Thương đã phối hợp với các cơ quan xúc tiến thương mại, ngân hàng, hiệp hội ngành nghề tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo về FTA cho doanh nghiệp. Chuyên gia từ các cơ quan nhà nước trực tiếp tư vấn cho doanh nghiệp về cách thức tận dụng các lợi ích của các FTA như quy định về xuất xứ hàng hóa, thuế quan, chứng nhận chất lượng.
Bắc Giang đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống cơ sở hạ tầng và logistics để việc vận chuyển hàng hóa xuất khẩu diễn ra thuận lợi. Cảng cạn, kho bãi và các tuyến giao thông trọng điểm được cải thiện để giảm chi phí vận tải và thời gian giao nhận hàng hóa xuất khẩu. Tỉnh chủ động mời gọi các nhà đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực có tiềm năng xuất khẩu lớn, như công nghiệp chế biến thực phẩm, linh kiện điện tử, dệt may và sản xuất ô tô. Các chính sách hỗ trợ đầu tư như miễn giảm thuế, hỗ trợ mặt bằng sản xuất đã được thực thi để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời tăng cường sự liên kết giữa doanh nghiệp nội địa và doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.
Sau khi thực thi các FTA, kim ngạch xuất khẩu của Bắc Giang tăng trưởng mạnh. Nhiều doanh nghiệp đã tận dụng các ưu đãi thuế quan từ các FTA, giúp giảm giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế; toàn tỉnh thu hút được nhiều dự án vốn đầu tư nước ngoài lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất điện tử và chế biến thực phẩm. Các dự án này không chỉ tạo ra nhiều việc làm mà còn góp phần tăng trưởng xuất khẩu cho tỉnh.
Theo đồng chí Dương Ngọc Chiên, Giám đốc Sở Công Thương, Bộ chỉ số FTA Index giúp Bắc Giang xác định được vị trí của mình trong thực hiện các FTA. Qua đây cũng có thêm cơ sở dữ liệu để tỉnh hoạch định chính sách, chiến lược phát triển phù hợp với điều kiện và tiềm năng từng địa phương. Để cải thiện, nâng chỉ số FTA Index, Sở tham mưu cho tỉnh tiếp tục thực hiện các giải pháp như: Tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp các doanh nghiệp nắm bắt và tận dụng các cơ hội từ các hiệp định thương mại. Đẩy mạnh kết nối doanh nghiệp với các đối tác quốc tế, tạo cơ hội kết nối doanh nghiệp tại Bắc Giang với các đối tác quốc tế thông qua các chương trình xúc tiến thương mại; tiếp tục cải thiện chỉ số đạt thấp.
Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, việc đánh giá hội nhập thông qua chỉ số FTA Index là rất cần thiết, là công cụ mới mang tính định lượng và có tính hệ thống, hướng tới cung cấp dữ liệu minh bạch, công khai, là căn cứ để hoạch định chính sách sát thực, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Các đại biểu dự tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang.
Thủ tướng nhấn mạnh, hội nhập đòi hỏi phải bắt nhịp, phải cùng vươn lên. Hội nhập nhưng vẫn phải độc lập, tự chủ không phụ thuộc vào bất cứ đối tác nào. Chúng ta hoan nghênh hợp tác với tất cả đối tác cùng mang lại cuộc sống ấm no cho người dân nhưng không hội nhập mà phụ thuộc. Có nghĩa là hội nhập phải đi đôi với xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ; đặt trong sự vận động, phát triển, có thời cơ, thách thức. Đồng thời bám sát phương châm đề cao chủ nghĩa đa phương, tránh đối đầu, đẩy mạnh đối thoại, vì mục tiêu bình đẳng, các bên đều có lợi.
Việt Nam xác định rõ công tác hội nhập quốc tế, đối ngoại là nhiệm vụ thường xuyên, trọng yếu; là động lực quan trọng để đưa đất nước vào kỷ nguyên mới. Thực tế cho thấy, Việt Nam đang chuyển đổi từ vị trí một quốc gia đi sau sang vị thế vươn lên.
Hiện Chính phủ đang tiếp tục đàm phán với nhiều quốc gia, khu vực trên thế giới để đa dạng hóa chuỗi cung ứng, mở rộng thị trường xuất khẩu. Với trách nhiệm, vai trò của mình, mỗi địa phương, sở, ngành phải không ngừng phát huy tinh thần tự lực tự cường; xây dựng kế hoạch hội nhập lâu dài; quan tâm giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí giải quyết thủ tục hành chính để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, tạo môi trường đầu tư thông thoáng. Các doanh nghiệp quan tâm phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ trao Bằng khen cho 5 tỉnh, thành phố có thành tích xuất sắc trong thực hiện các FTA năm 2024.