Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Hiến pháp
Theo Nghị quyết, đơn vị hành chính cấp huyện trên cả nước sẽ kết thúc hoạt động từ ngày 1-7-2025.
Chiều 16-6, Văn phòng Chủ tịch nước đã họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Luật, Pháp lệnh được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 9.
Bà Nguyễn Phương Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, giới thiệu nội dung Nghị quyết. Ảnh: Hoàng Hải
Giới thiệu về nội dung cơ bản của Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bà Nguyễn Phương Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, cho biết Nghị quyết có 2 điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 5/120 điều của Hiến pháp (gồm Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111); Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp.
Cụ thể, sửa đổi, bổ sung quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Điều 9 của Hiến pháp) để làm rõ vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức trung tâm của khối đại đoàn kết toàn dân, tạo cơ sở hiến định cho việc sắp xếp, tinh gọn các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo chỉ đạo, kết luận của Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Bổ sung, làm rõ nguyên tắc hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận là hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì.
Sửa đổi, bổ sung quy định về Công đoàn Việt Nam (Điều 10 của Hiến pháp) theo hướng kế thừa hợp lý các bản Hiến pháp trong việc ghi nhận vị trí, vai trò của tổ chức Công đoàn Việt Nam, thống nhất với quy định tại Điều 4, bảo đảm không trùng lặp với việc sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 9 của Hiến pháp.
Sửa đổi, bổ sung quy định về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của các tổ chức chính trị - xã hội (khoản 1 Điều 84 của Hiến pháp) theo hướng quy định các cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội có quyền trình dự án luật trước Quốc hội, trình dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội để vừa thể hiện tính dân chủ, vừa phát huy được vai trò tích cực, chủ động của các tổ chức chính trị - xã hội.
Các tổ chức thành viên khác của Mặt trận sẽ thực hiện đề xuất, kiến nghị xây dựng dự án luật, pháp lệnh thông qua Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để phù hợp với nguồn lực và khả năng thực tế của các tổ chức này, bảo đảm chất lượng của các dự án luật, pháp lệnh.
Sửa đổi, bổ sung quy định về tổ chức đơn vị hành chính (Điều 110 của Hiến pháp) phù hợp với chỉ đạo tại Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12-5-2025 Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 11 về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đó, các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định.
Sửa đổi, bổ sung quy định về chính quyền địa phương (Điều 111 của Hiến pháp) theo hướng bổ sung quy định về chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt để có cơ sở rõ ràng cho việc tổ chức các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong thời gian tới.
Về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp, Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành của Nghị quyết từ ngày được thông qua, kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ 1-7, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan trong đợt sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025 và kiện toàn tổ chức bộ máy của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân nhiệm kỳ 2021 - 2026 khi không còn đơn vị hành chính cấp huyện.
Theo bà Nguyễn Phương Thủy, Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Quốc hội thông qua đã đánh dấu khởi đầu cho cuộc cải cách sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới có tính cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia.
Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui.
