Cộng đồng chung tay lan tỏa mạnh mẽ mô hình lớp học mở miễn phí
Nhu cầu tiếp cận giáo dục 'mở' ngày càng tăng, đặc biệt với học sinh cần sự hỗ trợ trong việc tự học và ôn tập. Các mô hình lớp học miễn phí đang được lan tỏa và nhân rộng mạnh mẽ với sự tham gia từ giáo viên đến sinh viên, học sinh, không phân biệt tuổi tác, khoảng cách địa lý, mang lại cơ hội học tập bình đẳng cho mọi học sinh.
Trong bối cảnh xã hội phát triển nhanh chóng và hội nhập toàn cầu, đặc biệt với sự bùng nổ mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo, các em học sinh cần được hướng dẫn, định hướng và truyền cảm hứng học tập để hình thành thói quen tự học và tự ôn tập, phát triển toàn diện về kiến thức và kỹ năng mềm. Do vậy, nhu cầu tiếp cận các nguồn giáo dục “mở” và miễn phí tại Việt Nam ngày càng tăng, từ học sinh vùng sâu, vùng xa hay ngay cả học sinh tại các đô thị lớn đều mong muốn có một môi trường học tập chất lượng mà không gặp rào cản về chi phí. Hiện nay, các mô hình lớp học miễn phí, như Lớp học mở Khan Academy Vietnam (KAV), đang dần khẳng định vai trò của mình trong việc hỗ trợ học sinh phát triển các năng lực cốt lõi của học sinh theo Chương trình GDPT 2018 như: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực tư duy phản biện, năng lực công nghệ thông tin và truyền thông…
Mô hình tự học có hướng dẫn đang dần lan tỏa trong cộng đồng
Mô hình tự học có hướng dẫn là hình thức học tập trung vào việc khơi dậy tính chủ động và khả năng tự tìm hiểu kiến thức dựa vào gợi ý của giáo viên. Tại Lớp học mở KAV, các giáo viên sẽ đóng vai trò người hướng dẫn, định hướng phương pháp học phù hợp cho học sinh trong suốt quá trình học. Học sinh được khuyến khích sử dụng nền tảng Khan Academy để tìm hiểu bài học, tự đặt câu hỏi và sau đó tham gia các buổi học trực tuyến với giáo viên để được thảo luận và hỗ trợ giải đáp, từ đó giúp các em phát triển tư duy phản biện và giải quyết vấn đề. Song song đó, các em cũng có thể tự sử dụng nền tảng để ôn luyện, tự theo dõi tiến độ học và lên kế hoạch học tập theo năng lực của bản thân.

Lớp học mở dạy Tiếng Anh miễn phí của cô Nguyên Phạm được đón nhận bởi đông đảo học sinh Việt Nam
Các Lớp học mở KAV với khóa học phong phú từ Toán, Tiếng Anh đến các kỹ năng số như An toàn Internet, Lập trình… Sự đa dạng này không chỉ giúp học sinh củng cố nền tảng kiến thức mà còn rèn luyện tư duy liên ngành, từng bước làm chủ công nghệ và phát triển năng lực số để sẵn sàng hội nhập quốc tế. Em Phạm Gia Huy – học sinh lớp 8 trường THCS Phan Đình Giót (Hà Nội) là học sinh tham gia hai Lớp học mở “Lập trình 101” và “50 giờ lập trình cùng chuyên gia Azota” tự hào chia sẻ: “Nhờ các đoạn mã mà các thầy hướng dẫn, con đã tự tạo game và cho các bạn chơi thử, các bạn đều háo hức và bảo rằng game chơi khá hay”. Càng học, Huy lại càng có động lực, biến sở thích lập trình thành đam mê và nghiêm túc học tập để hiện thực hóa đam mê ấy.
Không chỉ định hướng học tập mà còn là truyền cảm hứng
Hiện nay, mô hình Lớp học mở KAV đã có hơn 50 lớp học cho học sinh từ Tiểu học, Trung học cơ sở cho đến Trung học phổ thông. Lớp học mở KAV đã trở thành “điểm chạm” giáo dục đầy cảm xúc giữa người học và người dạy, nơi bất kỳ ai nhiệt huyết đều có thể bắt đầu tổ chức một lớp học cộng đồng trực tuyến, hoàn toàn miễn phí. Trong đó bao gồm chuyên gia lập trình, giáo viên đang sinh sống ở nước ngoài, sinh viên từ các trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước, các bạn học sinh đến từ nhiều tỉnh thành trên cả nước.
Từ câu chuyện của cô Nguyên Phạm là một giáo viên đang định cư tại California (Hoa Kỳ), Lớp học mở KAV đã hiện thực hóa giấc mơ của cô là đóng góp giá trị giáo dục cho thế hệ trẻ Việt Nam và mở ra những chương mới trong hành trình học tập không biên giới. Đến nay lớp học do cô đứng lớp đã đem lại niềm cảm hứng học tiếng Anh cho các em học sinh khắp mọi miền Tổ quốc.
Đến những câu chuyện mà Lớp học mở KAV trở thành một “cây cầu” kết nối những người trẻ trong và ngoài nước với học sinh Việt Nam. Có những bạn trẻ sẵn sàng “vượt nửa vòng Trái Đất” để tham gia hỗ trợ học sinh Việt Nam. Nguyễn Quý Khánh Duy, kỹ sư phần mềm tại Mỹ cũng là tình nguyện viên lớp học STEM của KAV chia sẻ: “Khi giúp các em hiểu được bản chất của một khái niệm và ứng dụng được để làm bài tập, tôi cảm thấy các em ham học hơn, tìm tòi hơn để khám phá tri thức mới”, hay như Nguyễn Võ Mỹ An, du học sinh tại Singapore bộc bạch: "Em rất vui khi biết rằng những việc mình làm đang tạo ra tác động tích cực và có ý nghĩa rất lớn cho nhiều em học sinh".
Không chỉ có sự tham gia của các bạn trẻ ở nước ngoài, tại Việt Nam, nhiều nhóm giáo viên, sinh viên, học sinh cũng đang tích cực mở rộng mô hình Lớp học mở KAV. Với khát vọng giúp các em tiếp cận được nguồn tài liệu chuẩn quốc tế, thầy Phan Minh Đức – Quán quân Olympia 2010 sau khi học tập tại Úc đã cùng các cộng sự tại Future Me triển khai các lớp học mở nhằm tạo cơ hội cho học sinh Việt Nam được ôn luyện SAT bài bản thông qua nền tảng Khan Academy, “Lớp học này rất đặc biệt khi không hề yêu cầu các bạn phải cam kết gắn bó hay đóng bất kỳ khoản phí nào. Hơn nữa, gọi là lớp học nhưng thực tế tôi không áp đặt nội dung học tuyệt đối. Thay vào đó, các bạn học sinh sẽ góp phần quyết định học gì tốt nhất cho các bạn”, thầy Đức chia sẻ.

Thầy Phan Minh Đức cùng đội ngũ Future Me thảo luận về lộ trình học cho lớp học mở trên nền tảng Khan Academy
Hơn cả kiến thức, điều thầy Đức mong muốn là truyền đi nguồn cảm hứng, giúp mỗi học sinh nhận ra tiềm năng của mình, dám ước mơ và kiên trì theo đuổi đam mê bằng con đường học tập. Trần Trung Kiên – Top 3 Đường lên đỉnh Olympia 2024, cũng từng là học sinh tham gia Lớp học "Xây dựng nền tảng SAT" của thầy Đức, chính cơ duyên ấy đã trở thành nguồn cảm hứng cho cậu bạn trẻ quyết định tiếp nối lan tỏa giá trị giáo dục bằng cách mở lớp "Bổ trợ Toán lớp 4", trực tiếp hướng dẫn các em học tập và nuôi dưỡng niềm yêu thích với môn Toán.
Mô hình Lớp học mở KAV ngày càng được nhân rộng không chỉ mang đến cơ hội học tập miễn phí cho học sinh mà còn tạo động lực để ngày càng nhiều giáo viên và tình nguyện viên tham gia vào hành trình giáo dục cho cộng đồng. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ giáo dục như Khan Academy không chỉ giúp học sinh tiếp cận kiến thức mọi lúc, mọi nơi mà còn hỗ trợ giáo viên trong việc tổ chức lớp học trực tuyến một cách linh hoạt, hiệu quả. Mô hình này hoàn toàn có thể được triển khai tại nhiều địa phương, đặc biệt ở những khu vực còn hạn chế về điều kiện học tập.
Khi mỗi học sinh đều có cơ hội học tập và mỗi giáo viên đều sẵn sàng truyền cảm hứng, giáo dục sẽ thực sự trở thành một hành trình lan tỏa tri thức và xây dựng một thế hệ học sinh chủ động, sáng tạo và không ngừng vươn xa. Và những mô hình lớp học miễn phí như Lớp học mở KAV là những “viên gạch nhỏ” góp phần hiện thực hóa một tiến trình lâu dài cho cả đất nước là "Học tập suốt đời - chìa khóa để Việt Nam tiến vào kỷ nguyên mới" như Tổng Bí thư Tô Lâm nhắn nhủ.