Công nghệ số - Chìa khóa mở rộng thị trường nông nghiệp

Tăng hiệu quả kinh tế

Chương trình số 28-CTr/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về nhiệm vụ, giải pháp đột phá phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 đã góp phần đáng kể đưa khoa học, công nghệ, chuyển đổi số ngày càng hiện diện nhiều hơn trên những cánh đồng lúa, vuông tôm, trong trang trại, cả vùng biển khơi. Từ đó, đưa nền nông nghiệp của tỉnh từng bước chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp.

Không cần quá nhiều thiết bị, chỉ với chiếc điện thoại thông minh và máy vi tính, anh Nguyễn Chiến Thắng (ấp Huỳnh Nuôi, xã Biển Bạch) đã thành lập được kênh YouTube Trại chồn hương Mười Thắng, Thới Bình, Cà Mau, với hàng chục ngàn lượt đăng ký và theo dõi. Anh Thắng chia sẻ: "Xuất phát từ thực tế, thị trường trong vùng không còn nhiều, để tìm kiếm và mở rộng đầu ra cho chồn giống và chồn thương phẩm, tôi tiến hành xây dựng kênh YouTube. Thông qua kênh YouTube không chỉ để bán hàng mà còn là nơi trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm nuôi chồn".

Ông Nguyễn Chiến Thắng (ấp Huỳnh Nuôi, xã Biển Bạch) quay phim chia sẻ kinh nghiệm cũng như sản phẩm chồn giống trên kênh YouTube cá nhân.

Sau hơn 2 năm thành lập kênh YouTube, các hoạt động kinh doanh của gia đình anh Thắng gần như thông qua kênh này. “Hiện nay, hơn 80% chồn giống và chồn thương phẩm xuất bán thông qua giao dịch trên kênh YouTube. Nhờ hiệu quả kinh doanh tốt hơn nên số lượng nuôi hiện tăng lên đáng kể”, anh Thắng bộc bạch.

Chuyển hóa theo hướng hiện đại

Hiện nay, các công nghệ số như cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI)… đang được áp dụng để giám sát và quản lý cây trồng, độ ẩm đất, chất lượng không khí, sức khỏe vật nuôi. Công nghệ tự động hóa đã được áp dụng khá rộng rãi ở nhiều khâu khác nhau.

Bà Lê Kiều Hiếu, Phó Trưởng phòng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, chia sẻ, trong canh tác lúa hiện nay đã có hệ thống giám sát sâu rầy thông minh thông qua phần mềm trên điện thoại, giúp nông dân có biện pháp ứng phó chủ động, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu thiệt hại trong quá trình canh tác.

“Các tiến bộ kỹ thuật, đặc biệt là công nghệ cao, công nghệ số được ứng dụng trong sản xuất thời gian qua bước đầu mang lại hiệu quả, giúp nông dân nâng cao chất lượng lúa gạo, giảm giá thành trong sản xuất, tăng lợi nhuận từ 1,5-3,5 triệu đồng/ha/vụ so với sản xuất thông thường”, bà Hiếu cho biết thêm.

Bên cạnh ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, kinh doanh, trong quản lý, công nghệ số đang trở thành “cánh tay” đắc lực cho các cơ quan và chính quyền địa phương. Đưa công nghệ thông tin vào quản lý chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một điển hình.

Với 3 phần mềm gồm: Phần mềm quản lý liên thông kiểm soát tàu cá, đảm bảo khi tàu cá ra, vào cửa biển phải có sự kiểm soát của cảng cá, văn phòng IUU và trạm kiểm soát biên phòng; ứng dụng Bảng dữ liệu Excel Online trên nền tảng Google Sheets để các địa phương báo cáo, lưu trữ dữ liệu về công tác chống khai thác IUU và tổng đài tự động để thông báo, tiếp nhận báo cáo vị trí tàu cá mất tín hiệu kết nối ngoài khơi được xem là bước tiến vượt bậc trong việc theo dõi, xử lý tàu cá mất tín hiệu kết nối ngoài khơi.

Với phần mềm quản lý liên thông kiểm soát tàu cá, đảm bảo khi tàu cá ra, vào cửa biển phải có sự kiểm soát của cảng cá, văn phòng IUU và trạm kiểm soát biên phòng.

Ông Huỳnh Thạch Sum, Chi cục trưởng Chi cục Biển, Hải đảo và Kiểm ngư, chia sẻ, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chống khai thác IUU góp phần nâng cao năng lực quản lý Nhà nước, tăng cường minh bạch dữ liệu, giảm vi phạm khai thác IUU, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và hỗ trợ ngư dân tuân thủ quy định, vì sự phát triển bền vững kinh tế biển theo Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Công nghệ số đang từng bước góp phần quan trọng chuyển hóa nền nông nghiệp Cà Mau theo hướng hiện đại, từ đơn ngành sang hợp tác, phát triển đa ngành, đa giá trị; chuyển từ chuỗi cung ứng nông sản sang phát triển các chuỗi ngành hàng, nhất là các mặt hàng chủ lực của tỉnh như: tôm, cua, lúa, rừng trồng và các sản phẩm đặc thù khác có lợi thế cạnh tranh cao…

Công nghệ tự động hóa đã được áp dụng khá rộng rãi ở nhiều khâu khác nhau, từ công đoạn phân loại, đóng gói, đưa vào dây chuyền sản xuất hàng loạt rồi dán nhãn…, từ các nhà máy lớn đến các HTX và hộ kinh doanh cá thể.

Dù vẫn còn nhiều khó khăn nhưng nông nghiệp Cà Mau đang phát triển tương đối toàn diện, bền vững, từng bước ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, chăn nuôi tập trung, sản xuất sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao, đạt chứng nhận theo tiêu chuẩn, hướng đến tăng trưởng xanh./.

Nguyễn Phú