COVID-19: Hiệu quả của mũi vắc xin thứ ba đối với biến thể Omicron
Nhân viên y tế tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho người dân tại Dayton, Ohio, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Vắc xin sản xuất theo công nghệ mRNA đạt hiệu quả cao trong việc phòng ngừa nguy cơ phải nhập viện đối với người mắc COVID-19 nhiễm các biến thể Alpha, Delta và Omicron. Tuy nhiên, để đạt mức độ phòng ngừa biến thể Omicron tương đương phòng ngừa biến thể Delta và Alpha, cần tiêm 3 mũi vắc xin.
Kết luận trên được các nhà khoa học Mỹ đưa ra trong một nghiên cứu mới đây đăng trên tạp chí chuyên ngành The BMJ, số ra ngày 9/3.
Theo nghiên cứu, mặc dù mức độ nghiêm trọng của các bệnh nhân nhiễm Omicron thấp hơn so với Delta song những người nhiễm Omicron vẫn có nguy cơ diễn tiến nặng và tử vong.
Các nghiên cứu trước đây cho thấy hiệu quả của vắc xin phòng ngừa lây nhiễm và nhập viện do biến thể Omicron thấp hơn so với các biến thể trước đó. Hiện tại, giới khoa học ít biết về hiệu quả của vắc xin trong việc ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng nhất của COVID-19, trong đó có suy hô hấp và tử vong, đối với bệnh nhân nhiễm Omicron.
Để hiểu hơn về hiệu quả của vắc xin, các nhà nghiên cứu đã đánh giá mức độ nghiêm trọng khi nhiễm một trong số các biến thể Alpha, Delta và Omicron đối với những người trưởng thành phải nhập viện và so sánh hiệu quả của việc tiêm 2 và 3 liều vắc xin sản xuất theo công nghệ mRNA (gồm vắc xin của Pfizer/BioNTech và của Moderna).
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu của 11.690 người trưởng thành phải điều trị tại 21 bệnh viện trên khắp nước Mỹ từ tháng 3/2021 đến tháng 1/2022, trong đó 5.728 ca mắc COVID-19 và 5.962 không mắc COVID-19 để đối chứng.
Bệnh nhân được phân loại theo 3 nhóm nhiễm các biến thể dựa theo giải trình tự gene của virus hoặc theo biến thể lưu hành chủ đạo tại thời điểm nhập viện, gồm: Alpha (từ ngày 11/3 đến 3/7/2001), Delta (từ ngày 3/7 đến 25/12/2021) và Omicron (26/12 đến 14/1/2022).
Sau đó, các nhà nghiên cứu đánh giá hiệu quả của vắc xin đối với từng loại biến thể và so sánh mức độ nghiêm trọng của bệnh giữa các biến thể thông qua việc sử dụng thang đánh giá tiến triển lâm sàng của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Kết quả cho thấy hiệu quả ngăn ngừa nguy cơ nhập viện của việc tiêm 2 liều vắc xin sản xuất theo công nghệ mRNA đối với biến thể Omicron thấp nhất, với 65%, trong khi tỷ lệ này ở biến thể Apha và Delta lần lượt 85% và 85%.
Tuy nhiên, việc tiêm 3 liều vắc xin giúp hiệu quả bảo vệ người nhiễm Omicron khỏi nguy cơ nhập viện đạt 86%, tương đương hiệu quả bảo vệ sau khi tiêm 2 liều vắc xin đối với biến thể Alpha và Delta.
Đối với những người nhập viện chưa tiêm vắc xin ngừa COVID-19, những người nhiễm Delta có diễn tiến bệnh nặng nhất, tiếp đó là biến thể Alpha và cuối cùng là Omicron.
Tuy nhiên, biến thể Omicron có liên quan đến tình trạng nguy kịch và tử vong, với 15% số bệnh nhân nhiễm Omicron (đã tiêm vắc xin và chưa tiêm vắc xin) phải thở máy xâm lấn và 7% tử vong trong bệnh viện.
Bệnh nhân được tiêm vắc xin nhập viện khi nhiễm một trong số các biến thể kể trên có diễn tiến bệnh nhẹ hơn đáng kể so với những người chưa tiêm. Do đây là nghiên cứu dựa trên phương pháp quan sát nên nghiên cứu không chỉ ra nguyên nhân dẫn tới kết quả này.
* Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) ngày 9/3 cho biết các nhà khoa học của nước này đang tiến hành một thử nghiệm lâm sàng để tìm hiểu về các dạng dị ứng hiếm gặp nhưng tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng với các vắc xin mRNA ngừa COVID-19.
Cuộc thử nghiệm này có sự tham gia của 100 người từ 16 đến 69 tuổi bị dị ứng với liều đầu tiên của vắc xin mRNA, theo đó những người này sẽ được tiêm liều vắc xin thứ hai như là những bệnh nhân nội trú dưới sự giám sát chặt chẽ của Trung tâm thử nghiệm lâm sàng thuộc NIH ở bang Maryland. Họ sẽ được các nhân viên y tế kiểm tra hít thở và xét nghiệm máu thường xuyên để tìm hiểu kỹ về các dạng phản ứng với vắc xin mRNA.
Người tham gia thử nghiệm sẽ trả lời các câu hỏi về sức khỏe tâm thần trước, trong và nhiều tháng sau khi tiêm chủng. Theo ông Anthony Fauci, Giám đốc Viện nghiên cứu quốc gia Mỹ về dị ứng và bệnh truyền nhiễm, những người từng bị dị ứng sau khi tiêm vắc xin mRNA có thể ngần ngại không muốn hoàn thành tiêm đủ liều.
Nghiên cứu trên sẽ giúp các nhà khoa học xác định xem những người bị dị ứng ở mức độ vừa phải sau khi tiêm mũi vắc xin đầu tiên có thể tiêm mũi thứ hai an toàn hay không.
